Naar inhoud springen

Kosovo

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Republika e Kosovës (Albanees)
Република Косово/Republika Kosovo (Servies)
Vlagge van Kosovo Woapen van Kosovo
Kaarte van Kosovo
Kaarte van Kosovo
Baosisgegevens
Officiële laanstael Albanees, Servies
regionale sproaken: Bosnies, Turks, Goraans, Romani
Heufdstad Pristina
Regeringsvorm Reppebliek
Geleuf Islam, Kristendom
Geografie en bevolking
Oppervlakte
- waeter
10.908 km²
1,0%
Inwoners 1.804.838
Koordinaten 42° 40′ N, 21° 10′ O

Overige
Volkslied Himni i Republikës së Kosovës
Muntienhied Euro (EUR)
Tiedzone +1
Web | Kode | Til. .XK | | +383

Kosovo (oetsprekken as KOS-se-vo), Albanees: Kosova, Servies: Косово of Kosovo) is nen zelfverkloarden en deels erkeanden stoat in Zuudoost-Europa. Et verkloarden zik in februwoari 2008 lös van Servië as de Reppubliek Kosovo. Servië erkeant et behear van de Reppubliek oawer et gebeed, mer rekkent et nog steeds as de Serviese Autonomie proveensie Kosovo en Metohië.[1]

Kosovo lig in eslötten op de Balkan. De heuwdstad en grötste stad is Pristina. Et ligt noordelik van Noordmacedonie en Albanië, op et oosten van Montenegro en op et zuudwesten van Servië. In de ooldheid was Kosovo deel van et Dardaniese keuninkriek en later van de Romeinse proveensie Dardanië. Et heurden too Servië in de Middeleeuwen en tusken et 15e en 20e joarhoonderd bie et Ottomaanse Riek. An et eande van et 19de joarhoonderd wör Kosovo et middelpeunt van de Albanese ofsplitsingsbeweaging met de Liga van Prizren.

Noa et verlezen van den Eersten Balkanoorlog (1912-1913) gavven et Ottomaanse Riek et Vilayet Kosovo an de Balkanliga. Et Keuninkriek Servië kreeg et grötste deel en et Keuninkriek Montenegro liefden et Metohiese westelike deel, vuurdet beaide laanden deel van et grote Keuninkriek Joegoslavië wörden noa den Eersten wearldoorlog. Noa den Tweeden Wearldoorlog wör et Keuninkriek de Sosjalistiese Federale Reppubliek Joegoslavië, woerbinnen de Autonome Proveensie Kosovo en Metohië een deel was van de deelreppubliek Servië.

De Albanezen en Serviërs in Kosovo konden neet met mekoar. Dit zorgen vuur völle rassengeweeld, wat oeteandelik leaden töt den Kosovo-oorlog van 1998 - 1999.[2] Den oorlog wör of ekapt duurdet de NAVO de strekke bombarderen deed. Hierduur wör de Reppubliek Joegoslavië dwungen um öare soldoaten terugge te halen oet Kosovo. Det wör een beskoarmde stoat oonder UNSCR 1244. Op den 17den februwoari 2008 reup Kosovo zikzelf oet as onofhaankelik laand. Seend dee tied wörd et duur 108 lidstoaten van de Verenigde Nasies as zelfstaandig laand ezeen. Servië weaigert dit te erkennen. Toch hef het met et Verdrag van Brussel in 2013 de echtheid van de Kosovaarse instellingen en spesjalen stoatus in Servië an enömmen. Et verdrag leg vaste at publieke zaken in Kosovo allene duur Kosovo's ekeuzene regearing besteurd wordt en neet duur Servië.

Kosovo is gin lid van de VN, umdet 85 lidstoaten Kosovo neet as laand erkent. Et is toch lid van et Internasjonaal Monetear Foonds (IMF), de Wearldbaanke, de Internasjonale Weg en Vervoorsboond (IWV), den Regionalen Samenwoarkingsboond, Ontwikkelingsbaanke van den Europesen Road, de Venesiaanse Commissie en de Europese Baanke heropbouw en ontwikkeling.[3] Kosovo hef lidmoatskpop van völle internasjonale sportboonden ekregen, zo as den Internasjonalen Olympiesen Kreenk.

In den Europesen Unie hebt 23 van de 28 leden de Reppubliek erkeand. Cyprus, Grekenlaand, Roemenië, Slowakije en Spanje hebt det neet.

  1. EUobserver.com. Rettman, Andrew. Kosovo: EU meeting is 'de facto recognition'. Skrewen: 6 februwoari 2013. Bekekken: 17 febrewaori 2015.
  2. Schabnel, Albrecht; Thakur (ed), Ramesh (ed). Kosovo and the Challenge of Humanitarian Intervention: Selective Indignation, Collective Action, and International Citizenship, New York: The United Nations University, 2001. Blz. 20.
  3. Neweurope.eu. "Will the EBRD do the right thing for Kosovo, its newest member?" 10 febrewaori 2013. Bekekken: 8 oktober 2021.