Naar inhoud springen

Prinsbisdom Riga

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Archiepiscopatus Rigensis
Kerkelijke staat onder de Heilige Stoel te Rome
 Vorstendom Jersika
 Tālava
 Vorstendom Koknese
1186 – 1561 Hertogdom Lijfland 
Kaart
(Het Prinsbisdom Riga in geel)
(Het Prinsbisdom Riga in geel)
Algemene gegevens
Hoofdstad Riga
Talen Nederduits, Lets
Regering
Staatshoofd Bisschop

Het prinsbisdom Riga was het wereldlijk gebied van de prins-bisschop en later aartsbisschop van Riga onder de soevereiniteit van de Heilige Stoel in Rome.

Zij werd in 1186 in Üxküll door Meinhard van Segeberg opgericht als het bisdom Lijfland, vervolgens na verplaatsing naar Riga in 1202 door Albert van Riga als het bisdom Riga.

Tijdens de Lijflandse Kruistocht veroverden de Orde van de Zwaardbroeders en bisschop Albert van Riga de rest van Lijfland. In 1209 werd Visvaldis, de vorst van Jersika, militair verslagen door bisschop Albert en de Orde van de Zwaardbroeders. Hij werd gedwongen zijn koninkrijk aan Albert te schenken, waarna hij een deel ervan als leengoed van het Bisdom Riga terug kreeg. In 1214 sloten de heersers van het vorstendom Tālava een verdrag met bisschop Albert van Riga, waardoor het noordelijke deel van het vorstendom naar het bisdom ging.

In 1228 sloot de pauselijk legaat Willem van Modena een compromis tussen de bisschop en de Orde, waarbij de Orde twee derde en de bisschop een derde van het gebied in handen kreeg. Het vorstendom Koknese ging, na in 1209 veroverd te zijn door de Zwaardbroeders, in 1238 naar het bisdom.

In 1255 werd Riga verheven tot aartsbisdom van het gehele Baltische gebied inclusief Pruisen.[1]

Na de hervorming werd het gebied lutheraans en de positie van de bisschop bleek onhoudbaar. De Lijflandse Oorlog van 1558 tot 1582 betekende het einde van de oude machtsstructuren. In 1561 trad de laatste bisschop, Willem van Brandenburg, af. Riga verklaarde zich een vrije stad, en de landdag van de Lijflandse Confederatie vroeg de bescherming aan van Sigismund II, grootvorst van Litouwen en koning van Polen. In 1566 werd het een deel van het hertogdom Lijfland onder het Pools-Litouwse Gemenebest.

Lijst van bisschoppen en aartsbisschoppen van Riga

[bewerken | brontekst bewerken]
Bisdom Lijfland, 1186–1255
1186–1196 Meinhard van Segeberg
1196–1198 Berthold van Hannover
1199–1229 Albert van Riga
1229–1253 Nikolaus van Nauen
Aartsbisdom Riga, 1255–1561
1245–1273 Albert Suerbeer
1273–1284 Johannes I van Lune
1285–1294 Johannes II van Vechten
1294–1300 Johannes III van Schwerin
1300–1302 Isarnus Tacconi van Fontiès-d'Aude
1303–1310 Jens Grand
(titulair, was nooit in Riga)
1304–1341 Friedrich van Pernstein
1341–1347 Engelbert van Dolen
1348–1369 Bromhold van Vyffhusen
1370–1374 Siegfried Blomberg
1374–1393 Johannes IV van Sinten
1393–1418 Johannes V van Wallenrodt
1418–1424 Johannes VI Ambundi
1424–1448 Henning Scharpenberg
1448–1479 Silvester Stodewescher
1479–1484 -Sede vacante-
1484–1509 Michael Hildebrand
1509–1524 Jasper Linde
1524–1527 Johannes VII Blankenfeld
1528–1539 Thomas Schöning
1539–1563 Wilhelm van Brandenburg