Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen

Groene Metropoolregio
Arnhem-Nijmegen
Metropoolregio in Nederland
Situering
Provincie	Gelderland
Algemeen
Oppervlakte	1019.37 km²
Inwoners ; (2023)	801.973 (787 inw./km²)
Website	www.groenemetropoolregio.nl
Portaal	Nederland

De Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen, ook bekend als GMR, is een samenwerkingsverband van achttien gemeenten op basis van de Wet gemeenschappelijke regelingen. Op een na maken de gemeenten deel uit van de provincie Gelderland. De gemeente Mook en Middelaar ligt in het uiterste noorden van de provincie Limburg.

Geschiedenis

De Groene Metropoolregio is op 1 januari 2021 van start gegaan als opvolger van de Regio Arnhem Nijmegen (RAN)^[1]. De geschiedenis van de regionale samenwerking begint in 1988 met de oprichting van Het Knooppunt Arnhem-Nijmegen (KAN). De steden Arnhem en Nijmegen werden in dat jaar opgenomen als een knooppunt in de Vierde nota ruimtelijke ordening. Het was de bedoeling dat het knooppunt Arnhem Nijmegen zou uitgroeien tot een stadsprovincie, maar In 1995 is dit beleid beëindigd. De regionale samenwerking Knooppunt Arnhem-Nijmegen werd in 2006 opgevolgd door de Stadsregio Arnhem-Nijmegen. De positie van de stadsregio kreeg een wettelijke basis in de Wet gemeenschappelijke regelingen van 1 januari 2006. De Stadsregio Arnhem-Nijmegen functioneerde tot 31 december 2014 als zogenaamde plusregio. De plusregio's werden in 2014 opgeheven. Onder de naam Regio Arnhem-Nijmegen zijn de activiteiten van de Stadsregio afgebouwd (liquidatie 22 juni 2017). Het overleg tussen de gemeenten en de provincie Gelderland bleef bestaan^[2]. De gemeente Montferland trad in 2024 uit de Metropoolregio.

Opgaven

De samenwerking werkt met vijf bestuurlijke opgaven. Iedere gemeente maakt periodiek aan de hand van een regionale agenda keuzes over de opgaven en gezamenlijke projecten waar ze aan deelneemt^[3].

De vijf bestuurlijke opgaven gaan over de onderwerpen:

Mobiliteit en bereikbaarheid
Economie en arbeidsmarkt
Circulariteit, duurzaamheid, klimaat & energie
Woningbouw en leefomgeving
Leefbaarheid, natuur, landschap, cultuur en erfgoed

Regionale agenda

De Groene Metropoolregio werkt aan de hand van een regionale agenda^[4]. De uitvoering van de regionale agenda wordt voor meer jaren vastgelegd. Er is een regionale agenda voor 2025-2028 en een meerjarige begroting.

Gemeenten

Er maken 17 gemeenten deel uit van de Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen. De tabel toont bij elke gemeente het inwonertal per 1 januari 2024.

Gemeente	Inwonertal
Arnhem Arnhem	167.651
Nijmegen Nijmegen	187.011
Overbetuwe Overbetuwe	48.909
Lingewaard Lingewaard	47.342
Zevenaar Zevenaar	45.050
Rheden Rheden	43.656
Wijchen Wijchen	41.543
Berg en Dal Berg en Dal	35.478
Renkum Renkum	31.419
Beuningen Beuningen	26.723
Duiven Duiven	24.869
Druten Druten	19.581
Heumen Heumen	16.839
Westervoort Westervoort	15.152
Doesburg Doesburg	11.081
Mook en Middelaar Mook en Middelaar	8.153
Rozendaal Rozendaal	1.831
Totaal	801.973