Goetsenhoven

**Goetsenhoven**
Deelgemeente in België
	;
Situering
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Vlaams-Brabant
Gemeente	Tienen
Fusie	1977
Coördinaten	50° 46′ NB, 4° 57′ OL
Algemeen
Oppervlakte	8,25 km²
Inwoners ; (1/1/2020)	1.458 ; (177 inw./km²)
Overig
Postcode	3300
Netnummer	016
NIS-code	24107(J)
Oude NIS-code	24031
Detailkaart
	;
Foto's
	Kasteel van Ast
Portaal	België

Goetsenhoven (Frans: Gossoncourt) is een dorp in de Belgische provincie Vlaams-Brabant en een deelgemeente van de stad Tienen. Goetsenhoven was een zelfstandige gemeente tot aan de gemeentelijke herindeling van 1977.

Toponymie

Goetsenhoven, met de Romaanse tegenhanger Gossoncourt, behoort tot een wat jongere laag nederzettingsnamen, ontstaan in de 7e eeuw na Christus.

De oudste vormen van de naam zijn Gochenhove (1129), Goche[n]hoven (1139) en Gocincourt (1155), ^[1] niet te verwarren met de oude vormen van Gussenhoven. De naam "Goetsenhoven" kan gereconstrueerd worden als het Germaanse Goditsan hofum en Gossoncourt als het Romaanse Goditson curtem, met de betekenis "boerderij van Goditso". Het eerste lid Goets- ontstond door uitstoting van de intervocalische d in Goditso. De stichter van de boerderij mag niet verward worden met de latere Goeswijns uit Goetsenhoven. Goetsenhoven heeft dezelfde etymologie als Gutschoven.

Geschiedenis

Onder het ancien régime was Goetsenhoven een zelfstandige heerlijkheid. Juridisch viel het onder de meierij van Geten, in het kwartier van Leuven van het hertogdom Brabant. Na de Franse invasie werd Goetsenhoven (toen als Goidsenhoven gespeld) als gemeente aangehecht bij het kanton Hoegaarden van het Dijledepartement.^[2] Dit departement werd nadat de Fransen verdreven waren omgevormd tot de provincie Zuid-Brabant, de latere Belgische provincie Brabant.

Goetsenhoven werd op 1 januari 1977 bij Tienen gevoegd. Als grens tussen Tienen en Hoegaarden werd de snelweg E5 (nu E40) genomen. Hierdoor ging een deel van Hoegaarden naar Tienen. Anderzijds werden stukken van Kumtich, Oorbeek, Bost en Goetsenhoven bij Hoegaarden gevoegd.

Geografie

Kernen

Ramshoven: op de grens van Goetsenhoven en Wulmersum (Hakendover). Ramshoven betekent "boerderij van de Raaf". Van dit gehucht met zijn brouwerij en kapel blijft enkel de ruïne over van het huisje.
Meer: (in het Waals : Ôtmark ^[3], Hôte Marke ^[4]) gehucht ten oosten van Goetsenhoven. Meer wordt gewoonlijk verklaard als "plas", maar ook als "ingemeerd stuk land waarin een boerderij ligt".
Ast: het gehucht Ast is een verzameling huizen, gelegen in het noordwesten van de gemeente, aanleunend tegen Bost. Ast is afgeleid van een boomnaam, te reconstrueren als Germaans askothu, dit is een verzameling essen. Hier staat het Kasteel van Ast.
Bammelingen: verdwenen gehucht tussen Ast, Wulmersum en Ramshoven, ontstaan in de Merovingische tijd in de 5e eeuw. Bammelingen is een afleiding op -ingum van de Germaanse persoonsnaam Babilo, verkleinwoord van Babo. Betekenis: "bij de lieden van Babilo".

Bezienswaardigheden

Goetsenhoven heeft een aantal merkwaardige gebouwen, zoals

De Sint-Laurentiuskerk
Het Kasteel van Ast, waar de tweede dikste mammoetboom van Vlaanderen staat^[5]
De voormalige brouwerij aan de Merepoel (Baroniestraat)
Het pachthof van Courtois (hoek Konijnenberg en Gozewijnstraat)
Het pachthof van Finoulst (Konijnenbergstraat 63)
Het pachthof van rademaker Germaux (hoek Dreefstraat 4)
Het pachthof van Vangramberen of de Zonnehoeve (Sint-Laurentiusstraat 46).

Natuur en landschap

Goetsenhoven ligt in de Haspengouw op een hoogte van 60-100 meter. De autoweg A3 loopt dicht langs het dorp. Goetsenhoven ligt aan de taalgrens.

Demografische ontwikkeling

Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen; 1976 = inwoneraantal op 31 december

Mobiliteit

Luchtverkeer

Het vliegveld Goetsenhoven is een basis van de Belgische Luchtmacht, waar de Elementaire Vliegschool (EVS) was gevestigd. Het vliegveld wordt nu nog steeds gebruikt als trainingsbasis voor de 1e Wing (Bevekom). Marchetti's van de Luchtcomponent en helikopters van de Landcomponent en de Federale Politie komen er regelmatig trainen. De "Belgian Air Cadets" van de Luchtcomponent zijn tevens op deze basis gehuisvest. De luchtmachtbasis wordt ook gebruikt door de plaatselijke vliegclub De Wouw sinds 1931 en de vligclub ULM Goetsenhoven vzw sinds 2016. Beide clubs organiseren elk jaar op het eerste weekend van september een Open Deur / Fly-In waar bezoekers kennis kunnen maken met de facetten van de luchtvaart.

Nabijgelegen kernen

Outgaarden, Opheylissem, Neerheylissem, Bost,

Externe links

Zie de categorie Goetsenhoven van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties

Paul Kempeneers, Oost-Brabantse plaatsnamen, Goetsenhoven. In: Toponymica IX,9. Leuven, Instituut voor Naamkunde, 2002, 190 blz.

↑ Albert Carnoy, Origines des noms des communes de Belgique, Editions Universitas, Leuven, 1948.
↑ Oudiette, Ch. (an VII). Goidsenhoven. In Le département de la Dyle ou première partie du dictionnaire géographique et topographique des neuf départemens de la Belgique. (pp. 65). Bruxelles: Armand Gaborria.
↑ Jean Haust, Enquête dialectale sur la toponymie wallonne, Liège, Vaillant-Carmanne, 1940-1941, p. 109.
↑ in Algemeen waals
↑ Mammoetbomen in kasteeltuin De Ast

[1] Albert Carnoy, Origines des noms des communes de Belgique, Editions Universitas, Leuven, 1948.

[2] Oudiette, Ch. (an VII). Goidsenhoven. In Le département de la Dyle ou première partie du dictionnaire géographique et topographique des neuf départemens de la Belgique. (pp. 65). Bruxelles: Armand Gaborria.

[3] Jean Haust, Enquête dialectale sur la toponymie wallonne, Liège, Vaillant-Carmanne, 1940-1941, p. 109.

[4] Algemeen waals

[5] Mammoetbomen in kasteeltuin De Ast

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]