Addax
| Addax IUCN-status: Kritiek[1] (2016) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||
| Twee addaxen in Israël | |||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Soort | |||||||||||||
| Addax nasomaculatus (de Blainville, 1816) | |||||||||||||
.png)
| |||||||||||||
| Verspreiding van de Addax (IUCN 2015) ■ Verpreiding
■ Geherintroduceerd
| |||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||
Addax op  Wikispecies
| |||||||||||||
| |||||||||||||
De addax of mendesantilope (Addax nasomaculatus) is een ernstig bedreigde antilope uit de Sahara. De soort is uitgestorven in het grootste gedeelte van zijn voormalige verspreidingsgebied. Het is de enige soort uit het geslacht Addax.
Kenmerken
[bewerken | brontekst bewerken]De addax heeft een grijzig witte vacht met een witte romp, buik, ledematen en gezichtstekening. 's Winters is de vacht grijzig bruin van kleur, 's zomers zandgelig tot wit. De kruin is kastanjebruin van kleur, de snuit en oogvlek lichter bruin. De staart heeft een zwarte punt. De oren zijn smal en lang. Allebei de geslachten dragen hoorns. Deze hoorns zijn lang en spiraalvormig gedraaid.
De addax wordt 120 tot 180 centimeter lang. De staart is 25 tot 35 centimeter lang. De addax heeft een schofthoogte van 95 tot 150 centimeter. Vrouwtjes worden kleiner dan mannetjes. Een vrouwtje weegt 60 tot 90 kilogram, een mannetje 100 tot 135 kilogram. Behalve het formaat is er weinig verschil tussen de geslachten.
Leefwijze
[bewerken | brontekst bewerken]De addax is aangepast aan het leven in drogere streken. Overdag zoekt hij zo veel mogelijk de schaduw op, en 's avonds en 's nachts gaat hij op zoek naar voedsel. Ze kunnen lange tijd zonder water, het vocht halen ze voornamelijk uit hun voedsel en uit dauw. Addaxen leven voornamelijk van woestijngrassen, succulenten en bladeren van struiken en Acacia's.
Vroeger leefde de addax in gemengde kudden van wel 25 dieren, die werden geleid door een oudere bok. Tegenwoordig[(sinds) wanneer?] zijn de kudden veel kleiner, hooguit vier dieren. De kudden voegden zich vroeger samen tot grotere groepen van honderden dieren. In deze groepen trokken de addaxen mee met de regens.
Voortplanting
[bewerken | brontekst bewerken]De kalveren worden geboren in de herfst en aan het einde van de winter, na een draagtijd van acht maanden. Vrouwtjes zijn na 18 maanden volwassen, mannetjes voor hun derde jaar. De addax wordt tot 19 jaar oud in gevangenschap.
Verspreiding, bedreiging en bescherming
[bewerken | brontekst bewerken]De addax kwam vroeger in bijna de gehele Sahara voor, van de Atlantische kust tot de westelijke Nijloever. Door jacht voor het vlees, de oprukkende landbouw en olie-exploitatie[2] is de soort in bijna zijn gehele verspreidingsgebied uitgestorven. Men vindt de soort enkel nog in kleine, geïsoleerde populaties in Mali, Tsjaad en Niger, waar de soort ernstig bedreigd is. Er zijn plannen om de soort weer in delen van het oude verspreidingsgebied te introduceren.
- ↑ (en) Addax op de IUCN Red List of Threatened Species.
- ↑ Goed en slecht nieuws uit de Sahara. Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (26 mei 2016). Gearchiveerd op 6 augustus 2016. Geraadpleegd op 21 juni 2016.