Ian McKellen
Sir Ian Murray McKellen (fødd 25. mai 1939 i Burnley i Lancashire) er ein prisløna engelsk skodespelar. Han var ein av dei leiande teaterskodespelarane i Storbritannia frå slutten av 1960-åra,[1] men han har spela i fjernsyn og film om lag like lenge.[2] I seinare år har Ian McKellen vorte mest kjend i rolla som Magneto i X-men-filmserien og i rolla som Gandalv både i Ringdrotten-trilogien og i Hobbiten-trilogien, begge regisserte av Peter Jackson.
| Ian McKellen | |
 | |
| Statsborgarskap | Storbritannia |
| Fødd | 25. mai 1939 (85 år) Burnley |
| Yrke | stemmeskodespelar, teaterskodespelar, filmskodespelar, skodespelar, fjernsynsskodespelar, manusforfattar |
| Språk | engelsk |
| Medlem av | American Academy of Arts and Sciences |
| Religion | ateisme |
| Partnar | Sean Mathias |
| Nettstad | http://www.mckellen.com/ |
| Ian McKellen på Commons | |
Foto: Gage Skidmore.
Karriere
endreIan McKellen tok til å spela teater allereie på college, men den fyrste profesjonelle rolla hans var på Belgrade Theatre i 1961. Han spela mykje på ulike teater i 1960-åra, og blei ein velkjend teaterfigur utover 1970- og 80-talet. Då spelte han ofte på både Royal Shakespeare Company og Royal National Theatre, mellom anna i tittelrolla i Macbeth og i rolla som Iago i Othello. Han spela også i fleire Shakespeare-stykke for fjernsyn.[3]
McKellen vart også brukt i fleire større spelefilmar frå og med 1980-talet. I 1998 vart han nominert til Oscar-prisen for beste mannlege skodespelar for rolla som James Whale i filmen Gods and Monsters, regissert av Bill Condon. Kort tid etter spela han teikneserieskurken Magneto for fyrste gong, i filmen X-men (2000). Deretter reiste McKellen til New Zealand for å spela Gandalv i Ringenes Herre: Ringens brorskap (2001) og Ringenes Herre: To tårn (2002). Ringenes Herre: Atter en konge kom ut i 2003, same året som X-men 2 kom ut. Han vart nominert til Oscar for beste mannlege skodespelar i birolle for Gandalv i Ringens brorskap, og fekk heider frå Screen Actors Guild for den same rolla. McKellen spela også inn stemma til Gandalv i fleire videospel basert på Ringdrotten-filmane.
I 2006 kom både Da Vinci-koden, der McKellen spelte Sir Leigh Teabing, og X-Men: The Last Stand, der han spelte Magneto. McKellen takka også ja til å spela Gandalv i Hobbiten-trilogien til Peter Jackson. Dei tre hobbiten-filmane kom ut i 2012, 2013 og 2014. I 2014 kom også X-men: Days of Future Past ut, der McKellen delte rolla som Magneto med Michael Fassbender. Fassbender spelte ein yngre versjon av den same personen. I 2015 kom filmen Mr. Holmes ut, der McKellen portretterer ein aldrande Sherlock Holmes.[4]
I løpet av karrieren sin har McKellen teke i mot seks Laurence Olivier-prisar, ein Tony Award, ein Golden Globe og ein Screen Actors Guild Award, med meir. I 1979 vart han gjort til kommandør av Den britiske imperieordenen og i 1991 vart han adla for sitt bidrag til den utøvande kunsten.
Kjelder
endre- Denne artikkelen bygger på «Ian McKellen» frå Wikipedia på engelsk, den 13. juni 2015.