stand

Nederlands

Uitspraak

(heteroniem)

• [1]-[5] Geluid:  stand    (hulp, bestand)
  • IPA: / stɑnt / (1 lettergreep)
• [6] Geluid:  stand    (hulp, bestand)
  • IPA: /stɛnt/

Gelijkklinkende woorden

• [6] stent

Woordafbreking

• stand

1-5	enkelvoud	meervoud
naamwoord	stand	standen
verkleinwoord	standje	standjes

Woordherkomst en -opbouw

• [1]-[5] van Middelnederlands stant, in de betekenis van ‘gesteldheid’ aangetroffen vanaf 1343 en in de betekenis van ‘houding’ aangetroffen vanaf 1615
• [6] In de nieuwere betekenis van ‘plaats op een tentoonstelling’ ontleend aan Engels stand en aangetroffen vanaf 1929

6	enkelvoud	meervoud
naamwoord	stand	stands
verkleinwoord	standje	standjes

Zelfstandig naamwoord

de stand m

1. hoe of waar iets staat, positie

   • Dat hangt van de stand van de zon af. 
   • Kun je de schakelaar s.v.p. in de stand 'midden' zetten? 

2. sociale positie in de maatschappij, graad, rang

   • Zulk gedrag past niet bij zijn stand. 

3. puntentelling bij een wedstrijd of een aantal cijfers op een paneel (meter), score

   • De stand is nu drie-nul voor de Belgische dames. 

4. berisping (alleen verkleinwoord) zie: standje
5. (biologie) grootte van de populatie van een soort in een bepaald gebied

   • De stand van de zeehonden en de zeeschildpadden zullen door die olieramp een geduchte knauw krijgen. 

6. plaats op een tentoonstelling waar producten vertoond worden

   • Hij was vooral nieuwsgierig naar de stand van zijn concurrent. 

Hyponiemen

   

WK-stand achterstand adelstand afstand arbeidersstand artsenstand bandstand barometerstand beginstand beursstand bijstand bladstand boerenstand boezemstand brilstand brugstand burgerstand defectenstand diagramstand drankstand droogstand dwangstand eindstand gelijkstand grondwaterstand handelsstand handenstand handstand handwerksstand haringstand hoogstand hoogwaterstand houtstand informatiestand infostand journalistenstand kabeljauwstand kiepstand kilometerstand konijnenstand kopstand kwartierstand leegstand lekenstand maanstand medaillestand meterstand middenstand misstand nulstand onderstand onenightstand opstand overstand paalstand palingstand periodestand planeetstand priesterstand rechtstand recordstand rentestand ridderstand rijksstand rivierstand roodstand ruststand samenstand scheefstand schietstand setstand slaapstand slotstand sluimerstand spreidstand stand-bystand stilstand strekstand stuurstand tegenstand toestand totaalstand trilstand tussenstand vaanstand veiligheidsstand verkoopstand visstand vloedstand voetstand vogelstand voorstand wachtstand walvisstand waterstand weerstand weidevogelstand welstand wereldbekerstand wildstand winkelstand wisselstand zalmstand zeehondenstand zonnestand zwichtstand

Afgeleide begrippen

   

bovenstandig eigenstandig eindstandig hoekstandig in stand blijven in stand houden instandhouding kelkstandig kransstandig omstandig stand-by stand-byfaciliteit stand-byknop stand-bymodus stand-bystrook stand-in stand-up stand-upcomedian stand-upcomedy stand-upcomedywedstrijd standaard standairco standbeeld standbeen standbouw standcatalogus standenbouw standengeest standenmaatschappij standenstaat standenvertegenwoordiging standetje standgeld standgenoot standhoek standhouden standhouder standig standlicht standmatig standnummer standolie standpenning standpijp standplaats standproef standpunt standrecht standruimte standsafwijking standsbesef standsbewustzijn standsgeheim standsorganisatie standstill standsuitgave standsverschil standtijd standvast standvink standvis standvizier standvlak standvlinder standvogel standweiden standwerker standwild standyoghurt tot stand brengen tot stand komen volstandig wandstandig weerstander wortelstandig zelfstandig

Uitdrukkingen en gezegden

• tot stand brengen

• tot stand komen

Vertalingen

    1.   

Engels: position (en), stand (en)

Spaans: posición (es) v

    2. sociale positie in de maatschappij   

Engels: class (en), grade (en), position (en), rank (en)

Spaans: clase (es) v, estamento (es) m, estatus (es) m, rango (es) m

    6. plaats op een tentoonstelling   

Engels: stand (en)

Spaans: puesto (es) m

Gangbaarheid

• Het woord stand staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "stand" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Duits

Uitspraak

• Geluid:  stand    (hulp, bestand)
• IPA:

Woordafbreking

• stand

Werkwoord

stand

1. eerste persoon enkelvoud aantonende wijs verleden tijd van stehen
2. derde persoon enkelvoud aantonende wijs verleden tijd van stehen

Engels

Uitspraak

• Geluid:  stand    (hulp, bestand)
• IPA:

enkelvoud	meervoud
stand	stands

Zelfstandig naamwoord

stand

1. positie, stand [1]
2. standpunt, stellingname
3. stelling
4. (techniek) staander, statief
5. kraam, stand [6]
6. podium, tribune
7. (juridisch), (Amerikaans Engels) getuigenbank
8. (bosbouw) opstand [2]

vervoeging
onbepaalde wijs	to  stand
he/she/it	stands
verleden tijd	stood
voltooid deelwoord	stood
onvoltooid deelwoord	standing
gebiedende wijs	stand

Werkwoord

stand

1. onovergankelijk (rechtop) staan [1]
2. onovergankelijk zich ergens bevinden
3. onovergankelijk stilstaan
4. onovergankelijk gelden [2], in werking zijn, van kracht zijn
5. onovergankelijk, (scheepvaart) koersen
6. overgankelijk rechtop neerzetten/plaatsen
7. overgankelijk doorstaan, ondergáán
8. overgankelijk dulden, verdragen
9. overgankelijk trakteren op