Gunder Hägg
Gunder Hägg (Bräcke, 31 december 1918 – Malmö, 27 november 2004), bijgenaamd Wunder-Gunder, was een Zweedse middellangeafstandsloper, die tijdens de Tweede Wereldoorlog verschillende wereldrecords liep. Op de 5000 m was hij de eerste atleet ter wereld die de veertien minutengrens doorbrak.
| Gunder Hägg | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Gunder Hägg (rechts) loopt op 1 juli 1942 een wereldrecord op de mijl van 4.06.2 in Göteborg. Achter hem loopt Arne Andersson.
| ||||
| Volledige naam | Gunder Hägg | |||
| Bijnaam | Wunder-Gunder | |||
| Geboortedatum | 31 december 1918 | |||
| Geboorteplaats | Bräcke | |||
| Overlijdensdatum | 27 november 2004 | |||
| Overlijdensplaats | Malmö | |||
| Nationaliteit |  Zweden
| |||
| Sportieve informatie | ||||
| Discipline | middellange afstand | |||
| Trainer/coach | Gösta Olander | |||
| Eerste titel | Zweeds kampioen 1500 m 1941 | |||
| Extra | Wereldrecordhouder 1500 m 1941-1943, 1944-1947; 1 Eng. mijl 1942, 1942-1943, 1945-1954; 3000 m 1942-1949; 5000 m 1942-1954 | |||
| ||||
Biografie
bewerkenBinnen twee jaar aan de top
bewerkenOp zestienjarige leeftijd begon Hägg met hardlopen. Slechts twee jaar later behoorde hij tot de top van de wereld. Hij trainde hoofdzakelijk in het bos, op zachte ondergrond en in de sneeuw. Op asfalt liep hij alleen tijdens wedstrijden.
Als eerste onder de veertien minuten
bewerkenHet jaar 1942 was het topjaar in de carrière van Gunder Hägg. Hij liep dat jaar binnen een periode van 80 dagen niet minder dan tien wereldrecords. Tussen 1 juli en 20 september verbeterde hij de wereldrecords op de 1 Engelse mijl (1 juli), 2 Engelse mijl (3 juli), 1500 m (17 juli), 2000 m (21 juli), opnieuw 2000 m (23 augustus), 3000 m (28 augustus), 1 Engelse mijl (4 september), 3 Engelse mijl (11 september), opnieuw 3 Engelse mijl (20 september) en 5000 m (20 september). Op de laatste afstand liep hij als eerste atleet onder de veertien minuten; met zijn 13.58,2 was hij tien seconden sneller dan de vorige recordhouder. Dankzij deze prestatie werd aan hem de gouden medaille van Svenska Dagbladet uitgereikt. Twaalf jaar later werd dit record verbeterd door Emil Zátopek.
Door de Tweede Wereldoorlog kon hij niet aan Olympische Spelen deelnemen.
Tournee door de VS
bewerkenHet gerucht over de bijzonder prestaties van Hägg ging de hele wereld over en leidde ertoe, dat hij in 1943 als een soort PR-ambassadeur voor Zweden naar de Verenigde Staten werd gestuurd. Hier kwam hij in een periode van drie maanden acht maal in wedstrijden uit, die hij allemaal won. Vooral zijn eerste overwinning in een race over 5000 m maakte indruk. Hij klopte hierin voor het oog van 12.000 toeschouwers de Amerikaanse kampioen Gregory Rice, die 65 races lang ongeslagen was geweest, met ruim vijf seconden.[1]
Bij terugkomst in Zweden werd Hägg met een groot gala in Strömvallen, een multifunctioneel stadion in Gävle, onthaald en werd tot het bouwen van een standbeeld ter zijner eer besloten. Dit standbeeld, de ‘Runner’ van de hand van de Zweedse beeldhouwer Olof Ahlberg staat buiten Strömvallen.[1]
Geschorst voor het leven
bewerkenIn de jaren die volgden hadden de organisatoren er veel geld voor over om Gunder Hägg te contracteren voor hun wedstrijden, vooral sportfestivals waarin hij het tegen Arne Andersson opnam. Dat beide atleten hierbij ook een gedeelte van de revenuen kregen toegeschoven, vonden zij geen probleem. De Zweedse Atletiekbond kneep in de oorlogsjaren een oogje toe voor wat betreft deze extra inkomsten. Na de oorlog werden de touwtjes echter weer strakker aangetrokken en toen men had becijferd dat Hägg al met al zo'n 34.000 kronen moest hebben opgestreken (een bedrag dat hijzelf nog te laag geschat vond), werd geconcludeerd dat hij de amateurregels had overtreden en werd hij in 1946 voor het leven geschorst.[1]
Hägg werkte als boswachter, brandweerman, stropdasverkoper en verkoper van vrouwenhoeden en schreef bovendien boeken, die in het Duits vertaald werden, met zijn herinneringen. Zijn autobiografie werd eind 1987 gepubliceerd.
Einde
bewerkenHägg leefde op het laatst een teruggetrokken bestaan. Op 85-jarige leeftijd overleed hij in een verpleegtehuis in de Zweedse stad Malmö. Wegens gezondheidsproblemen zat hij in een rolstoel.
Boek
bewerken- Gunder Hägg: So brach ich Weltrekorde. Der schwedische Wunderläufer erzählt der Jugend aus seinem Leben. Olympia Verlag, Nürnberg 1948
Titels
bewerken- Zweeds kampioen 1500 m - 1941
- Zweeds kampioen 5000 m - 1944, 1945
Wereldrecords
bewerken| Onderdeel | Tijd | Datum | Plaats |
|---|---|---|---|
| 1500 m | 3.47,6 | 10 augustus 1941 | Stockholm |
| 1500 m | 3.45,8 | 17 juli 1942 | Stockholm |
| 1500 m | 3.43,0 | 7 juli 1944 | Göteborg |
| 1 Eng. mijl | 4.06,1 | 1 juli 1942 | Göteborg |
| 1 Eng. mijl | 4.04,6 | 4 september 1942 | Stockholm |
| 1 Eng. mijl | 4.01,4 | 17 juli 1945 | Malmö |
| 2000 m | 5.16,4 | 21 juli 1942 | Malmö |
| 2000 m | 5.11,8 | 23 augustus 1942 | Östersund |
| 3000 m | 8.01,2 | 28 augustus 1942 | Stockholm |
| 2 Eng. mijl | 8.47,8 | 3 juli 1942 | Stockholm |
| 2 Eng. mijl | 8.42,8 | 1942 | |
| 3 Eng. mijl | 13.35,4 | 11 september 1942 | Stockholm |
| 3 Eng. mijl | 13.32,4 | 20 september 1942 | Göteborg |
| 5000 m | 13.58,2 | 20 september 1942 | Göteborg |
| 4 x 1500 m | 15.38,6 |
Onderscheidingen
bewerken- Gouden Medaille van Svenska Dagbladet - 1942
- Associated Press Atleet van het jaar - 1943
- Matthews, P. e.a. (1993) The Guinness International Who's Who of Sport Guinness Publishing Ltd ISBN 0-85112-980-3
- (en) Gunder Hägg Profile op www.racingpast.ca
- Externe links
- (en) IAAF tribute
- (en) IAAF overlijdensbericht
