computer

Een computer

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  computer    (hulp, bestand)
• IPA: / kɔmˈpjutər / (3 lettergrepen)
  • (Noord-Nederland): /kɔm.ˈpju.tər/
  • (Limburg): /kɔm.ˈpɪ̯uː.tər/

Woordafbreking

• com·pu·ter

Woordherkomst en -opbouw

• Van Engels computer
  • [1] in de betekenis van ‘programmeerbaar rekentuig’ voor het eerst aangetroffen in 1947 in een Nederlandstalige bron (vindplaats zie hieronder), maar beter bekend sinds 1950. Als geassimileerd leenwoord sinds 1957
  • [2] een mechanisch apparaat dat de kogelbanen van projectielen, zoals kogels, bommen, torpedo's berekent rangekeeper

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	computer	computers
verkleinwoord	computertje	computertjes

Zelfstandig naamwoord

de computer m

1. (informatica) programmeerbare machine die door een reeks instructies bewerkingen kan uitvoeren

   • Het hele WikiWoordenboek wordt gemaakt met behulp van computers. 
   • Door de computer zijn zeer veel processen geautomatiseerd en gedigitaliseerd. 

   ▸ De „Ssec", de nieuwste machine van de International Business Machines Corp., die in New Vork staat opgesteld, is de enige die „voor het publiek toegankelijk" is, dat wil zeggen dat zij tegen betaling van omstreeks 900 gulden per uur het meest gecompliceerde probleem voor u uitrekent. Daarmede is de „Ssec" waarschijnlijk de hoogst betaalde werkkracht ter wereld en dat is geen wonder, want zij „denkt" sneller dan de meest geleerde professor. De moderne „mechanical computer" rekent vraagstukken uit, welke tot dusverre vrijwel onoplosbaar waren

   ▸ De moeilijkheid is alleen, dat hier zó talrijke en ingewikkelde berekeningen voor nodig zijn, dat wij het weer van de volgende week pas jaren later uitgerekend zouden kunnen hebben! Er is nu een machine, waarvan een verbeterde uitgave dit (onder anderen!) in weinige uren oplost. De machine heet de Eniac (Electronical Numerical Integrator and Computer). Zij is de enige ter wereld en zij etaat in de Ballistic Research Laboratories op de Aberdeen Proving Ground (Amerika).

2. (verouderd) rekenapparaat voor ballistieke doeleinden

   ▸ De gegevens kunnen derhalve niet anders dan in een reeks van elkaar opvolgende afzonderlijke handelingen met behulp van den afstandsmeter, de range computer en de ballistics computer zijn bepaald en daarna per telefoon naar de stukken zijn doorgegeven, een wijze van werken, die overeenkomt met de primitieve schietmethodes uit de laatste jaren van den wereldoorlog.

Synoniemen

• rekentuig, rekenaar, taluw

Hyperoniemen

• machine

Hyponiemen

   

IBM-computer aanraakcomputer aftapcomputer bankcomputer belcomputer besturingscomputer boordcomputer derdegeneratiecomputer desktopcomputer drumcomputer duikcomputer fietscomputer filecomputer firewallcomputer gobookcomputer handcomputer handheldcomputer hobbycomputer homecomputer hoofdcomputer hostcomputer huiscomputer knuffelcomputer kookcomputer kwantumcomputer laptopcomputer laptop lichtcomputer lokcomputer microcomputer minicomputer multimediacomputer nanocomputer navigatiecomputer netwerkcomputer neurocomputer notebook palmcomputer personal computer pocketcomputer politiecomputer polscomputer quantumcomputer schaakcomputer schootcomputer schrijfblokcomputer settopcomputer spelcomputer spelletjescomputer spraakcomputer stemcomputer stepcomputer supercomputer tabletcomputer tafelcomputer thuiscomputer vertaalcomputer vestzakcomputer vluchtcomputer volkscomputer weercomputer zakcomputer zetcomputer zombiecomputer

Afgeleide begrippen

   

computeraanval computerafhankelijk computerafval computeragressie computeralgebra computeranalfabeet computeranalfabetisme computerangst computeranimatie computerapparatuur computerarchitectuur computeratleet computerband computerbank computerbedrijf computerbeeld computerbeeldscherm computerbende computerberekening computerbestand computerbeurs computerbeveiliger computerbeveiliging computerbewerking computerbewijs computerblad computerbranche computerbreakdown computerbridge computerbus computercapaciteit computercentrum computerchip computerclub computercluster computercoach computercommunicatie computerconcern computerconsument computercontrole computercrash computercriminaliteit computercrimineel computercursus computerdammen computerdata computerdeck computerdelict computerdeskundige computerdienst computerdiploma computerdivisie computeren computerervaring computerexpert computerfabriek computerfabrikant computerfirma computerfonds computerfoto computerfout computerfraude computerfraudeur computerfreak computergame computergebied computergebruik computergebruiker computergegenereerd computergegevens computergeheugen computergeneratie computergerelateerd computergestuurd computergigant computergo computergrafiek computergrid computerhandel computerhandleiding computerhardware computerheilige computerheldin computerinbraak computerindustrie computerinformatie computeringenieur computeriseren computerisering computerkast computerkennis computerkleding computerkoken computerkoppeling computerkraak computerkracht computerkraken computerkraker computerkunde computerkunst computerland computerles computerliefhebber computerlijst computerlinguïstiek computerlokaal computermaatschappij computermaker computermarkt computermeubel computerminded computermisdadiger computermisdrijf computermodel computermonitor computermuis computermuziek computernerd computernet computernetwerk computerneut computeronderdeel computeronderneming computerondersteund computeronderwijs computeroorlog computerparasiet computerpark computerparty computerpassie computerpersoneel computerpiloot computerpiraat computerplatform computerpop computerprint computerprobleem computerproducent computerprogramma computerprogrammatuur computerprogrammeur computerproject computerreparatie computerreserveringssysteem computerreus computerrijbewijs computerruimte computerschaak computerschaken computerscherm computerschieten computerschijf computerschuw computersector computerseks computersimulatie computersoftware computerspecialist computerspel computerspion computerstaar computerstem computerstoring computersukkel computersysteem computertaal computertape computertechniek computertechnologie computertekening computerterminal computerterminologie computerterrorisme computerterrorist computertijd computertijdperk computertijdschrift computertoepassing computertomograaf computertomografie computertomogram computeruitdraai computervaardig computervaardigheid computervaardigheidsbewijs computervaardigheidstest computerverbinding computerverkoop computerverkoper computerverslaafde computervertaling computerverwerking computervirus computervoorspelling computervredebreuk computervrij computerweduwe computerwereld computerwetenschap computerwinkel computerwinkelen computerworm computerzuil

Verwante begrippen

   

ADSL ASCII GNU Hub IP-adres Java JavaScript PC PDA Pointer URL Unix Worm XML apenstaartje array authenticatie beeldscherm bestand bestandssysteem besturingssysteem bibliotheek binair bit broncode browser bus byte c chatten chip chipset cliënt cursor database databus datacompressie datastructuur directory diskette domeinnaam dos driver e-mail elektrotechniek extensie file filesysteem flashgeheugen formatteren functie game geheugenkaart gigabyte hacker hardware hexadecimaal host hub hyperlink informatica informatieverwerkend internetprovider interpreter kilobyte laptop latex linker logo lynx megabyte modem moederbord monitor muis netwerk netwerkkaart nieuwsgroep nis opensourcesoftware opera paradox pc pointer printer processor programma programmeertaal programmeren programmeur proxyserver psi python queue recursie rekenmachine scanner server software spam spel spreadsheet stuurprogramma subroutine tekstverwerker terabyte toetsenbord videokaart virus wachtrij webbrowser webpagina webserver website werkgeheugen word worm zebra zoekmachine

Vertalingen

    1. informatieverwerkende machine   

Afrikaans: rekenaar (af) Arabisch: حاسوب (ar) (ħasūb), كمبيوتر (ar) (kambyutr) Chinees: 電腦 (zh), 电脑 (zh) (diànnǎo), 计算机 (zh) (jìsuànjī) Duits: Computer (de) m Engels: computer (en) Esperanto: komputilo (eo) Fins: tietokone (fi) Frans: ordinateur (fr) m Grieks: υπολογιστής (el) [ηλεκτρονικός (el)] (ipologistís [ilektronikós]) m, κομπιούτερ (el) (kompioúter) m Hongaars: számítógép (hu) Iers: ríomhaire (ga) m Italiaans: computer (it) m Japans: コンピュータ (ja) (konpyūta)

Latijn: computatrum (la) o Limburgs: wèrkshólp (li) m Papiaments: kòmpiuter (Curaçao), computer (Aruba) Perzisch: کامپیوتر (fa) Pools: komputer (pl) m Portugees: computador (pt) m Turks: bilgisayar (ru) Sesotho: khomputha (so) Spaans: computador (es) m, ordenador (es) m, computadora (es) v Talossaans: computex m Tsjechisch: počítač (cs) m onbezield, komputer (cs) m onbezield, computer (cs) m onbezield Waals: compiutrece (wa) Welsh: compiwtor (cy) m, cyfrifiadur (cy) m Zweeds: dator (sw) g

Werkwoord

vervoeging van
computeren

computer

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van computeren
   

   • Ik computer. 

2. gebiedende wijs van computeren
   

   • Computer! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van computeren
   

   • Computer je? 

Gangbaarheid

• Het woord computer staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "computer" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Engels

Uitspraak

• IPA:
  • VK: /kəmˈpjuːtə/
  • VS: /kəmˈpjutɚ/

Woordherkomst en -opbouw

• afgeleid van  compute ww  "rekenen, berekenen" met het achtervoegsel -er

enkelvoud	meervoud
computer	computers

Zelfstandig naamwoord

computer

1. (informatica) computer

Italiaans

Zelfstandig naamwoord

computer m

1. (informatica) computer

Nedersaksisch

Zelfstandig naamwoord

computer

1. (informatica) computer

Schrijfwijzen

• kompjoeter
• komputer

Synoniemen

• knipperkist
• knipperkiste
• Riäker
• rekenaar
• rekender

Papiaments

Woordherkomst en -opbouw

• Van het Engelse of Nederlandse computer.

enkelvoud of impliciet meervoud	expliciet meervoud
computer	computernan

Zelfstandig naamwoord

computer

1. (informatica) computer

Schrijfwijzen

• Schrijfwijze op Bonaire en Curaçao: kòmpiuter.

Tsjechisch

Uitspraak

• IPA: /kɔmpjuːtr̩/, /kɔmpʊtɛr/

Woordafbreking

• com·pu·ter

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Engels.

Zelfstandig naamwoord

computer monbezield

1. (informatica) computer

Verbuiging

	enkelvoud	meervoud
nominatief	computer	computry / computery
genitief	computru / computeru	computrů / computerů
datief	computru / computeru	computrům / computerům
accusatief	computer	computry / computery
vocatief	computre / computere	computry / computery
locatief	computru / computeru	computrech / computerech
instrumentalis	computrem / computerem	computry / computery

Schrijfwijzen

• komputer monbezield

Synoniemen

• počítač monbezield

Afgeleide begrippen

• computerový

Verwijzingen

• Internetová jazyková příručka - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)

Veluws

Zelfstandig naamwoord

computer

1. (informatica) computer

Synoniemen

• knipperkiste