Edgar Rice Burroughs
Edgar Rice Burroughs | ||||
---|---|---|---|---|
Algemene informatie | ||||
Geboren | 1 september 1875 | |||
Geboorteplaats | Chicago[1][2] | |||
Overleden | 19 maart 1950 | |||
Overlijdensplaats | Encino | |||
Land | Verenigde Staten | |||
Werk | ||||
Genre | Avontuur, sciencefiction, western | |||
Bekende werken | Tarzan-reeks | |||
Dbnl-profiel | ||||
(en) IMDb-profiel | ||||
Website | ||||
|
Edgar Rice Burroughs (Chicago, 1 september 1875 – Encino (een wijk in Los Angeles), 19 maart 1950) was een Amerikaans schrijver die vooral bekend werd door zijn boekenreeks over de jungleheld Tarzan en de sciencefictionreeks Barsoom.
Biografie
[bewerken | brontekst bewerken]Burroughs werd geboren in Chicago als de vierde zoon van een zakenman en oorlogsveteraan George Tyler Burroughs. Tijdens de griepepidemie van 1891 bracht hij een half jaar door op de ranch van zijn broer. Burroughs studeerde vervolgens aan de Phillips Academy in Andover en de Michigan Military Academy, alwaar hij in 1895 slaagde. Daarna haalde hij het toegangsexamen voor West Point Academie niet en werd soldaat bij de 7th U.S. Cavalry. In 1897 werden echter hartproblemen bij hem vastgesteld, waardoor hij de dienst moest verlaten.
Na zijn legertijd had Burroughs meerdere tijdelijke banen. In 1899 ging hij in het bedrijf van zijn vader werken, waar hij vijf jaar bleef. Hij trouwde Emma Centennia Hulbert in 1900 en zij kregen drie kinderen: Joan, Hubert en John.
Omstreeks 1911 begon hij met het schrijven van verhalen, nadat hij zelf meerdere pulpbladen, die in die tijd populair waren, had gelezen en bij zichzelf dacht dat hij dit ook prima kon.[3] Omdat hij echter ook nog naam probeerde te maken als zakenman, hield Burroughs het feit dat hij voor pulpbladen was gaan schrijven aanvankelijk voor iedereen geheim. Alleen zijn vrouw wist ervan. Zijn eerste verhaal, Under the Moons of Mars, werd in 1912 in een feuilletonformaat uitgegeven in het All Story magazine. Tegen de tijd dat het laatste deel van Under the Moons of Mars werd gepubliceerd, had hij twee boeken af, waaronder Tarzan of the Apes dat in oktober 1912 voor het eerst werd gepubliceerd. Tarzan was een sensatie, en Burroughs besloot zich vanaf dat moment geheel op het schrijversvak te gaan concentreren.
Burroughs wilde van de populariteit van Tarzan profiteren, en exploiteerde het personage op iedere manier die hij kon bedenken: van een stripverhaal tot een film en koopwaar. Het publiek kon er geen genoeg van krijgen en Tarzan is een succesvolle fictieve karakter gebleven.[4] Behalve over Tarzan schreef Burroughs ook sciencefiction/fantasyverhalen, waarin avontuurlijke aardlingen naar verschillende planeten worden getransporteerd, naar verloren eilanden of naar het binnenste van de holle aarde. Ook schreef hij verhalen in het Western genre en historische romans.
In 1923 zette Burroughs zijn bedrijf op, Burroughs Inc., en begon zijn eigen boeken te drukken. In 1934 scheidde hij van Emma en trouwde met Florence Dearholt, van wie hij in 1942 ook scheidde. Ten tijde van de aanval op Pearl Harbor woonde hij in Hawaï en werkte als oorlogscorrespondent.
Na de oorlog verhuisde Burroughs terug naar Encino, Los Angeles, in Californië. Daar stierf hij uiteindelijk aan de gevolgen van een hartaanval. Op het moment van overlijden telde zijn bibliografie bijna 80 boeken.
Postuum eerbetoon
[bewerken | brontekst bewerken]De Burroughs krater[5] op Mars is naar hem vernoemd.
In 2003 werd Edgar Rice Burroughs opgenomen in de Science Fiction Hall of Fame.
Bibliografie (selectie)
[bewerken | brontekst bewerken]Barsoom-serie
[bewerken | brontekst bewerken]- A Princess of Mars (1912), Nederlands: Prinses van Mars (1922)
- The Gods of Mars (1918), Nederlands: Goden van Mars (1923)
- The Warlord of Mars (1914), Nederlands: Opperste krijgsheer van Mars (1923)
- Thuvia, Maid of Mars (1920), Nederlands: Thuvia, de maagd van Mars (1922)
- The Chessmen of Mars (1922), Nederlands: Schaakspel op Mars (2021)
- The Master Mind of Mars (1928), Nederlands: De prinses van de roode planeet (1947)
- A Fighting Man of Mars (1931), Nederlands: Een krijgsman van Mars (2017)
- Swords of Mars (1936), Nederlands: Zwaarden van Mars (1937)
- Synthetic Men of Mars (1940), Nederlands: De monsters van Mars (1939)
- Llana of Gathol (1948), Nederlands: Llana van Gathol (2021)
- John Carter of Mars (1964)
Tarzan-serie
[bewerken | brontekst bewerken]- Tarzan of the Apes (1912), Nederlands: Tarzan van de apen (3e dr. 1924)
- The Return of Tarzan (1913), Nederlands: De terugkeer van Tarzan (1922)
- The Beasts of Tarzan (1914), Nederlands: De wilde dieren van Tarzan (1920) *** (5e dr. 1929)
- The Son of Tarzan (1914), Nederlands: De zoon van Tarzan (5e dr. 1948)
- Tarzan and the Jewels of Opar (1916), Nederlands: Tarzan en de juweelen van Opar uit het Engelsch van Edgar Rice Burroughs (1924) *** (2e dr. 1924)
- Jungle Tales of Tarzan (1916-1917), Nederlands: Tarzan's verhalen uit de tropische wildernis van Edgar Rice Burroughs (2e dr. 1940)
- Jungle Tales of Tarzan (1919), Nederlands: Tarzan’s verhalen uit de tropische wildernis van Edgar Rice Burroughs (ca. 1940)
- Tarzan the Untamed (1919), Nederlands: Tarzan de ontembare
- Tarzan the Terrible (1921), Nederlands: Tarzan de verschrikkelijke (3e dr. 1938)
- Tarzan and the Golden Lion (1923), Nederlands: Tarzan en de gouden leeuw (1923) *** (1923)
- Tarzan and the Ant Men (1924), Nederlands: Tarzan en het mierenvolk (3e dr. 1949)
- The Tarzan Twins (1927), Nederlands: De Tarzan tweeling (1927
- Tarzan, Lord of the Jungle (1927), Nederlands: Tarzan, heerser van het oerwoud
- Tarzan and the Lost Empire (1928), Nederlands: Tarzan en het verloren rijk
- Tarzan at the Earth's Core (1929), Nederlands: Tarzan in de onderwereld
- Tarzan the Invincible (1930), Nederlands: Tarzan de onoverwinnelijke (1932)
- Tarzan Triumphant (1931), Nederlands: Tarzan triomphator (2e dr. 1946)
- Tarzan and the Leopard Men (1932), Nederlands: Tarzan en het luipaardvolk
- Tarzan and the City of Gold (1932), Nederlands: Tarzan en de gouden stad (1934)
- Tarzan and the Lion Man (1933/1934), Nederlands: Tarzan en de leeuwman (1935)
- Tarzan's Quest (1935/1936), Nederlands: Tarzan's waagstuk (1938)
- Tarzan the Magnificent (1936), Nederlands: Tarzan de geweldige (1940)
- Tarzan and the Forbidden City (The red star of Tarzan) (1938), Nederlands: Tarzan en de rode ster *** (2e dr. 1948)
- Tarzan and the Jungle Murders (1940)
- Tarzan and the Champion (1940)
- Tarzan and the Madman (1946), Nederlands: Tarzan en de verwarde man (2019)
- Tarzan and the Foreign Legion (1947), Nederlands: Tarzan op Sumatra *** (1948)
Titels gemarkeerd met [***] zijn op dit moment vanwege auteursrecht niet toegankelijk in Delpher, maar wel online te lezen bij de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag.
Pellucidar
[bewerken | brontekst bewerken]- At the Earth's Core (1914)
- Pellucidar (1923), Nederlands: Pellucidar (1931)
- Tanar of Pellucidar (1928)
- Tarzan at the Earth's Core (1929)
- Back to the Stone Age (1937)
- Land of Terror (1944)
- Savage Pellucidar (1963)
Venus-serie
[bewerken | brontekst bewerken]- Pirates of Venus (1932), Nederlands: Piraten op Venus (1936)
- Lost on Venus (1935), Nederlands: Verdwaald op Venus
- Carson of Venus (1939)
- Escape on Venus (1946), Nederlands: Vlucht op Venus
- The Wizard of Venus (1970)
Caspak-serie
[bewerken | brontekst bewerken]- The Land That Time Forgot (1918), Nederlands: Het tijdvergeten land (1976)
- The People That Time Forgot (1918)
- Out of Time's Abyss (1918)
Maan-serie
[bewerken | brontekst bewerken]- Part I: The Moon Maid (1923, serialized in Argosy, May 5 – June 2, 1923)
- Part II: The Moon Men (1925, serialized in Argosy, February 21 – March 14, 1925)
- Part III: The Red Hawk (1925 serialized in Argosy, September 5–19, 1925)
Mucker-serie
[bewerken | brontekst bewerken]- The Mucker (1914), Nederlands: Bill de machtige vechter (1922)
- The Return of the Mucker (1916)
- The Oakdale Affair (1918)
Andere boeken
[bewerken | brontekst bewerken]- The Efficiency Expert (1921)
- The Lost Continent (1916)
- The Mad King (1926)
- The Monster Men (1929)
- The Oakdale Affair (1917) Nederlands: Het Oakdale Geheim
- The Outlaw of Torn (1927)
- The Moon Maid (1926)
- The Moon Men (1926), vervolg op Moon Maid
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]- Marten Jonker. Nederlandse bibliografie van Edgar Rice Burroughs
- Burroughs Tribute Site
- Tarzan.org, officiële site van Burroughs Inc.
- Historie van het werk van Edgar Rice Burroughs in Nederland
- ↑ Gemeinsame Normdatei; geraadpleegd op: 11 december 2014.
- ↑ Grote Sovjetencyclopedie (1969–1978); geraadpleegd op: 28 september 2015; paragraaf of sectie: Берроуз Эдгар Райс.
- ↑ In 1929 herinnerde hij zich dat hij dat dacht: ... als mensen betaald zouden worden voor het schrijven van pulpverhalen zoals ik in sommige van die tijdschriften las, dat ik dan net zo pulpverhalen zou kunnen schrijven. Sterker nog, hoewel ik nog nooit een verhaal had geschreven, wist ik absoluut dat ik verhalen kon schrijven die net zo vermakelijk waren en waarschijnlijk veel meer dan ik ooit in die tijdschriften had gelezen. How I Wrote the Tarzan Books. The Wahington Post & New York World Sunday Supplement, October 27, 1929.
- ↑ De Rooms-Katholieke Kerk vond de verhalen niet helemaal geschikt voor de jeugd zoals blijkt in haar Standaardcatalogus van het R.K. Centraal bureau voor lectuur Amsterdam, p. 196: ... Dan is er ook te veel naaktlooperij in vele zijner boeken, en een overvloed van wezens. die geen apen en geen menschen zijn, maar de missing links suggereeren tusschen beiden. We willen er vooral den nadruk op leggen dat het geen jongensboeken zijn, daarvoor komt er ook te veel strijd om het wijfje in. ... Voor volwassenen die een sterk hoofd hebben kan geen van deze verhalen kwaad. Maar het is vrijwel onzin.
- ↑ (en) Burroughs Crater. Gearchiveerd op 10 december 2022.