Naar inhoud springen

PFOS-schandaal: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
veiligheidsberm mogelijk in strijd met POP-verordening
→Geschiedenis: doorverwijzing klopt niet
Regel 8: Regel 8:
Diverse instellingen en ministers spelen een rol in deze zaak.
Diverse instellingen en ministers spelen een rol in deze zaak.


[[Lantis]] en 3M hebben een [[dading]] afgesloten die elke rechtszaak uitsluit op de gronden van de Oosterweelwerf.<ref>{{Citeer web|url=https://www.hln.be/binnenland/multinational-moest-amper-75-000-euro-betalen-voor-zware-pfos-verontreiniging-zodat-proces-de-aanleg-van-oosterweelverbinding-niet-zou-hinderen-lantis-telde-63-miljoen-neer~a5dedf18/|titel=Multinational moest amper 75.000 euro betalen voor zware PFOS-verontreiniging zodat proces de aanleg van Oosterweelverbinding niet zou hinderen, Lantis telde 63 miljoen neer|bezochtdatum=2021-06-18|werk=hln.be|uitgever=[[Het Laatste Nieuws]]}}</ref> 3M zou gedreigd hebben om de fabriek te sluiten.<ref>{{Citeer web|url=https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2021/06/15/pfos-activist-thomas-goorden-3m-chanteerde-vlaamse-regering-met/|titel=Burgeractivist in PFOS-dossier Thomas Goorden: "3M chanteerde Vlaamse regering met vertrek in 2017"|bezochtdatum=2021-06-18|auteur=VRT NWS|datum=2021-06-15|werk=vrtnws.be}}</ref> De vorige [[Intendant (Frankrijk)|intendant]] van de Oosterweel werf schat dat 3M 500 tot 600 miljoen euro zou moeten betalen voor sanering.<ref>{{Citeer web|url=https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2021/06/18/ex-intendant-chemiebedrijf-3m-zal-honderden-miljoenen-moeten-b/|titel=Intendant: "Chemiebedrijf 3M zal honderden miljoenen moeten betalen voor PFOS-vervuiling"|bezochtdatum=2021-06-18|auteur=VRT NWS|datum=2021-06-18|werk=vrtnws.be}}</ref>
[[Lantis]] en 3M hebben een [[dading]] afgesloten die elke rechtszaak uitsluit op de gronden van de Oosterweelwerf.<ref>{{Citeer web|url=https://www.hln.be/binnenland/multinational-moest-amper-75-000-euro-betalen-voor-zware-pfos-verontreiniging-zodat-proces-de-aanleg-van-oosterweelverbinding-niet-zou-hinderen-lantis-telde-63-miljoen-neer~a5dedf18/|titel=Multinational moest amper 75.000 euro betalen voor zware PFOS-verontreiniging zodat proces de aanleg van Oosterweelverbinding niet zou hinderen, Lantis telde 63 miljoen neer|bezochtdatum=2021-06-18|werk=hln.be|uitgever=[[Het Laatste Nieuws]]}}</ref> 3M zou gedreigd hebben om de fabriek te sluiten.<ref>{{Citeer web|url=https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2021/06/15/pfos-activist-thomas-goorden-3m-chanteerde-vlaamse-regering-met/|titel=Burgeractivist in PFOS-dossier Thomas Goorden: "3M chanteerde Vlaamse regering met vertrek in 2017"|bezochtdatum=2021-06-18|auteur=VRT NWS|datum=2021-06-15|werk=vrtnws.be}}</ref> De vorige [[intendant]] van de Oosterweel werf schat dat 3M 500 tot 600 miljoen euro zou moeten betalen voor sanering.<ref>{{Citeer web|url=https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2021/06/18/ex-intendant-chemiebedrijf-3m-zal-honderden-miljoenen-moeten-b/|titel=Intendant: "Chemiebedrijf 3M zal honderden miljoenen moeten betalen voor PFOS-vervuiling"|bezochtdatum=2021-06-18|auteur=VRT NWS|datum=2021-06-18|werk=vrtnws.be}}</ref>


Vlaams Minister [[Zuhal Demir]] heeft prof. [[Karl Vrancken]] van [[VITO]] en de [[Universiteit Antwerpen]] aangesteld om het probleem gedurende een jaar te onderzoeken met een eerste verslag na drie maanden<ref>{{Citeer web|url=https://www.gva.be/cnt/dmf20210609_94727001|titel=Specialist coördineert onderzoek naar PFOS-vervuiling in Zwijndrecht|bezochtdatum=2021-06-18|werk=Gazet van Antwerpen}}</ref><ref>{{Citeer web|url=https://www.gva.be/cnt/dmf20210615_95280682|titel=Vlaamse overheid lanceert website over PFOS-verontreiniging en stelt opdrachthouder aan|bezochtdatum=2021-06-18|werk=Gazet van Antwerpen}}</ref> en stelde het [[Vlaams Parlement]] voor een [[Parlementair onderzoek in België|parlementaire onderzoekscommissie]] op te richten.<ref>{{Citeer web|url=https://www.standaard.be/cnt/dmf20210609_95345937|titel=Demir suggereert parlementaire onderzoekscommissie over PFOS-vervuiling|bezochtdatum=2021-06-18|werk=De Standaard}}</ref> De Vlaamse regering was in 2017 op de hoogte<ref>{{Citeer web|url=https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20210617_91954426|titel=Mail aan politici bewijst: risico’s van PFOS waren in september 2017 al bekend bij Vlaamse regering|bezochtdatum=2021-06-18|werk=Het Nieuwsblad}}</ref>, de burgemeester van Zwijndrecht was niet op de hoogte.<ref>{{Citeer web|url=https://www.standaard.be/cnt/dmf20210617_93275988|titel=Burgemeester Zwijndrecht niet op de hoogte gebracht van PFOS-vervuiling: ‘Betreurenswaardig’|bezochtdatum=2021-06-18|werk=De Standaard}}</ref> Een speciale gemeenteraad ondervraagt of de burgemeester van Antwerpen [[Bart De Wever]] op de hoogte was.<ref>{{Citeer web|url=https://www.standaard.be/cnt/dmf20210617_94054678|titel=Oppositie roept Antwerpse gemeenteraad in spoed bijeen over PFOS: ‘De Wever moet duidelijkheid geven’|bezochtdatum=2021-06-18|werk=De Standaard}}</ref> OVAM had in 2017 een persbericht voorbereid over de gevaren en de mogelijke gevolgen van de vervuiling, maar toenmalig Vlaams Minister [[Joke Schauvlieghe]] stuurde dit niet uit<ref>{{Citeer web|url=https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2021/06/17/nieuw-feit-komt-aan-het-licht-persbericht-van-ovam-over-pfos-ve/|titel=Nieuw detail, maar niet onbelangrijk: persbericht van OVAM over PFOS-vervuiling in 2017 nooit uitgestuurd|bezochtdatum=2021-06-18|auteur=VRT NWS|datum=2021-06-17|werk=vrtnws.be}}</ref>, op advies van [[Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij|OVAM]] omdat er nog te weinig inzicht was in de risico's.<ref>{{Citeer web|url=https://www.standaard.be/cnt/dmf20210617_97566837|titel=Het is beter te veel dan te weinig te communiceren|bezochtdatum=2021-06-18|auteur=Ruben Mooijman|werk=De Standaard}}</ref> Toenmalig Vlaams Minister [[Ben Weyts]] raamde in 2017 de kosten van sanering op 30 tot 50 miljoen euro.<ref>{{Citeer web|url=https://www.hln.be/binnenland/nota-weyts-van-december-2017-sanering-vervuilde-gronden-linkeroever-op-30-tot-50-miljoen-euro-geschat~a7e644a8/|titel=Nota Weyts van december 2017: sanering vervuilde gronden Linkeroever op 30 tot 50 miljoen euro geschat|bezochtdatum=2021-06-18|werk=hln.be|uitgever=[[Het Laatste Nieuws]]}}</ref><ref>{{Citeer web|url=https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20210618_91008564|titel=PFOS-vervuiling in december 2017 op agenda ministerraad: “Leugens van Weyts schrijnend”|bezochtdatum=2021-06-18|werk=Het Nieuwsblad}}</ref>
Vlaams Minister [[Zuhal Demir]] heeft prof. [[Karl Vrancken]] van [[VITO]] en de [[Universiteit Antwerpen]] aangesteld om het probleem gedurende een jaar te onderzoeken met een eerste verslag na drie maanden<ref>{{Citeer web|url=https://www.gva.be/cnt/dmf20210609_94727001|titel=Specialist coördineert onderzoek naar PFOS-vervuiling in Zwijndrecht|bezochtdatum=2021-06-18|werk=Gazet van Antwerpen}}</ref><ref>{{Citeer web|url=https://www.gva.be/cnt/dmf20210615_95280682|titel=Vlaamse overheid lanceert website over PFOS-verontreiniging en stelt opdrachthouder aan|bezochtdatum=2021-06-18|werk=Gazet van Antwerpen}}</ref> en stelde het [[Vlaams Parlement]] voor een [[Parlementair onderzoek in België|parlementaire onderzoekscommissie]] op te richten.<ref>{{Citeer web|url=https://www.standaard.be/cnt/dmf20210609_95345937|titel=Demir suggereert parlementaire onderzoekscommissie over PFOS-vervuiling|bezochtdatum=2021-06-18|werk=De Standaard}}</ref> De Vlaamse regering was in 2017 op de hoogte<ref>{{Citeer web|url=https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20210617_91954426|titel=Mail aan politici bewijst: risico’s van PFOS waren in september 2017 al bekend bij Vlaamse regering|bezochtdatum=2021-06-18|werk=Het Nieuwsblad}}</ref>, de burgemeester van Zwijndrecht was niet op de hoogte.<ref>{{Citeer web|url=https://www.standaard.be/cnt/dmf20210617_93275988|titel=Burgemeester Zwijndrecht niet op de hoogte gebracht van PFOS-vervuiling: ‘Betreurenswaardig’|bezochtdatum=2021-06-18|werk=De Standaard}}</ref> Een speciale gemeenteraad ondervraagt of de burgemeester van Antwerpen [[Bart De Wever]] op de hoogte was.<ref>{{Citeer web|url=https://www.standaard.be/cnt/dmf20210617_94054678|titel=Oppositie roept Antwerpse gemeenteraad in spoed bijeen over PFOS: ‘De Wever moet duidelijkheid geven’|bezochtdatum=2021-06-18|werk=De Standaard}}</ref> OVAM had in 2017 een persbericht voorbereid over de gevaren en de mogelijke gevolgen van de vervuiling, maar toenmalig Vlaams Minister [[Joke Schauvlieghe]] stuurde dit niet uit<ref>{{Citeer web|url=https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2021/06/17/nieuw-feit-komt-aan-het-licht-persbericht-van-ovam-over-pfos-ve/|titel=Nieuw detail, maar niet onbelangrijk: persbericht van OVAM over PFOS-vervuiling in 2017 nooit uitgestuurd|bezochtdatum=2021-06-18|auteur=VRT NWS|datum=2021-06-17|werk=vrtnws.be}}</ref>, op advies van [[Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij|OVAM]] omdat er nog te weinig inzicht was in de risico's.<ref>{{Citeer web|url=https://www.standaard.be/cnt/dmf20210617_97566837|titel=Het is beter te veel dan te weinig te communiceren|bezochtdatum=2021-06-18|auteur=Ruben Mooijman|werk=De Standaard}}</ref> Toenmalig Vlaams Minister [[Ben Weyts]] raamde in 2017 de kosten van sanering op 30 tot 50 miljoen euro.<ref>{{Citeer web|url=https://www.hln.be/binnenland/nota-weyts-van-december-2017-sanering-vervuilde-gronden-linkeroever-op-30-tot-50-miljoen-euro-geschat~a7e644a8/|titel=Nota Weyts van december 2017: sanering vervuilde gronden Linkeroever op 30 tot 50 miljoen euro geschat|bezochtdatum=2021-06-18|werk=hln.be|uitgever=[[Het Laatste Nieuws]]}}</ref><ref>{{Citeer web|url=https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20210618_91008564|titel=PFOS-vervuiling in december 2017 op agenda ministerraad: “Leugens van Weyts schrijnend”|bezochtdatum=2021-06-18|werk=Het Nieuwsblad}}</ref>

Versie van 17 jul 2021 06:25

Het PFOS-schandaal is een milieuschandaal in België dat in 2021 aan het licht kwam toen bij werken aan de Oosterweelverbinding een vervuiling ontdekt werd met grote hoeveelheden van de giftige stof PFOS 15 km rond Zwijndrecht, veroorzaakt door het bedrijf 3M.[1][2][3] Hoewel het giftige effect van PFOS bij deskundigen en bij het bedrijf reeds sedert de jaren 1970 bekend was,[4][5][6] en de Belgische bevoegde diensten minstens sedert 2017 op de hoogte waren, kwam de zaak pas breed in de pers naar aanleiding van de graafwerken aan de Oosterweeltunnel.

Chemische producten

PFOS (perfluoroctaansulfonzuur) en PFOA (perfluoroctaanzuur) behoren tot de familie van PFAS (poly- en perfluoralkylstoffen). Verschillende rapporten, intern en extern aan 3M, hebben als sinds de jaren 1960 gemeld dat deze stoffen giftig zijn voor mens en dier.[7] 3M stopte in 2000 met de productie in Zwijndrecht. Het gebruik in blusschuim werd sinds 2011 verboden.[8] Helaas werden er op diverse plaatsen opslagtanks gevonden met historische contaminatie (General Motors-fabriek[9], brandweer van Mechelen). De vervuilingsnormen werden sinds 2010 gevoelig verlaagd.[10] Een algemene eigenschap van deze producten is dat ze niet afbreken in de natuur en dus de naam van eeuwige chemicaliën krijgen.[9]

Geschiedenis

Diverse instellingen en ministers spelen een rol in deze zaak.

Lantis en 3M hebben een dading afgesloten die elke rechtszaak uitsluit op de gronden van de Oosterweelwerf.[11] 3M zou gedreigd hebben om de fabriek te sluiten.[12] De vorige intendant van de Oosterweel werf schat dat 3M 500 tot 600 miljoen euro zou moeten betalen voor sanering.[13]

Vlaams Minister Zuhal Demir heeft prof. Karl Vrancken van VITO en de Universiteit Antwerpen aangesteld om het probleem gedurende een jaar te onderzoeken met een eerste verslag na drie maanden[14][15] en stelde het Vlaams Parlement voor een parlementaire onderzoekscommissie op te richten.[16] De Vlaamse regering was in 2017 op de hoogte[17], de burgemeester van Zwijndrecht was niet op de hoogte.[18] Een speciale gemeenteraad ondervraagt of de burgemeester van Antwerpen Bart De Wever op de hoogte was.[19] OVAM had in 2017 een persbericht voorbereid over de gevaren en de mogelijke gevolgen van de vervuiling, maar toenmalig Vlaams Minister Joke Schauvlieghe stuurde dit niet uit[20], op advies van OVAM omdat er nog te weinig inzicht was in de risico's.[21] Toenmalig Vlaams Minister Ben Weyts raamde in 2017 de kosten van sanering op 30 tot 50 miljoen euro.[22][23]

In 2021 werd in bodemmonsters tot 17 µg PFOS per kg droge aarde gemeten.[24] Stemmen gaan op om de werken ondanks de vervuiling voort te zetten.[25] Maar volgens milieujuriste Isabelle Larmuseau is de opslag van met PFOS vervuilde grond in een veiligheidsberm in strijd met de Europese POP-richtlijn inzake persistente organische verontreinigende stoffen.[26]

De Palingbeek in de buurt van de 3M fabriek blijkt besmet,[27] evenals andere waterlopen.[28] Ook het water van de Schelde zou meer PFOS bevatten dan toegelaten, maar hier is het onduidelijk vanwaar die vervuiling komt.[29]

Medio juni 2021 heeft de Vlaamse Regering beperkingen opgelegd aan de consumptie van eieren en groenten van 1,5, 5 en 10 km rond de site.[30][31] Een grootschalig bloedonderzoek bij de bevolking werd aangekondigd[32] op advies van toxicoloog Jan Tytgat.[33]

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=PFOS-schandaal&oldid=59517510"