Naar inhoud springen

Mario Vargas Llosa

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Nobelprijswinnaar  Mario Vargas Llosa
28 maart 1936
Mario Vargas Llosa
Mario Vargas Llosa
Geboorteland Peru
Geboorteplaats Arequipa
Nationaliteit Peruaans en Spaans
Nobelprijs Literatuur
Jaar 2010
Reden "De manier waarop hij machtsstructuren in kaart brengt en zijn scherpzinnige beelden van het verzet, de opstandigheid en de nederlaag van het individu."
Voorganger(s) Herta Müller
Opvolger(s) Tomas Tranströmer
Bekende werken El pez en el agua

Jorge Mario Pedro Vargas Llosa (Arequipa, 28 maart 1936) is een Peruaans schrijver. Hij wordt beschouwd als een van de leidende denkers en schrijvers van Latijns-Amerika. Hij is de winnaar van de Nobelprijs voor Literatuur 2010.

Leven en werk

[bewerken | brontekst bewerken]

Vargas Llosa werd geboren in het gezin van Ernesto Vargas Maldonado en Dora Llosa Ureta, die op het ogenblik van zijn geboorte reeds van elkaar waren gescheiden. Hij ontmoet zijn vader voor het eerst op 10-jarige leeftijd. Vader Vargas wilde hem liever naar een militaire academie sturen, maar zoonlief kiest voor een opleiding in de literatuur en rechten aan de Nationale Universiteit van San Marcos van Lima. Tijdens zijn studies ging hij reeds aan de slag als journalist.

Vargas Llosa schrijft maatschappelijk betrokken romans in een vernieuwende stijl. Het leven wordt beschreven als een nooit aflatende strijd om het bestaan. In het werk van de Peruaan spelen vaak gewelddadige figuren een rol, met name militairen. Tot zijn bekendste romans behoren De Stad en de Honden (1963, een schildering van het leven op een cadettenschool) en het meer complexe Het Groene Huis (1965, een 'totale' roman, vol boeiende en bonte verhalen met merkwaardige trieste en komisch handelende personen, waarin op verschillende niveaus een samenleving vol geweld wordt beschreven). Later beoefende hij ook het genre van de literaire 'misdaadroman'. Tevens schrijft hij toneelstukken en essays en is hij journalist en literair criticus.

Sinds 1989 voerde Vargas Llosa de vrijheidsbeweging Movimiento Libertad aan en deed hij in de coalitie Democratisch Front (Fredemo) mee aan de gemeentelijke verkiezingen van 1989. In 1990 was hij als aanvoerder van deze alliantie kandidaat bij de presidentsverkiezingen in Peru met een sterk liberaal programma. Terwijl hij de eerste ronde van de verkiezingen won, verloor hij echter onverwacht van Alberto Fujimori in de tweede ronde. In het autobiografische boek De vis in het water doet Vargas Llosa hiervan verslag.

In 1994 ontving Vargas Llosa de Cervantesprijs, de belangrijkste literaire prijs in de Spaanstalige wereld. Daarnaast behaalde hij 43 maal de titel van doctor honoris causa aan de meeste bekende universiteiten overal ter wereld.[1]

In 2010 werd Vargas Llosa de Nobelprijs voor Literatuur toegekend.[2] In 1993 verkreeg hij ook de Spaanse nationaliteit.[3]

Bibliografie van Nederlandse vertalingen

[bewerken | brontekst bewerken]
  • De jonge honden van Miraflores (roman, 1959; vert. Michiel Tjebbes) (Spaans: Los jefes y los cachorros)
  • De stad en de honden (roman, 1963; vert. J.G. Rijkmans) (Spaans: La ciudad y los perros; bekroond met de Premio Biblioteca Breve)
  • Het groene huis (roman, 1966; vert. Mariolein Sabarte Belacortu) (Spaans: La casa verde)
  • Gesprek in De Kathedraal (roman, 1969; vert. Aline Glastra van Loon) (Spaans: Conversación en La Catedral)
  • De geheime geschiedenis van een roman (essay over Het groene huis, 1971; vert. Jan Lechner) (Spaans: Historia secreta de una novela)
  • Pantaleón (roman, 1973; vert. Michiel Tjebbes) (Spaans: Pantaleón y las visitadoras)
  • De eeuwigdurende orgie. Over Flaubert en Emma Bovary (essays, 1975; vert. Arie van der Wal) (Spaans: La orgía perpetua: Flaubert y "Madame Bovary")
  • Het groene huis, roman (1976; Mariolein Sabarte Belacortu) (Spaans: La casa verde)
  • Tante Julia en meneer de schrijver (roman, 1977; vert. Mariolein Sabarte Belacortu) (Spaans: La tía Julia y el escribidor)
  • De oorlog van het einde van de wereld (roman, 1981; vert. Mariolein Sabarte Belacortu) (Spaans: La guerra del fin del mundo)
  • De cultuur van de vrijheid en andere essays (1983; vert. Mieke Westra en Mariolein Sabarte Belacortu (Spaans: Contra viento y marea)
  • De geschiedenis van Alejandro Mayta/Het verhaal van Mayta (roman, 1984; vert. Mieke Westra) (Spaans: Historia de Mayta)
  • Wie heeft Palomino Molero vermoord? (roman, 1986; vert. Mieke Westra) (Spaans: ¿Quién mató a Palomino Molero?)
  • Het woord van de verteller (roman, 1987; vert. Mariolein Sabarte Belacortu) (Spaans: El hablador)
  • Gesprek in de kathedraal, roman (1987, vert. Aline Glastra van Loon) (Spaans: Conversación en la catedral)
  • Lof van de stiefmoeder (erotische roman, 1988; vert. Arie van der Wal) (Spaans: Elogio de la madrastra)
  • Een manier om ongeluk te bestrijden (literaire autobiografie en analyse van zes romans, 1990; vert. [uit het Engels] M. Dijkstra) (Spaans: La verdad de las mentiras)
  • De geesten van de Andes (roman, 1993; vert. Mieke Westra) (Spaans:Lituma en los Andes)
  • De vis in het water (autobiografie, 1993; vert. Aline Glastra van Loon) (Spaans: El pez en el agua)
  • Het feest van de Bok (roman over de dictatuur van Rafael Trujillo in de Dominicaanse Republiek, 1996; vert. Arie van der Wal) (Spaans: La Fiesta del Chivo)
  • Geheime notities van don Rigoberto (erotische roman, 1997; vert. Arie van der Wal) (Spaans: Los cuadernos de don Rigoberto)
  • Aan een jonge romanschrijver. Brieven over de kunst van de roman (essays, 1997; vert. Francine Mendelaar) (Spaans:Cartas a un joven novelista)
  • De eeuwigdurende orgie, Flaubert en Emma Bovary (roman, 1998; vert. Arie van der Wal) (Spaans: La orgía perpetua, Flaubert y 'Madame Bovary')
  • De taal van de hartstocht (essays, 2001; vert. Aline Glastra van Loon) (Spaans: El lenguaje de la pasión)
  • Het paradijs om de hoek (roman, 2003; vert. Mariolein Sabarte Belacortu) (Spaans: El paraíso en la otra esquina)
  • Dagboek Irak (gebundelde artikels, co-auteur: Morgana Vargas Llosa, 2003; vert. Mariolein Sabarte Belacortu en Mieke Westra) (Spaans: Diario de Irak)
  • Mijn Latijns-Amerika (essays, 2005; vert. Marga Greuter en Margriet Muris) (Spaans: Diccionario del amante de América Latina)
  • Het ongrijpbare meisje (roman, 2006; vert. Aline Glastra van Loon en Arie van der Wal) (Spaans: Travesuras de la niña mala)
  • De droom van de Ier (roman over de strijd van Roger Casement, 2010; vert. Aline Glastra van Loon) (Spaans: El sueño del Celta )
  • De bescheiden held (roman, 2013; vert. Mariolein Sabarte Belacortu) (Spaans: El heroe discreto)
  • De verdwenen cultuur = The culture that was, Nexus-lezing 2013 (lezing, 2013; vert. uit het Engels Arie van der Wal)
  • Voor uw liefde (roman, 2017; vert. Arie van der Wal) (Spaans: Cinco esquinas)
  • Bittere tijden (roman, 2019; vert. Eugenie Schoolderman en Arie van der Wal) (Spaans: “Tiempos recios”)


Eredoctoraten

[bewerken | brontekst bewerken]
[bewerken | brontekst bewerken]
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mario_Vargas_Llosa&oldid=65833690"