Zum Inhalt springen

Giacomo Meyerbeer

Vun Wikipedia
Meyerbeer in dat Johr 1855

Giacomo Meyerbeer (* 5. September 1791 in Tasdorf bi Berlin; † 2. Mai 1864 in Paris), eegentlich Jakob Liebmann Meyer Beer[1], weer en düütsch Komponist un Dirigent. He weer een vun de spoodrieksten Opernkomponisten vun dat 19. Johrhunnert un gellt as Meester vun de franzöösch Grand opéra.

Jakob Meyer Beer wurr as Söhn vun den jöödschen Zuckerproduzenten un Bankier Jacob Herz Beer (1769–1825) un de Amalie („Malka“) Beer, en Dochter vun Liepmann Meyer Wulff, in en Reisewagen, mit de sien Moder vun Berlin nah Frankfort (Oder) ünnerwegens weer, bi Tasdorf boren.[2] Sien Bröers weern Wilhelm Beer (en Geschäftsmann, de as Amateurastronom bekannt wurr) un de Schriever Michael Beer. De darte Bröer Heinrich Beer (1794–1842) weer woll dat Sörgenkind vun de Familie un hett nie en Beroop utöövt. Jakob wurr all to fröh Tieden ünner Leitung vun Franz Seraphinus Lauska (1764–1825), tietwielig ok vun Muzio Clementi to'n Pianisten utbildt un is all mit negen Johr in de Apenlichkeit uptreden. Sien latere Kompositschoonsstudien hebbt de Kapellmeester B. A. Weber, Carl Friedrich Zelter un af 1810 de Abbé Vogler in Darmstadt leit, wo Carl Maria von Weber sien Mitschöler weer. To de Tiet hett he karkenmusikalisch Warken vun verscheeden Oord as ok een Kantate: Gott und die Natur. Af 1810 truck he de Naams Meyer un Beer to een Woort tosommen un nömm sück Meyerbeer. In dat glieker Johr is he de Gesellschaft der Freunde bitreden. Wiels de Studientiet bi Zelter in Berlin weer he ok Liddmaat in de Sing-Akademie.

To de dramatisch Kompositschoon övergahn, de he fortan sien Kraften widmete, schreev he de Oper Jephthas Gelübde, de in München ünner mäßigem Bifall upführt wurr. 1813 gung he nah Wien un hett sück dor teihn Maand lang mit musikalisch Studien bi Antonio Salieri befaat. Ok sien tweet Oper Wirt und Gast harr in Stuttgart (Dirigent: Conradin Kreutzer) un Wien (bearbeit as: Die beiden Kalifen) blots wenig Spood.[3] Meyerbeer gung 1814 nah Paris un Enn' 1815 up Anraden vun Salieri nah Italien, wo he in de nee, dör Gioacchino Rossini begrünnten Opernstil för de dortig Bühn en Reeg vun Opern schreev. In Düütschland bekannt wurrn sünd Emma di Resburgo, Margherita d'Anjou un Il crociato in Egitto (Der Kreuzritter in Ägypten), ahn aber dörgriepen Spood to hemm. De anner Opern weern: Romilda e Costanza, La Semiramide riconosciuta, L’esule di Granada un Almansor.

Giacomo Meyerbeer, Lithografie vun Josef Kriehuber, 1847

1824 nah Paris trüggkommen, verbunn he sück hier mit den Dramatiker Eugène Scribe. Disse Verbinnen verdank de Oper Robert le Diable (Robert de Düüvel) hör Entstahn, de – 1831 eerstmals uführt – in Frankriek mit en bit dorhen nich hört Bifall upnommen wurr un sülvst de beid fiert Meesters ut de Daag, Rossini un Auber, tietwielig verdrängen dee. Dat vun de Oper is in szenisch Hensicht wirksam un bi nipp un nau Kenntnis vun dat Bühnenwesen mit ganz groot Geschick tosommenstellt. De Musik stiegert den Indruck vun de Handlung; se is besünners prägnant, melodiös in't Gehör fallend, sinnlich ansprekend un energisch erregend, faken charakteristisch un betekend för de Situatschoon, effektriek dör grelle, kontrasteeren Instrumentalfarven.

Sien nächst groot Wark weer de ok vun Eugène Scribe dicht, Anfang 1835 fardig wurrn, aber eerst an' 29. Februar 1836 eerstmals upführt Oper Les Huguenots (De Hugenotten), de an Riekdom vun de musikalisch Utfinnen, dramatisch Wirksamkeit un geschicktem Insatz vun all de franzöösch Oper to Verfügung stahn Kunstmiddel Robert le Diable noch överdrapen, un in Paris as ok later in ganz Europa groot Upsehn erregen dee.

1842 wurr Meyerbeer vun den König vun Preußen as Nahfolger vun Gaspare Spontini to'n Generalmusikdirekter nömmt, dat de Plicht beinhollen dee, veer Maand in't Johr de Berliner Oper to dirigeeren, doh droog de Stellung in Wohrheit meest den Charakter vun en Ehrenamt. Up dat dormit verbunnen Gehalt vun 4000 Dalern hett Meyerbeer to Gunsten vun de Kapelle verzicht. Meyerbeer kreeg den Orden Pour le Mérite[4].

An Kompositschonen sünd jetzt ünner annern de Oper Ein Feldlager in Schlesien, to dat Inweehn vun dat Berliner Opernhuus schreven un 1844 eerstmals upführt, folgt, ferner de Musik to dat Truerspeel Struensee vun sien storven Bröer Michael Beer, as ok sien darte groot Oper Le prophète, de 1849 in Paris eerstmals upführt wurr un af 1850 ok up gröttere düütsch Bühnen to sehn weer. In hör is bi all individuellem Riekdom vun de Charakteristik gegen Robert der Teufel un Die Hugenotten en Daalgahn vun de musikalisch schöpferischen Kraft vun den Komponisten klor erkennbor, wiels dat Upgebot vun szenischer Middel vun ungewöhnlichst Oord överwegend in den Vördergrund trett.

De letzten Arbeiten vun Meyerbeer, de nu afwesselnd in Berlin un Paris leev, weern de Ümarbeiten vun sien Feldlager to de för Paris bestimmt komisch Oper L'étoile du nord (1854) un en tweet, hensichtlich Stilreinheit as Utfinnen vun weniger bedüüdend komisch Oper Dinorah, ou le pardon de Ploermel (1859 eerstupführt); ferner Gelegenheitsstücke, to de hüm Friedrich Schiller sien 100st Gebortsdag (Schillermarsch, 1859), de Krönung vun Wilhelm I. to'n König vun Preußen (Fackeltänze, 1861) un de Weltutstellung London 1862 (Festouvertüre) Anlaaten boden.

Wiels he in Paris de Upführen vun sien all 20 Johr tovör fardig stellt, aber immer torüchhollen veert groot Oper L'Africaine (De Afrikanerin) vörbereiten dee, is he unverwacht an' 2. Mai 1864 storven. De Liek wurr, as dat in't Testament bestimmt weer, up den Jöödschen Karkhoff Schönhauser Allee nah Berlin brocht, in Paris wurr aber en grootordig Doodenfier afhollen. Een Johr later wurr de letzt nömmt Oper ünner de Leitung vun Fétis' in Paris mit grooten Upwand upführt un funn begeistert Upnahm.

Meyerbeer weer Liddmaat vun de Freemüererloge Les Frères Unis Inséparables in Paris.

Gesamtleistung

[ännern | Bornkood ännern]
Meyerbeerdenkmal in den belgischen Kuroort Spa, den Meyerbeer faken besöcht hett

De Opern vun Meyerbeer wurrd ok hüüd noch vereenzelt upführt, hör Antreckenskraft hett aber bannig nahlaaten. Se wurrd aber vun Leevhabers schätzt, besünners De Hugenotten, in de de besünner Fähigkeiten vun den Komponisten, dramatisch Warmt, unerschöpflich Riekdom an charakteristisch Melodien, de Kunst, wirksam för de Singstimmen to schrieven, un geistvull Verwennen vun de Orchesterinstrumente to dat düütlich maken vun de dortostellen Charaktere un Situationen an' besten hervörtreden.

Dorto kummt noch sien Fähigkeit, sück den Kunstgeist vun de Musiknatschonen Düütschland, Italien un Frankriek anzueignen un to en eegenoordig Nee to verschmülten, as dat de groot franzöösch Oper verlangt, deren wesentlich Markmal eben jener Eklektizismus bildt. Jüst in de letzt Johren wurr wedderholt upwiest, wu eminent de Bedüüden vun Meyerbeer för de Wiederentwickeln vun de Groot Oper ween is. Dordör weer he en Vörbild för den jungen Richard Wagner (düütlich to erkennen in Rienzi un Tannhäuser). Wagner hett Meyerbeer sien Wark later aber as blots up nah buten wirken Effekt bedacht („Wirkung ohne Ursache“) minner in. Sien antisemitisch Pamphlet „Das Judenthum in der Musik“ teel vör allen up Meyerbeer.

Spott un Kritik kreeg Meyerbeer sien musikalisch Stil aber ok vun Heinrich Heine, Robert Schumann un Hector Berlioz. De schreev över hüm: „Ick kann hier mien musikalisch Glooven … nich afswören, en Gloov, … de sien Apostel Gluck, Spontini, Mozart, Beethoven, Rossini (in Wilhelm Tell un der Barbier), Weber, Grétry, Méhul un so völ anner groot Meester weer. Disse Afirrungen in de theatralisch Musik sünd mi immer as de afscheulichsten Ketzereien vörkommen un flooten mi deepen Wedderwillen in.“

Dat Graff vun Meyerbeer

Meyerbeer hett en fürstlich Vermögen achterlaaten, dat he, as all to Leevtieden so ok testamentarisch, to freegeevend Ünnerstütten vun Kunstgenossen mit to wenig Inkommen bruukt hett. In sien Testament hett Meyerbeer en Legat vun 10.000 Rieksdaler utsett (Meyerbeer-Stiftung). Vun de Zinsen sullen all twee Johr an jung düütsch Komponisten to'n Zweck vun den Studienupenholt vun je söss Maand in Italien, Paris, Wien, München un Dresden vergeeven wurrn. Bewerben um dat Stipendium kunnen sück aber blots Schölers vun de Königlich Hoochschool för Musik (Afdeelen för Kompositschoon), vun dat Sternsche Konservatorium, de Kullaksche Akademie in Berlin un vun dat Kölner Konservatorium. De Bewerbung weer vörtonemmen mit de Kompositschoon vun en achtstimmig düppelchörigen Vokalfuge, en Ouvertüre för groot Orchester un en dreestimmig dramatisch Kantate mit Orchester.

Dr gröttste Deel vun den schriftlichen Nahlass vun Giacomo Meyerbeer befin sück in de Musikafdeelen vun de Staatsbibliothek Berlin. Eenig Saken befunnen sück bit 1987 noch in dat Staatlich Institut för Musikforschung. Wat bit dorhen in' Besitt vun de Staatsbibliothek weer, gung to'n Grootdeel nich ut kriegsbedingt Verlagerung torüch. Knapp dartig Banden dorvan lagern to Tiet in de Biblioteka Jagiellonska in Kraków, de Rest gellt as verschullen bzw. verloren. Die Bibliothèque nationale de France hollt ebenfalls noch etlich Autographe.

Giacomo Meyerbeer hett 1827 sien Cousine Minna Mosson (1804–1884) heiraadt. Sie harrn fiev Kinner:

Warken (Utwahl)

[ännern | Bornkood ännern]
Opern
Anner Warken
  • Gott und die Natur, Lyrische Rhapsodie, Königlich Natschonaltheater, Berlin 1811
  • Klarinettenquintett in Es-Dur, 1813
  • Gli Amori di Teolinda, dramatische Kantate, 1815
  • Fantasie för Klarinette un Striekquartett, woll 1839
  • Pater noster för gemischten Chor, 1857
  • Festmarsch zu Schillers Geburtstag, 1859
  • Krönungsmarsch för 2 Orchester, to de Krönung Wilhelm I. von Preußen 1861
  • Festouverture to de Londoner Weltutstellen 1862
  • Vier Fackeltänze för königlich Hochtieiden
  • Lieder, u. a. Le chant du berger (mit Klarinette)
  • 91. Psalm (Trost in Sterbensgefahr) för achtstimmigen gemischten Chor 1853

Literatur (Utwahl)

[ännern | Bornkood ännern]
Giacomo Meyerbeer. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.
Bi’n Wikiborn gifft dat Originalschriften över dat Thema oder vun den Schriever: „Eine Begegnung“.

Enkeld Nahwiesen

[ännern | Bornkood ännern]
  1. NDR Info Zeitzeichen
  2. Porträt auf www.bad-bad.de. Afroopen an' 22. Juni 2010
  3. 2010 wurr se nah en Utgaav vun Volker Tosta in de Edition Nordstern bi de Harvstlich Musikdaag in Bad Urach weer upführt.
  4. Welf Grombacher: Heimatloser Millionär. In: Märkische Oderzeitung vom 3./4. September 2011, S. 2
  5. Vgl. The Diaries of Giacomo Meyerbeer. 1791–1839. Fairleigh Dickinson Univ Press 1999, S. 186 f.