President van Zuid-Ossetië
| President van de Republiek Zuid-Ossetië | ||||
|---|---|---|---|---|
| Хуссар Ирыстоны президент | ||||
| Volgens nieuwste grondwet sinds: Periode: 1996 – heden | ||||
| ||||
Vlag van de President van Zuid-Ossetië
| ||||
| Kantoor | ||||
| Residentie | Tschinvali | |||
| Ambtstermijn | 5 jaar, eenmaal direct herkiesbaar | |||
| Geschiedenis | ||||
| Eerste | Ljoedvig Tsjibirov | |||
| Ontstaan in | 27 november 1996 | |||
| Huidige | Alan Gaglojev | |||
| Sinds | 24 mei 2022 | |||
| Overig | ||||
| Website | presidentruo.org/ | |||
| ||||
De president van de Republiek Zuid-Ossetië is het de facto staatshoofd van de gedeeltelijk erkende Republiek Zuid-Ossetië die de jure deel uitmaakt van Georgië en wordt sinds het ontstaan van de functie in 1996 rechtstreeks gekozen. Dit artikel geeft een overzicht van de de facto presidenten van de Republiek Zuid-Ossetië en de houders van de voorloper van het presidentschap van de afscheidingsrepubliek. Georgië erkent de functie en de verkiezingen niet en beschouwt deze als illegaal. De internationale gemeenschap volgt Georgië hier in grote meerderheid in.
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]Op 2 november 1993 werd de eerste grondwet van de feitelijke Republiek Zuid-Ossetië aangenomen, waarmee een presidentiële republiek werd geïntroduceerd. De herziene en huidige versie van de grondwet werd op 8 april 2001 per referendum bekrachtigd.[1][2] De president van de Republiek Zuid-Ossetië is het staatshoofd en hoofd van de uitvoerende macht van de regering.[3] De president wordt voor vijf jaar gekozen door middel van een rechtstreekse volksstemming, met een maximum van twee achtereenvolgende termijnen.
Op 10 november 1996 werd de eerste presidentsverkiezing in de zelfverklaarde republiek gehouden. Deze werd door Ljoedvig Tsjibirov gewonnen, die sinds 23 september 1993 al leider van Zuid-Ossetië was toen hij benoemd werd als voorzitter van de Zuid-Ossetische Opperste Sovjet. Leden uit zijn regering speelden later een hoofdrol in de alternatieve verkiezingen die in 2006 in het Georgisch gecontroleerde deel van Zuid-Ossetië werden gehouden.[4] In 2011 ontstond er een politieke crisis toen het verkiezingsresultaat werd geannuleerd, nadat de verliezer van de tweede ronde Anatoli Bibilov protest had aangetekend. Dit leidde tot maatschappelijke en politieke onrust, waarbij de Russische premier van Zuid-Ossetië tot interim-president werd benoemd tot nieuwe verkiezingen in voorjaar 2012.[5]
Presidenten
[bewerken | brontekst bewerken]Op 8 mei 2022 werd Alan Gaglojev verkozen tot vijfde president van de republiek, toen hij in een tweede ronde won van president Anatoli Bibilov.[6] Sinds 24 mei 2022 is hij in functie.[7] Ook al vindt Gaglojev in tegenstelling tot Bibilov een referendum voor een Zuid-Ossetische vereniging met Noord-Ossetië en aansluiting bij Rusland niet heel urgent, hij is wel voorstander van een dergelijke aansluiting. Een referendum hiertoe werd vlak voor de machtsoverdracht door Bibilov uitgeschreven, [8] maar dit werd twee weken later door Gaglojev geschorst totdat er overeenstemming is met Moskou over de kwestie en over verdere integratie.[9]
| Presidenten Republiek Zuid-Ossetië[10] | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| # | Naam | Partij | Van | Tot | Verkiezing | Verkiezing | Opmerkingen | |||
| 1e ronde | 2e ronde | Opkomst | Ref. | |||||||
| 5 | Alan Gaglojev | Nychas | 24 mei 2022 | 2022 | 38,55% | 56,1% | 74,0% / 73,9% | [11][6] | ||
| 4 | Anatoli Bibilov | Verenigd Ossetië | 21 april 2017 | 24 mei 2022 | 2017 | 54,8% | - | 79,6% | [12] | Tevens referendum naamsverandering republiek.[13] |
| 3 | Leonid Tibilov | Onafhankelijk | 19 april 2012 | 21 april 2017 | 2012 | 42,5% | 55,4% | 70,3% / 71,3% | [14][15][16] | Tibilov werd gekozen na een tumultueuze periode.[5] |
| Vadim Brovtsev (interim) | - | 10 december 2011 | 19 april 2012 | 2011 | Interim-president tot verkiezingen 2012,[18] zie ook[5] | |||||
| 2 | Edoeard Kokojti | Eenheidspartij | 25 november 2006 | 10 december 2011 | 2006 | 98,1% | - | 95,1% | [19][20] | Alternatieve verkiezing in Georgisch gecontroleerd gebied.[4] |
| Onafhankelijk | 19 december 2001 | 25 november 2006 | 2001 | 45% | 55% | 63% | [20] | |||
| 1 | Ljoedvig Tsjibirov | Onafhankelijk | 27 november 1996 | 19 december 2001 | 1996 | 52,3% | - | 61,3% | [23] | Eerste electoraal verkozen leider Zuid-Ossetië. |
Verkiezingen
[bewerken | brontekst bewerken]Elke vijf jaar wordt een nieuwe president gekozen in de zelfverklaarde republiek Zuid-Ossetië. Deze verkiezingen worden door Georgië als illegaal gezien en worden derhalve niet erkend. De internationale gemeenschap, met name de westerse bondgenoten en de OVSE, volgt Georgië hier in grote meerderheid in. De OVSE stuurt geen waarnemers naar verkiezingen. De autoriteiten in Zuid-Ossetië rekruteren doorgaans in samenwerking met Rusland onofficiële waarnemers uit sympathiserende kringen.[24][25][26] Deze komen uit landen die Zuid-Ossetië erkennen, zoals Rusland, Venezuela of Syrië, maar ook uit EU-lidstaten.[28] Hieronder een overzicht van presidentsverkiezingen in Zuid-Ossetië.
2022
[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Zuid-Osseetse presidentsverkiezingen 2022 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.De verkiezingen van 2022 vonden op 10 april en 8 mei plaats. Doordat geen van de vijf kandidaten meer dan 50% van de stemmen behaalde was op 8 mei 2022 een tweede ronde nodig tussen president Anatoli Bibilov en Nychas partijleider Alan Gaglojev. Laatstgenoemde won met ruim 56% van de stemmen, bij een opkomst van bijna 74%.
2017
[bewerken | brontekst bewerken] Zie Zuid-Osseetse presidentsverkiezingen 2017 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
De verkiezingen van 2017 vonden op 9 april plaats. De strijd ging tussen president Leonid Tibilov, parlementsvoorzitter en leider van Verenigd Ossetië Anatoli Bibilov en de partijloze KGB-officier Alan Gaglojev. Bibilov behaalde in de eerste ronde bijna 55% van de stemmen bij een geclaimde opkomst van 79,6% en werd daarmee de nieuwe president van de zelfverklaarde republiek.[12] Tegelijkertijd werd een referendum gehouden om de naam van de Republiek van Zuid-Ossetië te veranderen naar Republiek van Zuid-Ossetië - Staat van Alanië, verwijzend naar het historische Alanië ten noorden van de Grote Kaukasus dat door 80% werd gesteund.
2012
[bewerken | brontekst bewerken] Zie Zuid-Osseetse presidentsverkiezingen 2012 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.De verkiezingen van 2012 vonden op 25 maart en 8 april plaats en waren noodzakelijk geworden na de annulering van de verkiezingsresultaten van 2011.[17] Doordat geen van de vier kandidaten meer dan 50% van de stemmen behaalde,[14] werd op 8 april 2012 een tweede ronde gehouden tussen KGB-officier Leonid Tibilov en gezant van mensenrechten van de regio David Sanakojev.[30] Tibilov, in 2006 nog verliezend kandidaat, won de tweede ronde met 55,4% van de geldige stemmen.[15][16]
2011
[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Zuid-Osseetse presidentsverkiezingen 2011 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.De verkiezingen van 2011 vonden op 13 november en 27 november plaats. Er deden elf kandidaten mee, waarna in een tweede ronde de door het Kremlin gesteunde Anatoli Bibilov het moest afleggen tegen oppositiekandidate Alla Dzjiojeva. Bibilov bewtistte de resultaten en kreeg hierin gelijk: de resultaten werden ongeldig verklaard en er werden nieuwe verkiezingen uitgeschreven voor 2012. Er ontstond een politieke crisis waarbij uiteindelijk de premier van Russische komaf Vadim Brovtsev tot interim president werd benoemd na het aftreden van president Edoeard Kokojti.[18]
2006
[bewerken | brontekst bewerken] Zie Zuid-Osseetse presidentsverkiezingen 2006 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.De verkiezing van 2006 vond op 12 november plaats. Er deden naast herkiesbaar president Edoeard Kokojti nog drie kandidaten mee die kansloos waren. Kokojti werd met 98% van de stemmen herkozen. In een referendum stemde volgens de autoriteiten 99,9% voor onafhankelijkheid van de afscheidingsrepubliek. Op dezelfde dag vond er een alternatieve verkiezing plaats vanuit het Georgisch gecontroleerde gebied, georganiseerd door de Zuid-Osseetse oppositie. Deze werd gewonnen door voormalig Zuid-Osseets premier Dmitri Sanakojev die een half jaar later door Tbilisi erkend werd als leider van de Zuid-Osseetse Administratie dat toezag op de door Georgië in het leven geroepen 'Provisionele Territoriale Eenheid Zuid-Ossetië'. In een parallel referendum werd gekozen voor een verenigde federale staat met Georgië.
2001
[bewerken | brontekst bewerken]_(cropped).jpg)
Zie Zuid-Osseetse presidentsverkiezingen 2001 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.De verkiezingen van 2001 vonden op 18 november en 9 december 2001 plaats. Er deden in de eerste ronde vijf kandidaten mee. Regerend president Ljoedvig Tsjibirov stelde zich herkiesbaar, maar haalde niet voldoende stemmen. De vereiste tweede ronde ging tussen de communistische partijleider Stanislav Kotsjijev en de onafhankelijke kandidaat en voormalige kampioen Vrije Stijl worstelen Edoeard Kokojti die won met 55% van de stemmen.
1996
[bewerken | brontekst bewerken] Zie Zuid-Osseetse presidentsverkiezingen 1996 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Op 10 november 1996 werden de eerste presidentsverkiezingen van Zuid-Ossetië gehouden, die de voorzitter van het Presidium van de Zuid-Ossetische Opperste Sovjet Ljoedvig Tsjibirov won met 52,3% van de stemmen.[23] De eerste presidentsverkiezing was een gevolg van de grondwet die de afscheidingsrepubliek in 1993 aangenomen waarin het een presidentiële republiek introduceerde.
Voorzitter Opperste Sovjet (1990 - 1996)
[bewerken | brontekst bewerken]
Tot de invoering van het presidentschap in Zuid-Ossetië in november 1996 was de voorzitter van het Presidium van de Opperste Sovjet de leider van de zelfverklaarde republiek. Tijdens de oplopende spanningen in het Georgisch-Ossetisch conflict riepen de Zuid-Osseten op 20 september 1990 de Zuid-Ossetische Democratische Sovjetrepubliek uit als volwaardige Sovjetrepubliek binnen de Sovjet-Unie.[32][34] Er werden voorbereidingen in gang gezet om een parlementaire republiek te vormen met een scheiding van de uitvoerende en wetgevende macht. Bij de 15e vergadering van de Zuid-Ossetische regionale sovjet (volksraad) in oktober 1990 werd besloten een tijdelijk Uitvoerend Comité te vormen. Torez Koeloembegov werd op 16 oktober 1990 door de afgevaardigden gekozen als hoofd van dit Uitvoerend Comité.
Afscheiding
[bewerken | brontekst bewerken]Daags na de verkiezingen op 9 december 1990 voor de eerste Opperste Sovjet van de zelfverklaarde en door de Georgische sovjetrepubliek en Moskou niet erkende republiek werd Koeloembegov gekozen tot voorzitter en daarmee als leider van de republiek.[35] Zowel de Georgische sovjetrepubliek als het centrale gezag in Moskou protesteerden tegen deze stappen. De Georgische SSR trok op 10 december 1990 de autonomie van de Zuid-Ossetische Autonome Oblast in. Op 29 januari 1991 werd Koeloembegov in Tschinvali gearresteerd en belandde bijna een jaar in de gevangenis in Tbilisi tot zijn vrijlating in het begin van 1992.[37][39] Communist Znaur Gassijev nam de taak van voorzitter van de Zuid-Ossetische Opperste Sovjet over voor de duur van Koeloembegov's afwezigheid.[35] Tijdens zijn afwezigheid waren er twee kampen in de Zuid-Ossetische politieke elite ontstaan, waardoor Koeloembegov zich genoodzaakt zag op 10 mei 1992 alsnog af te treden als voorzitter van de Opperte Sovjet en leider van Zuid-Ossetië, wat niet geaccepteerd werd door de afgevaardigden.[35]
Ondertussen had de Zuid-Ossetische Democratische Sovjetrepubliek zich op 26 november 1991 hernoemd als Republiek van Zuid-Ossetië en werd op 21 december 1991 een onafhankelijkheidsverklaring aangenomen, nadat duidelijk werd dat de Sovjet-Unie ophield te bestaan. Dit werd op 19 januari 1992 in een referendum aan de bevolking voorgelegd, en op 29 mei 1992 werd de onafhankelijkheid van de Republiek van Zuid-Ossetië formeel uitgeroepen.[35] Koeloembegov bleef aan als leider tot 17 september 1993, waarna Ljoedvig Tsjibirov op 23 september werd gekozen als nieuwe voorzitter en de facto staatshoofd van de Republiek van Zuid-Ossetië. Op 2 november 1993 werd de eerste Zuid-Osseetse grondwet aangenomen en transformeerde Zuid-Ossetië per 1996 naar een presidentiële republiek. Op 10 november 1996 werden de eerste presidentsverkiezingen in Zuid-Ossetië gehouden en werd op 27 november winnaar Ljoedvig Tsjibirov benoemd tot president en het staatshoofd. De Opperste Sovjet veranderde in een gewoon parlement.
| Voorzitters Opperste Sovjet Zuid-Ossetië[40] | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Naam | Van | Tot | Opmerkingen | |||
| 4 | Ljoedvig Tsjibirov | 23 september 1993 | 27 november 1996 | Werd gekozen als president. | ||
| 3 | Torez Koeloembegov | januari 1992 | 17 september 1993 | |||
| 2 | Znaur Gassijev | 30 januari 1991 | januari 1992 | |||
| 1 | Torez Koeloembegov | 16 oktober 1990 | 29 januari 1991 | Door Georgische autoriteiten in gevangenschap gezet. | ||
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]Referenties
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ (ru) Конституция — Основной Закон государства (De grondwet is de basiswet van de staat). Administration of the President of the Republic of South Ossetia (7 april 2015). Geraadpleegd op 29 april 2022.
- ↑ a b (ru) Конституция (Grondwet). Regering van de Republiek Zuid-Ossetië. Geraadpleegd op 29 april 2022.
- ↑ Artikel 47, Grondwet.[2]
- ↑ a b Zie 2006. Tegelijkertijd met de Zuid-Ossetische verkiezing werd in Georgisch gecontroleerd gebied door de Reddingsunie van Osseten een "alternatieve" presidentsverkiezing en een "alternatief" referendum georganiseerd.[21] Zuid-Ossetische leiders zagen dit als een provocatie en poging tot confrontatie. Voormalig premier van de regio, Dmitri Sanakojev, werd als alternatieve president gekozen en 94% van de kiezers zou gestemd hebben voor een federatieve oplossing binnen Georgië.
- ↑ a b c Zie verkiezing 2011. In november 2011 won oppositiekandidate Alla Jiojeva met 56,7% in een tweede ronde van de openlijk door het Kremlin gesteunde Anatoli Bibilov. De resultaten werden door Bibilov juridisch betwist waarna ze werden geannuleerd op basis van kiezersintimidatie en bedreigingen door de aanhang van Jiojeva. Eerder had uitgaand leider Kokojti al aangegeven dat een vrouwelijke president uitgesloten was. De situatie leidde tot straatprotesten, politieke onrust en een bezorgd Kremlin. Kokojti stapte 10 december 2011 op als president, na een deal met de oppositie. Premier Vadim Brovtsev, een niet-Ossetische Rus die in 2009 gestuurd was om de regering te leiden, werd interim-president. Op 25 maart 2012 werden nieuwe verkiezingen gehouden.[17]
- ↑ a b (ru) The inauguration of the elected President of South Ossetia Alan Gagloev will be held on May 24, the CEC announced the final results of the elections. RES Agency (14 mei 2022). Geraadpleegd op 17 mei 2022.
- ↑ (ru) Alan Gagloev took office as President of South Ossetia. RES Agency (24 mei 2022). Geraadpleegd op 24 mei 2022.
- ↑ (en) S. Ossetia: Russian Annexation Referendum Slated for July 17. Civil Georgia (14 mei 2022). Geraadpleegd op 14 mei 2022.
- ↑ (en) S. Ossetian Leader Suspends Russian Annexation Referendum. Civil Georgia (30 mei 2022). Geraadpleegd op 31 mei 2022.
- ↑ De presidenten noch de verkiezingen en de resultaten worden door Georgië als legitiem gezien.
- ↑ (en) The CEC of South Ossetia published the final protocol on the presidential elections on April 10. RES Agency (14 april 2022). Geraadpleegd op 29 april 2022.
- ↑ a b (en) Final Vote Tally for S. Ossetia Leadership Polls Approved. Civil Georgia (12 april 2017). Geraadpleegd op 29 april 2022.
- ↑ 80% stemde voor verandering naar "Republiek Zuid-Ossetië - Staat Alanië".
- ↑ a b (en) Race for Breakaway S.Ossetia Leadership Goes into Runoff. Civil Georgia (26 maart 2012). Geraadpleegd op 29 april 2022.
- ↑ a b (en) Ex-KGB Chief Becomes S.Ossetia New Leader. Civil Georgia (9 april 2012). Geraadpleegd op 29 april 2022.
- ↑ a b (en) Leonid Tibilov has been announced the elected president of South Ossetia. RES Agency (9 april 2012). Geraadpleegd op 29 april 2022.
- ↑ a b (en) Third Attempt to Elect New Leader in Breakaway S.Ossetia. Civil Georgia (24 maart 2012). Geraadpleegd op 29 april 2022.
- ↑ a b (en) Kokoity Quits. Civil Georgia (10 december 2011). Geraadpleegd op 29 april 2022.
- ↑ (en) Results of 2006 Presidential elections of the Republic of South Ossetia. RES Agency (14 november 2006). Geraadpleegd op 8 mei 2022.
- ↑ a b International Crisis Group "Make Haste Slowly", pagina 2-3.[22]
- ↑ (en) Group Announces ‘Alternative Polls’ in S.Ossetia. Civil Georgia (24 oktober 2006). Geraadpleegd op 24 april 2022.
- ↑ (en) Georgia's South Ossetia Conflict: Make Haste Slowly (Europe Report N°183). International Crisis Group (7 juni 2007). Geraadpleegd op 22 januari 2022.
- ↑ a b (en) Jeffries, Ian (2003). The Caucasus and Central Asian Republics at the Turn of the Twenty-First Century: A Guide to the Economies in Transition, 1e druk. Routledge, Londen. DOI:10.4324/9780203358474, pp. 28. ISBN 9780429230592. Geraadpleegd op 29 april 2022.
- ↑ (en) Foreign Observation of the Illegitimate Elections in South Ossetia and Abkhazia in 2019. European Platform for Democratic Elections EPDE (5 december 2019). Geraadpleegd op 29 april 2022.
- ↑ a b (en) Database of Politically biased observers at 2019 parliamentary elections South Ossetia. EPDE - Politically Biased Election Observers Database. Geraadpleegd op 29 april 2022.
- ↑ (en) More than 60 international observers will be observing the presidential elections in South Ossetia. RES Agency (9 april 2022). Geraadpleegd op 29 april 2022.
- ↑ (en) South Ossetia is interesting for Russia as a geopolitical partner, - an observer from Belgium. RES Agency (10 juni 2019). Geraadpleegd op 1 mei 2022.
- ↑ De waarnemers uit de EU worden met name gerekruteerd uit Rusland-gezinde partijen of groeperingen,[25] veelal van radicaal-rechtse signatuur, zoals de Duitse Gunnar Lindeman (AfD), de Belgische Kris Roman (Vlaams Blok, leider Europe-Rus)[27], de Italiaanse Stefano Bonilauri (Lega Nord) en de Finse radicaal-linkse anti-fascist en Rusland-propagandist Johan Bäckman.
- ↑ (en) 2008 War: ICC Files Arrest Warrant for S. Ossetian Officials. Civil Georgia (10 maart 2022). Geraadpleegd op 8 mei 2022.
- ↑ Het Internationaal Strafhof in Den Haag vaardigde in maart 2022 een arrestatiebevel uit voor Sanakojev, vanwege misdaden begaan in de oorlog in 2008 toen hij mensenrechtengezant van Zuid-Ossetië was.[29]
- ↑ (en) Cornell, Svante (2002). Autonomy and Conflict: Ethnoterritoriality and Separatism in the South Caucasus – Case in Georgia (pdf), 1e druk. Department of Peace and Conflict Research, Uppsala University, p. 188. ISBN 91-506-1600-5. Gearchiveerd op 3 december 2022. Geraadpleegd op 7 mei 2022.
- ↑ Cornell (2002), pagina 161.[31]
- ↑ (en) Toal, Gerard (2017). Near Abroad - Putin, the West, and the Contest Over Ukraine and the Caucasus, 1e druk. Oxford University Press, New York, 129-131. ISBN 978-0-19-025330-1. Geraadpleegd op 7 mei 2022.
- ↑ Toal, pagina's 132-133[33]
- ↑ a b c d (ru) Дорога длиною в тридцать лет (A journey of thirty years). Administration of the President of the Republic of South Ossetia (20 september 2020). Geraadpleegd op 7 mei 2022.
- ↑ (en) Zverev, Alexei (1996). Chapter I - Ethnic Conflicts in the Caucasus 1988-1994. In: Coppieters, Bruno (ed.). Contested Borders in the Caucasus. Vrije Universiteit Brussel. ISBN 978-9054871170. Geraadpleegd op 3 mei 2022.
- ↑ Zverev (1996), pagina 24.[36]
- ↑ (en) Bloodshed in the Caucasus - Violations of Humanitarian Law and Human Rights in the Georgia-South Ossetia Conflict (pdf). Human Rights Watch (1992). Geraadpleegd op 7 mei 2022.
- ↑ HRW (1992), pagina 25, voetnoot 50.[38]
- ↑ De de facto leiders van Zuid-Ossetië worden door Georgië als onwettig gezien.