August Frank

Duits schrijver (1898-1984)

August Franz Frank (Augsburg, 5 april 1898 - Karlsruhe, 21 maart 1984) was een Duitse SS-Obergruppenführer. Hij was generaal in de Waffen-SS en de politie. Hij werd tijdens de Processen van Neurenberg veroordeeld voor misdaden tegen de menselijkheid.

August Frank
August Frank tijdens de Processen van Neurenberg
August Frank tijdens de Processen van Neurenberg
Geboren 5 april 1898
Augsburg, Beieren, Duitse Keizerrijk
Overleden 21 maart 1984
Karlsruhe, Baden-Württemberg, Bondsrepubliek Duitsland
Religie Katholiek tot 3 oktober 1937 kerkuittreding[1]; verklaarde zich later Gottgläubig[2]
Land/zijde Vlag van Duitse Keizerrijk Duitse Keizerrijk
Vlag van Duitsland tijdens de Weimarrepubliek Weimarrepubliek
Vlag van nazi-Duitsland nazi-Duitsland
Onderdeel Beiers leger
Deutsches Heer
Waffen-SS
Dienstjaren 1916 - 1919
1932 - 1945
Rang
SS-Obergruppenführer en Generaal in de Waffen-SS en de politie
Eenheid Ersatz-Abteilung/Königlich Bayerisches 9. Feldartillerie-Regiment
21 augustus 1916 -
26 oktober 1916[3][4]
Ersatz-Abteilung/Königlich Bayerisches 4. Feldartillerie-Regiment „König“
26 oktober 1916 -
26 januari 1917[3][4]
Munitions Kolonne/Königlich Bayerisches Reserve-Feldartillerie-Regiment Nr. 1
27 januari 1917 -
12 december 1918[3][5][4]
4.Sturm/II.Sturmbann/1.SS-Standarte
8 april 1932 -
29 augustus 1933[3][5][6]
Persönlicher Stab Reichsführer-SS
29 augustus 1933 -
9 november 1933[5][6]
Bevel VI/SS-Verwaltungsamtes/SS-Hauptamt
1 april 1936 - 20 april 1938[5][1]
Verwaltungsamt/SS-HA
20 april 1939 -
1 februari 1942[5][1]
Amt A/SS-WVHA
1942 - 1 september 1943[7]
Wirtschaftsverwaltungsamt/
Hauptamt Ordnungspolizei
[7]
16 september 1943 -
18 juli 1944[5]
Heeresverwaltungsamtes/OKH
1 november 1944 - 8 mei 1945[5][8][1]
Beauftragter des Führers für das Maschinelle Berichtswesen
28 december 1944 - 1945[8][9]
Slagen/oorlogen Eerste Wereldoorlog

Tweede Wereldoorlog

Onderscheidingen zie onderscheidingen
Portaal  Portaalicoon   Tweede Wereldoorlog

Het begin

bewerken

Frank was de zoon van een spoorwegsecretaris. Na de basisschool slaagde hij voor zijn examen aan de Oberrealschule in Augsburg. In juli 1912 volgde hij een commerciële opleiding. Na zijn afstuderen werkte Frank vanaf juli 1915 als magazijnmeester bij hetzelfde expeditiebedrijf waar hij zijn opleiding gevolgd had.

In augustus 1916 meldde Frank zich aan als oorlogsvrijwilliger (Freiwilliger) in het Beierse leger, om deel te nemen aan de Eerste Wereldoorlog. Na zijn opleiding in het Königlich Bayerisches 9. Feldartillerie-Regiment werd hij geplaatst bij het Königlich Bayerisches 4. Feldartillerie-Regiment „König“ aan het westfront. Vanaf 26 januari 1917, tot het einde van de oorlog zat hij bij het Königlich Bayerisches Reserve-Feldartillerie-Regiment Nr. 1. Hij werkte als Unteroffizier in de kasadministratie. In juni 1919 werd Frank ontslagen uit het leger.

Van juli 1919 tot oktober 1920 was Frank een expediënt in de afdeling voor mobieltransport van een transporteur uit Augsburg. Van midden oktober 1920 tot het einde van april 1930 werkte Frank in verschillende functies op de administratie van de Beierse Landespolizei. Daarna werkte hij als zelfstandig levensmiddelenverkoper. Hij was van februari 1931 tot maart 1933 als leidinggevende in een heilgymnastiekinstituut in München-Schwabing aangesteld. Frank was sinds oktober 1923 getrouwd met Rosa Hofmann.

In het nationaalsocialisme

bewerken

Op 8 april 1932 werd Frank lid van de SS, en op 1 februari 1933 van de NSDAP. Vanaf april 1933 behoorde Frank tot de Persönlicher Stab Reichsführer-SS en werkte op diverse administratieve posten.

Na de vestiging van het concentratiekamp Dachau was Frank vanaf maart 1933 tot april 1934 hoofd van de administratie van deze concentratiekampen. Daarna was Frank in het SS-Verwaltungsamt in Berlijn werkzaam. Hij had de verantwoordelijkheid voor de administratie van de begrotingen voor de Schutzstaffel (SS) en de SS-Verfügungstruppe. In deze functie was hij een stafchef, en werd in februari 1938 de plaatsvervanger van de Amtsleiter Oswald Pohl. Na de oprichting van het Hauptamtes Haushalt und Bauten in april 1939 werd Frank leider van het SS-Verwaltungsamt en was verantwoordelijk voor de administratie van de Waffen-SS personeel dat tot het SS-Führungshauptamt behoorde.

Begin februari 1942 startte Frank in het nieuwe SS-Wirtschafts und Verwaltungshauptamt het Amt A - Truppenverwaltung (troepenadministratie), en hij was tegelijk de plaatsvervanger van Pohl. In deze functie was Frank betrokken bij de utilisatie van het vermogen van de in de holocaust vermoorde Joden. Om het bezit van de vermoorde Joden voor de SS veilig te stellen, wees Frank op de order van Pohl van 26 september 1942, dat de bezittingen van de naar elders "overgebrachte Joden […] met betrekking tot de ingebrachte goederen […] in het vervolg in alle ordeningen als dief-, heler- en hamstergoed te merken" tenzij.

Van sommige kostbaarheden van vermoorde Joden was Frank onzeker hoe deze kostbaarheden te gebruiken, en hij wendde zich schriftelijk tot Himmler met de vragen:

  • "1) de verzamelaarsmunten aan het geldmuseum van de Rijksbank afgegeven konden worden,
  • 2) wat er moest gebeuren met de postzegelcollecties,
  • 3) of de uurwerken ook aan de Rijksbank aangeboden moesten worden, om ook verkocht te worden in het buitenland of dat deze horloges of een deel ervan (van de mooiste en kostbaarste stukken) voor speciaal gebruik achter gehouden moesten worden. Ook een aantal vulpennen en vulpotloden uit puur goud zijn voorhanden. Zullen deze ook aan de Rijksbank aangeboden moeten worden om weer verkocht te worden in het buitenland of voor omsmelten afgegeven worden?[10]"

Door Himmler werd Frank op 16 september 1943 afdelingshoofd (Amtsleiter) in het Wirtschafts-Verwaltungshauptamt waar het Hauptamt Ordnungspolizei aangekoppeld was. Frank zijn formatieplaats als leider van de Amtsgruppe A in het WVHA werd met Heinz Fanslau opnieuw bezet. Op 18 augustus 1944 werd Frank in de staf van de generaal der Waffen-SS Hans Jüttner geplaatst, en op grond van het complot van 20 juli 1944 door Adolf Hitler met de reorganisatie van het Heeresverwaltung belast.

Begin november 1944 tot het einde van de Tweede Wereldoorlog was Frank als leider van Polizeiverwaltung, ook verantwoordelijk voor de Heeres-Verwaltungsamt. In deze invloedrijke positie was Frank ook voor de omvangrijke administratie en verzorging van de Wehrmacht verantwoordelijk.

 
Oswald Pohl aan de microfoon met rechts van hem August Frank in de beklaagdenbank.

Na de oorlog

bewerken

Aan het einde van de oorlog dook Frank met als pseudoniem Frank Müller onder, en ging in een cementfabriek werken. Op 17 december 1945 werd Frank door de United States Army gearresteerd en in hechtenis genomen. Op 13 januari 1947 werd Frank met 17 andere beschuldigden in het proces Wirtschafts- und Verwaltungshauptamt der SS voor een Amerikaanse militaire rechtbank aangeklaagd. In het bijzonder werd Frank zijn verantwoording voor de utilisatie van het vermogen van de vermoorde Joden hem aangerekend. Frank werd in de punten van de officiële aanklacht: oorlogsmisdaden, misdaden tegen de menselijkheid en het lidmaatschap van een criminele organisatie[7], de SS schuldig bevonden en op 3 november 1947 tot levenslange gevangenisstraf veroordeeld[9]. De veroordeling werd later in 15 jaar gevangenisstraf omgezet[9]. Na gedeeltelijke strafvermindering werd hij op 7 mei 1954 vrijgelaten uit de gevangenis van Landsberg[9].

Hij leefde later in het Beierse Weingarten en verhuisde in 1979 naar het Karlsruhe, waar hij in 1984 overleed.

Carrière

bewerken

Frank bekleedde verschillende rangen in zowel de Allgemeine-SS als Waffen-SS. De volgende tabel laat zien dat de bevorderingen niet synchroon liepen.

Datum Deutsches Heer Reichswehr Politie Allgemeine-SS Waffen-SS
21 augustus 1916[5][11][4] Kriegsfreiwilliger
11 april 1917[5][5][11][12] Gefreiter
9 oktober 1917[5][5][11] Unteroffizier
26 januari 1918[5][11][12] Wachtmeisterdiensttuer[12]
13 december 1918[5][11][12] Zahlmeisterapplikant
10 oktober 1920[11][12]
Zahlmeisteranwärter[5]
1 december 1920[5][11][12]
Polizei-Rottmeister
10 maart 1921[5][11][12]
Polizei-Zahlmeisteraspirant
1 april 1921[5][11][12]
Polizei-Wachtmeister
11 november 1922[5][11][12]
Polizei-Oberwachtmeister
1 juli 1927[5][11]
Verwaltungsbeamter
1 september 1927[11]
Polizei-Verwaltungssekretär
8 april 1932[5][11][12] -
1 mei 1932[7]
SS-Mann
1 december 1932[11][12]
SS-Scharführeranwärter
1 juli 1933[5][11][12]
SS-Scharführer
29 augustus 1933[11][12]
SS-Truppführer
9 november 1933[5][11][11][13][12]
SS-Sturmführer
23 april 1934[12]
(met ingang van 20 april 1934[5][11][13][12])
SS-Obersturmführer
1 januari 1935[12]
(met ingang van 1 januari 1935[5][11][13][12])
SS-Hauptsturmführer
15 september 1935[12]
(met ingang van 15 september 1935[3][5][13][12])
SS-Sturmbannführer
22 april 1936[12]
(met ingang van 20 april 1936[3][5][13][12])
SS-Obersturmbannführer
20 april 1937[3][5][13][12]
SS-Standartenführer
20 april 1938[3][5][12]
SS-Oberführer
20 april 1940[3][5][12]
Generalmajor in de politie[14] SS-Brigadeführer Generalmajor in de Waffen-SS
30 januari 1943[3][5][12]
SS-Gruppenführer Generalleutnant in de Waffen-SS
27 september 1943[3][5][12]
Generalleutnant in de politie[14]
1 oktober 1944[12]
(met ingang van 9 oktober 1944[3][5][12])
Generaal in de politie SS-Obergruppenführer Generaal in de Waffen-SS[7]

Lidmaatschapsnummers

bewerken

Onderscheidingen

bewerken

Selectie:

Zie ook

bewerken

Literatuur

bewerken
  • (de) Klee, Ernst. Das Personenlexikon zum Dritten Reich. Wer war was vor und nach 1945. 2. Auflage. Fischer-Taschenbuch-Verlag, Frankfurt am Main 2007, ISBN 978-3-596-16048-8.
  • (de) Naasner, Walter. (Hrsg.): SS-Wirtschaft und SS-Verwaltung. Das SS-Wirtschafts-Verwaltungshauptamt und die unter seiner Dienstaufsicht stehenden wirtschaftlichen Unternehmungen. Droste Verlag, Düsseldorf 1998, Schriften des Bundesarchivs: 45a, ISBN 3-7700-1603-3.
  • (en) Records of the United States Nuremberg War Crimes Trials. Vol. V. United States Government Printing Office, District of Columbia 1950. (Band 5 der „Green Series“).
  • (de) Schulte, Jan Erik. Zwangsarbeit und Vernichtung: Das Wirtschaftsimperium der SS. Oswald Pohl und das SS-Wirtschafts-Verwaltungshauptamt 1933–1945. Paderborn 2001, ISBN 3-506-78245-2.