Naar inhoud springen

Pelgrimsroutes in Frankrijk naar Santiago de Compostella

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Pelgrimsroutes in Frankrijk naar Santiago de Compostella
Werelderfgoed cultuur
Pelgrimsroutes in Frankrijk naar Santiago de Compostella
Land Vlag van Frankrijk Frankrijk
UNESCO-regio Europa en Noord-Amerika
Criteria ii, iv, vi
Inschrijvingsverloop
UNESCO-volgnr. 868
Inschrijving 1998 (22e sessie)
UNESCO-werelderfgoedlijst

De pelgrimsroutes naar Santiago de Compostella in Frankrijk zijn een systeem van routes naar het bedevaartsoord Santiago de Compostella in Spanje, waar zich het graf van de apostel Jacobus zou bevinden. De routes in Frankrijk zijn sinds 1998 opgenomen in de Werelderfgoedlijst van UNESCO.

De pelgrimshandleiding in het vijfde boek van de Codex Calixtinus uit de 12e eeuw noemt vier pelgrimswegen in Frankrijk, die uiteindelijk samenkomen in de Pyreneeën: de Via Turonensis, de Via Lemovicensis, de Via Podiensis en de Via Tolosana.

Aan deze pelgrimswegen bevonden zich talrijke graven van heiligen. Behalve deze vier hoofdwegen ontwikkelde zich een (internationaal) netwerk van kleinere pelgrimsroutes, die – voor een deel – nog in kaart gebracht kunnen worden. Zie het slot van dit artikel voor één van deze routes.

De criteria voor opname in het werelderfgoed waren:

  • Criterium II: De routes speelden een zeer belangrijke rol bij religieuze en culturele uitwisseling in de late middeleeuwen. Dit blijkt ook uit de geselecteerde monumenten langs de routes in Frankrijk.
  • Criterium IV: De spirituele en fysieke behoeften van de pelgrims leidden tot het ontstaan van een aantal speciale gebouwtypen, waarvan er vele ontstonden of verder ontwikkeld werden langs de Franse routes.
  • Criterium VI: De pelgrimsroutes naar Santiago de Compostella getuigen van de macht en de invloed van het christelijke geloof onder alle klassen en in alle Europese landen gedurende de middeleeuwen.

In de kerk onder de basiliek Notre-Dame de Fourvière in Lyon bevindt zich aan de wand een tegeltableau, waarop alle routes zijn geschilderd.

Pelgrimsroutes

[bewerken | brontekst bewerken]

Via Turonensis

[bewerken | brontekst bewerken]
De basiliek Saint-Eutrope in Saintes biedt koelte op de Via Turonensis..

De Via Turonensis is de noordelijkste pelgrimsroute en ontleent zijn naam aan de heilige Martinus van Tours. De Codex Calixtinus noemt weliswaar Orléans als beginplaats, maar tegenwoordig wordt daarvoor uitgegaan van Parijs. Verzamelpunt van de pelgrims is de Tour Saint-Jacques – het enige overblijfsel van de middeleeuwse kerk Saint-Jacques-de-la-Boucherie – hoewel er geen historisch bewijs is voor juist dit beginpunt. Vandaar leidt de weg via de Rue Saint-Jacques naar de kerk Saint-Jacques-du-Haut-Pas, waar men in vroeger tijden de stad verliet. Na de historische Poitou en de romaanse kerken van de Saintonge, kunnen de pelgrims krachten opdoen bij de monumenten van Bordeaux, Blaye en Belin. Daarna volgt een lange tocht door de uitgestrekte droge dennenbossen van Les Landes en daarna in de Pyreneeën de pasovergang van Roncevaux. Ter hoogte van Pamplona wordt dan aangesloten op de Camino Francés.

Via Lemovicensis

[bewerken | brontekst bewerken]
De Via Lemovicensis kruist het brede dal van de Loire.

De Via Lemovicensis is genoemd naar Limoges. De basiliek van Vézelay is een van de grootste cultuurschatten van Bourgondië en het beginpunt van deze route. De basiliek was vroeger het verzamelpunt voor pelgrims uit België, de Ardennen, Lotharingen en de Champagne. Het begin van de route kent twee verschillende varianten – noordelijk via La Charité-sur-Loire en Bourges, en zuidelijk via Nevers en Neuvy-Saint-Sépulchre – welke elkaar in de Limousin ontmoeten. Na Limoges volgen Périgueux, de oversteek van de Dordogne en de Garonne en een relatief korte traject door de bossen van Les Landes.

Via Podiensis

[bewerken | brontekst bewerken]
De Via Tolosana passeert het op de Causse du Larzac gelegen Saint-Guilhem-le-Désert.

De naam Via Podiensis is afgeleid van het latijnse podium ('platform' of 'heuveltop', van Le Puy). Bisschop Godescalc van Le Puy was in 951 een van de eerste niet-Spaanse pelgrims naar Santiago de Compostella. Uitgangspunt van deze route is de kathedraal Notre-Dame van Le Puy-en-Velay in Auvergne. De weg voert via het Centraal Massief naar de abdij van Aubrac, de abdijkerk van Sainte Foy en de abdij van Figeac. Daarna volgt de weg de Lot naar Cahors, in Gascogne door Condom en Aire-sur-l'Adour.

Via Tolosana

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Via Tolosana voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De Via Tolosana ontleent haar naam aan de stad Toulouse; het begin van deze pelgrimsweg ligt echter in Arles. De route staat ook bekend onder de namen Via Arletanensis en Via Aegidia. In Arles verzamelden zich de pelgrims uit de Provence en Italië. In omgekeerde richting diende de weg de Spaanse en Franse pelgrims naar Rome, die in Italië de Via Francigena vervolgden.

Historische monumenten

[bewerken | brontekst bewerken]

Langs de Franse pelgrimsroutes bevinden zich veel historische monumenten, waarvan er 71 deel uitmaken van het werelderfgoed.

Belangrijke plaatsen en wegen langs de pelgrimsroute worden aangeduid met een sint-jakobsschelp (Doornik)

Regio Grand Est

[bewerken | brontekst bewerken]

Regio Nouvelle-Aquitaine

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Hôpital des pèlerins de Pons, Pons
    Hôpital des pèlerins de Pons, Pons
  • Abbaye Royale, Saint-Jean-d'Angély
    Abbaye Royale, Saint-Jean-d'Angély
  • Porte Saint-Jacques, Saint-Jean-Pied-de-Port
    Porte Saint-Jacques, Saint-Jean-Pied-de-Port

Regio Auvergne-Rhône-Alpes

[bewerken | brontekst bewerken]

Regio Bourgogne-Franche-Comté

[bewerken | brontekst bewerken]

Regio Centre-Val de Loire

[bewerken | brontekst bewerken]

Regio Île-de-France

[bewerken | brontekst bewerken]

Regio Occitanië

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Pont Valentré, Cahors
    Pont Valentré, Cahors
  • Brug over de Dourdou, Conques
    Brug over de Dourdou, Conques
  • Espalion, Pont-Vieux
    Espalion, Pont-Vieux
  • Estaing, brug over de Lot
    Estaing, brug over de Lot
  • Rocamadour
    Rocamadour
  • Pont des Pèlerins, Saint-Chély-d'Aubrac
    Pont des Pèlerins, Saint-Chély-d'Aubrac

Regio Hauts-de-France

[bewerken | brontekst bewerken]

Regio Normandië

[bewerken | brontekst bewerken]

Regio Provence-Alpes-Côte d'Azur

[bewerken | brontekst bewerken]

Bovendien zijn zeven delen van de zgn. Chemin du Puy opgenomen in het werelderfgoed: tussen Nasbinals en Saint-Chély-d'Aubrac (17 km), tussen Saint-Côme-d'Olt en Estaing (17 km), tussen Montredon en Figeac (18 km), tussen Faycelles en Cajarc (22,5 km), tussen Bach en Cahors (26 km), tussen Lectoure en Condom (35 km), tussen Aroue en Ostabat (22 km)

Andere routes

[bewerken | brontekst bewerken]

Buiten de routes opgenomen in de Werelderfgoedijst zijn er nog een aantal andere historische routes. Hiervan is te noemen de Voie de l'Abbaye de Beaufort[1] in Bretagne, van de Abdij van Beaufort bij Paimpol naar Redon, ten zuiden van Rennes, en daar aansluiting gevend op een verdere route naar Santiago de Compostella.

  • Kaart de Voie de l'Abbaye de Beaufort
    Kaart de Voie de l'Abbaye de Beaufort
  • Km 0 aanduiding
    Km 0 aanduiding
  • Voie de l'Abbaye de Beaufort (en de GR37/E5) in Josselin, departement Morbihan
    Voie de l'Abbaye de Beaufort (en de GR37/E5) in Josselin, departement Morbihan

Zie ook

[bewerken | brontekst bewerken]
[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie Way of Saint James UNESCO World Heritage Sites in France van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pelgrimsroutes_in_Frankrijk_naar_Santiago_de_Compostella&oldid=68479147"