Marjenblome
Marjenblome, Marienblome, Maienblome Dusendschöön, Knööpbloom Mooileevkes | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Systematik | ||||||
| ||||||
Wetenschoplich Naam | ||||||
Bellis perennis | ||||||
(Linnaeus) |
De Marjenblome , ok Marienblome un Maienblome (Bellis perennis) is en lüttje, duerhaftige Plant ut de Plantenfamilie vun de Korfblomen (Asteraceae). Se warrt vun 4 bit hen to 15 cm hooch.
Kennteken
[ännern | Bornkood ännern]De Blöer staht in'n Krink vun de Wuddel af un hefft de Form vun en Löpel. An'n Rand vun dat Blatt sitt lüttje Tähne an. An dat Enn vun den Blomenstengel steiht eene Schienblöte, as dat bi Korfblomen begäng is. De warrt bit 2,5 cm groot. Se besteiht in de Midden ut 75 bit 125 geele Röhrenblöten mit en Kranz vun witte Strahlenblöten. Solang, as dat nich freren deit, bleiht de Soort över dat ganze Johr hen. Dat gifft ok Marjenblomen för den Goorn. De sünd denn up gröttere Blomen tücht.
Wo de Plant vörkamen deit un wie se sik utbreedt
[ännern | Bornkood ännern]Marjenblomen vermehrt sik dör Vegetative Vermehrung. In de Asseln vun de Blöer wasst denn Siedelstengels, de to en neen Blöerkranz wassen könnt. De Stengels weert nich lang un so billt de Marjenblomen dichte Matten. Man de Plant vermehrt sik ok mit Saat. An un for sik is de Aart in Europa un in Süüdwest-Asien tohuse, man vun dor ut hett se sik utbreedt in annere Gegenden vun'e Eer, as na Noord- un Süüdamerika. In ganz Westeuropa is de Aart allerwegens to finnen.
Wo de Marjenblome för bruukt warrt
[ännern | Bornkood ännern]As Symbol
[ännern | Bornkood ännern]De Marjenblome warrt as Symbol för de Göddin Ischtar ankeken un kümmt up düsse Wiese veelmols up de Ischtarpoort vör, wat en olet Stadtdoor vun Babylon ut dat Johr 575 v. Chr. is.
In de keltischen Sagen warrt de Blome de magische Egenaart toseggt, dat se dat Wassen anholen kann. De Fee Milka schall den Söhn vun den König stickum Marjenblomen to eten geven hebben, vunweswegen he nich groot wurrn is.
In de christliche Traditschoon gellt de Blome as Teken för Jumfernheit un vundeswegen warrt se ok as de Blome vun de Jumfer Maria ankeken.
Beröhmt wurrn is de Plant, as König Ludwig IX. vun Frankriek ehr tohopen mit de Lilje in sien Wapen upnahmen hett.
As Smuck
[ännern | Bornkood ännern]Marjenblomen weert vun Minschen veel plückt, um dor en Kedden vun to maken. Dat warrt so maakt, datt en Marjenblome afplückt warrt un dör dat Enn vun den Blomenstengel mit'n Fingernagel en lüttjet Gatt maakt warrt un dor denn en annern Stengel dörsteken warrt usw.
To'n Eten
[ännern | Bornkood ännern]In dat Vörjohr könnt de jungen Blöer plückt weern, um dor en Salaat vun to maken.[1] De Blöten könnt ok eten weern.[2] Blöten, de noch in'e Knuppen sitten doot oder de eerst to'n Deel open gahn sünd, smeckt en beten, as Nööte. En Blöte, de al ganz opengahn is, smeckt wat bitter. Wenn de Knuppen suer inleggt weert, könnt se an Stäe vun Kapern bruukt weern.
In de Medizin
[ännern | Bornkood ännern]In de Homöopathie warrt de Marjenblome bruukt, um Probleme mit de Huut to behanneln, so, as Huutsweren mit Jöken un Ekzeem[3] In dat Ole Rom sund de Wunnen vun Suldaten mit en Suud vun Marjenblomen behannelt wurrn.
Naams
[ännern | Bornkood ännern]Annere plattdüütsche Naams
[ännern | Bornkood ännern]De Marjenblome hett unbannig veel verschedene plattdüütsche Naams:
- Knööpbloom (Hermann Böning)
- Martje (Wöhrner Wöör)
- Mardelbloom[1]
- Dusendschökel[2]
- Marmelbloom[3]
- Blinkbloom[4]
- Brinkbloom[5]
- Dusendschöön[6]
- Fenne[7]
- Gausbloom[8]
- Göösbloom[9]
- Goseblome[10]
- Güsselbloom[11]
- Kattenbloom[12]
- Kükenbloom[13]
- Maibloom[14], in Hamborg is Maibloom de Naam för de Maiklocken
- Maiblome[15]
- Maienblome[16]
- Marienbloom[17]
- Marienblome[18]
- Markelbloom[19]
- Mooileevkes[20]
- Steenblome[21]
Naams in annere Spraken
[ännern | Bornkood ännern]- Düütsch: Gänseblümchen
- Engelsch: Daisy
- Franzöösch: Pâquerette
Kiek ok bi
[ännern | Bornkood ännern]Belegen
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ Furlenmeier, M. (1978). De wonderlijke wereld der geneeskruiden. Antwerpen/Amsterdam: Uitgeverij C. de Vries-Brouwers p.v.b.a. ISBN 90-6174-143-2
- ↑ Bremness, L. (1988). Kruiden. Een compleet naslagwerk voor het kweken en gebruiken. Weert: M&P b.v. ISBN 90-6590-335-6
- ↑ Furlenmeier, M. (1978). De wonderlijke wereld der geneeskruiden. Antwerpen/Amsterdam: Uitgeverij C. de Vries-Brouwers p.v.b.a. ISBN 90-6174-143-2