Rooms-Katholieke Kerk in Slowakije
De Rooms-Katholieke Kerk in Slowakije maakt deel uit van de wereldwijde Rooms-Katholieke Kerk, onder het leiderschap van de paus en de Curie.
Volgens de volkstelling van 2011 is ongeveer 66% van de bevolking van Slowakije katholiek: 62% behoort tot de Rooms-Katholieke Kerk en 4% behoort tot de Slowaakse Grieks-Katholieke Kerk.
Naoorlogse geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]Na de Eerste Wereldoorlog
[bewerken | brontekst bewerken]Afscheuring in 1920
[bewerken | brontekst bewerken]In 1920 maakte een deel van de Katholieke Kerk zich los van Rome, waarmee de Tsjechoslowaakse Kerk, een nationale katholieke kerk, ontstond (sinds 1971 Tsjechoslowaakse Hussitische Kerk geheten).
Na de Tweede Wereldoorlog
[bewerken | brontekst bewerken]Van 1949 tot 1990 stonden alle kerkelijke organisaties onder controle van het communistisch regime, dat ook de salarissen van de geestelijken betaalde. In de jaren 1950 en het begin van de jaren 1960 was de verhouding tussen de Kerk en de communistische staat zeer slecht. De primaat van Tsjechoslowakije, Mgr. Beran, had tot 1965 huisarrest en werd ontheven van zijn taak als aartsbisschop (hij werd vervangen door een apostolisch administrator). Het aantal kerken liep terug van 10473 in 1948 tot 3200 in 1967, het aantal priesters van 7040 tot 4700, het aantal bisschoppen van twaalf tot vier (acht diocesen werden bestuurd door priesters, aangesteld door de staat).
In 1968 werd de Slowaakse Grieks-Katholieke Kerk met ca. 300.000 gelovigen, die in 1950 door een besluit van de burgerlijke overheid bij de Orthodoxe Kerk van Tsjechoslovakije was ingelijfd, in haar zelfstandigheid en haar bezittingen hersteld.
Na de val van Dubček (1969) was de situatie voor de Kerk, speciaal wat betreft de mogelijkheden tot het geven van godsdienstonderricht op de scholen, weer aanzienlijk ongunstiger geworden.
In 1990 is de Kerk officieel van de staat gescheiden.
Vanaf 1971 beheerste de vereniging van procommunistische priesters, Pacem in Terris, de Katholieke Kerk in Tsjechoslowakije. Deze organisatie stond onder invloed van de staat. Pacem in Terris werd in 1990 opgeheven.
Apostolisch nuntius voor Slowakije is sinds 2 juli 2022 aartsbisschop Nicola Girasoli.
Demografie
[bewerken | brontekst bewerken]Volgens de volkstelling van 2011 wonen er 3.347.277 katholieken in Slowakije, hetgeen 62% van de bevolking is.[1] Het aantal katholieken is tussen de laatste volkstellingen (2001-2011) flink afgenomen.
volkstelling 1991 | volkstelling 2001 | volkstelling 2011 | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
Aantal | % | Aantal | % | Aantal | % | |
Rooms-Katholieken | 3.187.383 | 60,4 | 3.708.120 | 68,9 | 3.347.277 | 62,0 |
Grieks-Katholieken | 178.733 | 3,4 | 219.831 | 4,1 | 206.871 | 3,8 |
Oudkatholieken | 882 | 0,0 | 1.733 | 0,0 | 1.687 | 0,0 |
Totale bevolking | 5.274.335 | 100,0 | 5.379.455 | 100,0 | 5.397.036 | 100,0 |
Geografische verspreiding
[bewerken | brontekst bewerken]Katholieken vormen in alle regio's de meerderheid van de bevolking. Verhoudingsgewijs wonen de meeste katholieken in de regio's Nitra, Žilina en Trnava.
Regio/Okres | Bevolking (2011) | Aantal katholieken[2] | Percentage |
---|---|---|---|
Námestovo | 59.540 | 56.680 | 95,2% |
Tvrdošín | 35.829 | 32.727 | 91,4% |
Čadca | 91.710 | 82.292 | 89,7% |
Bytča | 30.609 | 26.620 | 87,0% |
Kysucké Nové Mesto | 33.308 | 28.332 | 85,1% |
Zlaté Moravce | 41.402 | 34.877 | 84,2% |
Topoľčany | 72.257 | 59.469 | 82,3% |
Kežmarok | 70.487 | 55.734 | 79,1% |
Ružomberok | 58.014 | 45.422 | 78,3% |
Levoča | 33.262 | 25.778 | 77,5% |
Považská Bystrica | 63.550 | 48.964 | 77,0% |
Sabinov | 57.820 | 44.516 | 77,0% |
Žilina | 154.205 | 118.279 | 76,7% |
Nitra | 159.143 | 120.185 | 75,5% |
Partizánske | 47.166 | 35.071 | 74,4% |
Žarnovica | 27.084 | 20.154 | 74,4% |
Detva | 32.896 | 24.338 | 74,0% |
Nové Zámky | 144.417 | 105.949 | 73,4% |
Hlohovec | 45.761 | 33.496 | 73,2% |
Dunajská Streda | 116.492 | 84.407 | 72,5% |
Púchov | 44.659 | 32.263 | 72,4% |
Ilava | 60.578 | 43.263 | 71,4% |
Trnava | 128.567 | 91.223 | 71,0% |
Galanta | 93.594 | 66.225 | 70,8% |
Nitra | 689.867 | 486.021 | 70,5% |
Malacky | 67.376 | 47.349 | 70,3% |
Žilina | 688.851 | 483.008 | 70,1% |
Trnava | 554.741 | 388.914 | 70,1% |
Spišská Nová Ves | 97.593 | 68.080 | 69,8% |
Piešťany | 63.152 | 43.698 | 69,2% |
Skalica | 46.671 | 31.970 | 68,5% |
Krupina | 22.927 | 15.693 | 68,4% |
Košice-okolie | 119.227 | 81.450 | 68,3% |
Gelnica | 31.272 | 21.193 | 67,8% |
Bánovce nad Bebravou | 37.128 | 25.048 | 67,5% |
Trenčín | 113.115 | 74.954 | 66,3% |
Brezno | 64.196 | 42.588 | 66,3% |
Prešov | 169.423 | 111.937 | 66,1% |
Veľký Krtíš | 45.562 | 30.042 | 65,9% |
Šaľa | 53.286 | 34.817 | 65,3% |
Humenné | 64.446 | 41.808 | 64,9% |
Dolný Kubín | 39.520 | 25.494 | 64,5% |
Trenčín | 594.328 | 381.093 | 64,1% |
Levice | 115.367 | 73.759 | 63,9% |
Pezinok | 57.567 | 36.755 | 63,8% |
Senica | 60.504 | 37.895 | 62,6% |
Prievidza | 137.894 | 85.731 | 62,2% |
Žiar nad Hronom | 48.289 | 29.942 | 62,0% |
Senec | 66.265 | 40.802 | 61,6% |
Prešov | 814.527 | 500.619 | 61,5% |
Poprad | 103.914 | 63.592 | 61,2% |
Banská Štiavnica | 16.595 | 9.986 | 60,2% |
Stará Ľubovňa | 52.866 | 31.600 | 59,8% |
Lučenec | 74.861 | 43.583 | 58,2% |
Bardejov | 77.859 | 44.907 | 57,7% |
Bratislava | 602.436 | 339.247 | 56,3% |
Banská Bystrica | 660.563 | 361.774 | 54,8% |
Komárno | 103.995 | 56.965 | 54,8% |
Vranov nad Topľou | 79.702 | 42.960 | 53,9% |
Bratislava II | 108.362 | 57.948 | 53,5% |
Bratislava III | 61.046 | 32.126 | 52,6% |
Bratislava IV | 92.030 | 48.024 | 52,2% |
Košice | 791.723 | 406.601 | 51,4% |
Bratislava V | 111.135 | 56.893 | 51,2% |
Nové Mesto nad Váhom | 62.707 | 32.081 | 51,2% |
Poltár | 22.545 | 11.397 | 50,6% |
Bratislava I | 38.655 | 19.350 | 50,1% |
Rimavská Sobota | 84.889 | 41.512 | 48,9% |
Snina | 38.129 | 17.996 | 47,2% |
Košice IV | 59.242 | 27.730 | 46,8% |
Trebišov | 106.072 | 48.951 | 46,1% |
Košice II | 82.676 | 38.128 | 46,1% |
Michalovce | 110.842 | 50.587 | 45,6% |
Stropkov | 20.931 | 9.351 | 44,7% |
Košice III | 30.048 | 13.390 | 44,6% |
Zvolen | 69.077 | 30.599 | 44,3% |
Turčianske Teplice | 16.379 | 7.105 | 43,4% |
Košice I | 68.467 | 29.030 | 42,4% |
Banská Bystrica | 111.242 | 46.220 | 41,5% |
Revúca | 40.400 | 15.720 | 38,9% |
Sobrance | 22.933 | 8.827 | 38,5% |
Martin | 97.110 | 35.301 | 36,4% |
Liptovský Mikuláš | 72.627 | 24.756 | 34,1% |
Rožňava | 63.351 | 19.235 | 30,4% |
Svidník | 33.238 | 9.532 | 28,7% |
Myjava | 27.531 | 3.718 | 13,5% |
Medzilaborce | 12.450 | 908 | 7,3% |
Slowakije | 5.397.036 | 3.347.277 | 62,0% |
Okres Námestovo heeft het hoogste percentage katholieken in Slowakije (>95%).
Territoriale indeling voor de gelovigen van de Latijnse ritus
[bewerken | brontekst bewerken]- Kerkprovincie Bratislava:
- Kerkprovincie Košice:
- Overig: