Kuttanacaiman
| Kuttanacaiman Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Midden-Mioceen | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||
| Kuttanacaiman Salas-Gismondi et al., 2015 | |||||||||||||
| Typesoort | |||||||||||||
| Kuttanacaiman iquitosensis | |||||||||||||
| |||||||||||||
Kuttanacaiman[1][2] is een monotypisch geslacht van uitgestorven kaaimannen, vertegenwoordigd door de typesoort Kuttanacaiman iquitosensis. Kuttanacaiman leefde in wat nu het Amazonebekken is tijdens het Midden-Mioceen, ongeveer 13 miljoen jaar geleden.
Naamgeving
[bewerken | brontekst bewerken]De soort Kuttanacaiman iquitosensis werd in 2015 benoemd door Salas-Gismondi e.a.[3] De geslachtsnaam komt van het Quechua-woord kuttana, wat 'vermalende of verpletterende machine' betekent, en de soortaanduiding eert de inheemse volkeren van Iquitos.
Het holotype is MUSM 1490, een bijna volledige schedel met onderkaken. Verschillende losse beenderen van schedels en onderkaken zijn toegewezen. De fossielen stammen uit de Pebas-formatie bij Iquitos, Peru.
Beschrijving
[bewerken | brontekst bewerken]Kuttanacaiman iquitosensis wordt gekenmerkt door een korte, ronde snuit en stompe tanden aan de achterkant van zijn kaken die waarschijnlijk waren aangepast aan het pletten van zoetwatertweekleppigen. De geschatte totale lichaamslengte is 171,2-189,1 centimeter.
Habitat
[bewerken | brontekst bewerken]Kuttanacaiman leefde in de Amazone in een tijd voordat het stroomgebied van de Amazone was ontstaan; daarvoor in de plaats was er een enorm wetland, het Pebas Mega-Wetland-systeem genaamd, met een oppervlakte van ongeveer een miljoen vierkante kilometer in een stroomgebied ten oosten van de zich nog steeds vormende Andes, die op dat moment een snelle stijging doormaakten in bepaalde delen. Kuttanacaiman bestond naast zes andere krokodillensoorten, waaronder twee andere kaaimansoorten met plettende tanden: Gnatusuchus pebasensis en Caiman wannlangstoni. Schelpen die behoren tot het tweekleppige geslacht Pachydon vormen dikke fossiele bedden in de Pebas-formatie en kunnen een voedselbron zijn geweest voor Kuttanacaiman en andere kaaimannen in moerassen.
Fylogenie
[bewerken | brontekst bewerken]Een in 2015 gepubliceerde fylogenetische analyse geeft aan dat Kuttanacaiman een van de meest basale leden van de clade Caimaninae is. Andere basale caimaninen zoals Gnatusuchus en Globidentosuchus hebben ook plettende tanden, wat suggereert dat dit type gebit voorouderlijk was voor de clade. Latere kaaimannen, waaronder de meeste levende soorten in het geslacht Caiman, hebben meer algemene gebitten, maar sommige soorten zoals Caiman wannlangstoni en Caiman latirostris lijken opnieuw plettende gebitten te hebben ontwikkeld. Hieronder is een cladogram dat dit evolutionaire patroon laat zien, met kaaimannensoorten vetgedrukt:
| Globidonta |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- ↑ Kuttanacaiman. www.prehistoric-wildlife.com. Gearchiveerd op 14 mei 2021. Geraadpleegd op 07-08-2022.
- ↑ Fossilworks: Kuttanacaiman. www.fossilworks.org. Geraadpleegd op 07-08-2022.
- ↑ R. Salas-Gismondi, J.J. Flynn, P. Baby, J.V. Tejada-Lara, F.P. Wesselingh and P.-O. Antoine. 2015. "A Miocene hyperdiverse crocodylian community reveals peculiar trophic dynamics in proto-Amazonian mega-wetlands". Proceedings of the Royal Society of London, Series B 282: 20142490
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Kuttanacaiman op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.