വെയ്ബാക്ക് മെഷീൻ
പ്രമാണം:WaybackMachineHomepageNovember2015.png | |
വിഭാഗം | Archive |
---|---|
ഉടമസ്ഥൻ(ർ) | Internet Archive |
യുആർഎൽ | archive |
അലക്സ റാങ്ക് | 254 (as of January 2016)[1] |
ആരംഭിച്ചത് | ഒക്ടോബർ 24, 2001[2][3] |
നിജസ്ഥിതി | Active |
പ്രോഗ്രാമിംഗ് ഭാഷ | C, Perl |
വേൾഡ് വൈഡ് വെബിനേയും ഇന്റർനെറ്റിൽ സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്ന മറ്റു വിവരങ്ങളും ശേഖരിച്ച് സൂക്ഷിക്കുന്ന ഒരു ഡിജിറ്റൽ ശേഖരണിയാണ് വെയ്ബാക്ക് മെഷീൻ (Wayback Machine). സാൻ ഫ്രാൻസിസ്കോ ആസ്ഥാനമാക്കി ലാഭേച്ഛയില്ലാതെ പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു സംഘടനയായ ഇന്റർനെറ്റ് ആർകൈവ് ആണ് വെയ്ബാക്ക് മെഷീൻ എന്ന ഡിജിറ്റൽ ശേഖരണിക്ക് രൂപം നൽകിയത്. 2001 ൽ ആണ് വെയ്ബാക്ക് മെഷീൻ രൂപീകൃതമായത്.[4][5]കമ്പ്യൂട്ടർ എൻജീയർമാരായ ബ്രെവ്സ്റ്റർ കാലെയും ബ്രൂസ് ഗില്ലറ്റും ചേർന്നാണ് ഇത് സജ്ജീകരിച്ചത്. ഈ സേവനം വഴി ഉപയോക്താക്കൾക്ക് ശേഖരിച്ച അതേ പതിപ്പിൽ നാൾവഴി അനുസരിച്ച് വെബ് താളുകൾ കാണാൻ സാധിക്കുന്നു. നാൾവഴി അനുസരിച്ച് വെബ് താളുകളുടെ പതിപ്പുകൾ ഉപയോക്താക്കളിൽ എത്തിക്കുന്ന വെയ്ബാക്ക് മെഷീന് ഈ പേരുനൽകിയത് The Rocky and Bullwinkle Show എന്ന കാർട്ടൂൺ പരമ്പരയിലെ ഒരു സാങ്കൽപിക സമയ യന്ത്രമായ WABAC മെഷീൻ അല്ലെങ്കിൽ വേ മെഷീൻ എന്നതിൽ നിന്നാണ്.[6][7]
1996 മെയ് 10-ന് ആരംഭിച്ച വേയ്ബാക്ക് മെഷീൻ 2009 അവസാനത്തോടെ 38.2 ബില്യണിലധികം വെബ് പേജുകൾ സംരക്ഷിച്ചു. 2024 ജനുവരി 3 വരെ, വേബാക്ക് മെഷീൻ 860 ബില്യണിലധികം വെബ് പേജുകളും 99 പെറ്റാബൈറ്റിലധികം ഡാറ്റയും ആർക്കൈവ് ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.[8]
ചരിത്രം
[തിരുത്തുക]വേബാക്ക് മെഷീൻ 1996-ൽ കാഷെ ചെയ്ത വെബ് പേജുകൾ ആർക്കൈവ് ചെയ്യാൻ തുടങ്ങി. അറിയപ്പെടുന്ന പേജുകളിലൊന്ന് 1996 മെയ് 10-ന് ഉച്ചയ്ക്ക് 2:08-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തു.
ഇൻ്റർനെറ്റ് ആർക്കൈവ് സ്ഥാപകരായ ബ്രൂസ്റ്റർ കാഹ്ലെയും ബ്രൂസ് ഗില്ലിയറ്റും 2001 ഒക്ടോബറിൽ[9][10] കാലിഫോർണിയയിലെ സാൻ ഫ്രാൻസിസ്കോയിൽ[11] വേബാക്ക് മെഷീൻ ആരംഭിച്ചത് വെബ് ഉള്ളടക്കം മാറുമ്പോഴോ വെബ്സൈറ്റ് അടച്ചുപൂട്ടുമ്പോഴോ അപ്രത്യക്ഷമാകുന്ന പ്രശ്നം പരിഹരിക്കാനാണ്.ഈ സേവനം ഉപയോക്താക്കളെ വെബ് പേജുകളുടെ ആർക്കൈവുചെയ്ത പതിപ്പുകൾ കാലാകാലങ്ങളിൽ കാണാൻ പ്രാപ്തമാക്കുന്നു, അതിനെ ആർക്കൈവ് "ത്രിമാന സൂചിക" എന്ന് വിളിക്കുന്നു.[12]മുഴുവൻ ഇൻ്റർനെറ്റും ആർക്കൈവ് ചെയ്യാനും "എല്ലാ അറിവുകളിലേക്കും സാർവത്രിക പ്രവേശനം" നൽകാനുമുള്ള പ്രതീക്ഷയിലാണ് കാഹ്ലെയും ഗില്ലിയറ്റും ഈ യന്ത്രം സൃഷ്ടിച്ചത്.[13] "വേബാക്ക് മെഷീൻ" എന്ന പേര് 1960-കളിൽ നിന്നുള്ള ദി അഡ്വഞ്ചേഴ്സ് ഓഫ് റോക്കി ആൻഡ് ബുൾവിങ്കിൾ ആൻഡ് ഫ്രണ്ട്സ് എന്ന ആനിമേറ്റഡ് കാർട്ടൂണിലെ ഒരു സാങ്കൽപ്പിക സമയ-സഞ്ചാര ഉപകരണത്തിൻ്റെ പരാമർശമാണ്.[14][15][16] "പീബോഡിയുടെ ഇംപ്രോബബിൾ ഹിസ്റ്ററി" എന്ന കാർട്ടൂണിൻ്റെ ഒരു വിഭാഗത്തിൽ, പ്രശസ്തമായ ചരിത്ര സംഭവങ്ങൾക്ക് സാക്ഷ്യം വഹിക്കാനും പങ്കെടുക്കാനും മിസ്റ്റർ പീബോഡിയും ഷെർമാനും "വേബാക്ക് മെഷീൻ" ഉപയോഗിക്കുന്നു.
1996 മുതൽ 2001 വരെ, വിവരങ്ങൾ ഡിജിറ്റൽ ടേപ്പിൽ സൂക്ഷിച്ചിരുന്നു, കാഹ്ലെ ഇടയ്ക്കിടെ ഗവേഷകരെയും ശാസ്ത്രജ്ഞരെയും "ക്ലങ്കി" ഡാറ്റാബേസിൽ ടാപ്പുചെയ്യാൻ അനുവദിച്ചു.[17] 2001-ൽ ആർക്കൈവ് അതിൻ്റെ അഞ്ചാം വാർഷികത്തിലെത്തിയപ്പോൾ, ബെർക്ക്ലിയിലെ കാലിഫോർണിയ സർവകലാശാലയിൽ നടന്ന ചടങ്ങിൽ അത് അനാച്ഛാദനം ചെയ്യുകയും പൊതുജനങ്ങൾക്കായി തുറന്നുകൊടുക്കുകയും ചെയ്തു.[18] വേബാക്ക് മെഷീൻ ആരംഭിക്കുമ്പോഴേക്കും അതിൽ 10 ബില്യണിലധികം ആർക്കൈവ് ചെയ്ത പേജുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. ഇൻറർനെറ്റ് ആർക്കൈവിൻ്റെ ലിനക്സ് നോഡുകളുടെ വലിയ ക്ലസ്റ്ററിലാണ് ഡാറ്റ സംഭരിച്ചിരിക്കുന്നത്.[19]
2009 ആയപ്പോഴേക്കും ഇതിൽ 15 പെറ്റാബൈറ്റുകളോളം ശേഖരങ്ങളുണ്ടായി. ആ സമയത്ത് മാസത്തിൽ 100 ടെറാബൈറ്റ് എന്ന തോതിൽ വർദ്ധനവുണ്ടായി. [20] 2003 ൽ 12 ടെറാബൈറ്റ് എന്ന തോതിലായിരുന്നു വർദ്ധനവ്. കാപ്രിക്കോൺ ടെക്നോളജീസ് നിർമിച്ച 1.4 PetaBytes/ rack ശേഷിയുള്ള പെറ്റാബോക്സിലാണ് വിവരങ്ങൾ ശേഖരിച്ച് സൂക്ഷിച്ചിരുന്നത്.[21] 2009 ൽ വെയ്ബാക്ക് മെഷീന്റെ ശേഖരം സൺമൈക്രോസിസ്റ്റംസ് നിർമിച്ച ഓപ്പൺസോഴ്സ് കമ്പ്യൂട്ടർ ഡാറ്റ സംഭരണിയിലേക്ക് മാറ്റി.[22] വെബ്സൈറ്റുകളുടെ പുതിയ പതിപ്പുകൾ ഇടയ്ക്കിടെ ഇത് വീണ്ടും സന്ദർശിക്കുകയും ആർക്കൈവ് ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു (ചുവടെയുള്ള സാങ്കേതിക വിശദാംശങ്ങൾ കാണുക).[23] വെബ്സൈറ്റിൻ്റെ യുആർഎൽ സെർച്ച് ബോക്സിലേക്ക് നൽകുന്നതിലൂടെയും സൈറ്റുകൾ സ്വമേധയാ ക്യാപ്ചർ ചെയ്യാനാകും, വെബ്സൈറ്റ് വേബാക്ക് മെഷീനെ "ക്രാൾ" ചെയ്യാനും ഡാറ്റ സംരക്ഷിക്കാനും അനുവദിക്കുന്നു.[24]
2020 ഒക്ടോബർ 30-ന്, വേയ്ബാക്ക് മെഷീൻ ഉള്ളടക്കം വസ്തുതാ പരിശോധന ആരംഭിച്ചു. ജനുവരി 2022 വരെ, പരസ്യ സെർവറുകളുടെ ഡൊമെയ്നുകൾ ക്യാപ്ചർ ചെയ്യുന്നതിൽ നിന്ന് അപ്രാപ്തമാക്കിയിരിക്കുന്നു.
2021 മെയ് മാസത്തിൽ, ഇൻ്റർനെറ്റ് ആർക്കൈവിൻ്റെ 25-ാം വാർഷികത്തോടനുബന്ധിച്ച്, വേബാക്ക് മെഷീൻ "വേഫോർവേർഡ് മെഷീൻ" അവതരിപ്പിച്ചു, അത് "2046-ൽ അറിവ് ഉപരോധിച്ചിരിക്കുന്ന ഇൻ്റർനെറ്റിലേക്ക് യാത്ര ചെയ്യാൻ" ഉപയോക്താക്കളെ അനുവദിക്കുന്നു.[25][26]
വളർച്ച
[തിരുത്തുക]2013 ഒക്ടോബറിൽ വെയ്ബാക്ക് മെഷീൻ വെബ്സൈറ്റിന്റെ ആഗോള അലെക്സ റാങ്ക് 162 ആയിരുന്നു. എന്നാൽ 2015 മാർച്ച് ആയപ്പോഴേക്കും 208 ആയി മാറി. [27] [28]
വർഷം തോറും വേബാക്ക് മെഷീൻ | ആർക്കൈവ് ചെയ്ത പേജുകൾ |
---|---|
2004 | 30,00,00,00,000(0-100B : Light blue)
|
2005 | 40,00,00,00,000
|
2008 | 85,00,00,00,000
|
2012 | 1,50,00,00,00,000(100B-450B : Yellow)
|
2013 | 3,73,00,00,00,000
|
2014 | 4,00,00,00,00,000
|
2015 | 4,52,00,00,00,000(450B-600B : Orange)
|
2016 | 4,59,00,00,00,000
|
2017 | 2,79,00,00,00,000
|
2018 | 3,10,00,00,00,000
|
2019 | 3,45,00,00,00,000
|
2020 | 4,05,00,00,00,000
|
2021 | 5,14,00,00,00,000
|
2022 | 6,40,00,00,00,000(600B- : Red)
|
2024 | 8,66,00,00,00,000
|
ഇവിടേക്കും നോക്കുക
[തിരുത്തുക]അവലംബം
[തിരുത്തുക]- ↑ "Archive.org Site Info". Alexa Internet. Archived from the original on 2015-04-09. Retrieved 7 January 2016.
- ↑ "WayBackMachine.org WHOIS, DNS, & Domain Info - DomainTools". WHOIS. Retrieved 2016-03-13.
- ↑ "InternetArchive.org WHOIS, DNS, & Domain Info - DomainTools". WHOIS. Retrieved 2016-03-13.
- ↑ "Internet Archive launches WayBack Machine". Online Burma Library. 2001-10-25. Retrieved 2016-03-13.
- ↑ "The Internet Archive: Building an 'Internet Library'". Internet Archive. 2001-11-30. Archived from the original on November 30, 2001. Retrieved 2016-03-14.
- ↑ Green, Heather (February 28, 2002). "A Library as Big as the World". BusinessWeek. Retrieved 2007-07-29.
- ↑ TONG, JUDY (September 8, 2002). "RESPONSIBLE PARTY – BREWSTER KAHLE; A Library Of the Web, On the Web". New York Times. Retrieved 15 August 2011.
- ↑ "Wayback Machine". Retrieved 2024-09-30.
- ↑ "Whois Lookup Captcha". 2020-05-14. Archived from the original on 2020-05-14. Retrieved 2024-09-30.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "Whois Lookup Captcha". 2020-05-12. Archived from the original on 2020-05-12. Retrieved 2024-09-30.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "Wayback Machine General Information – Internet Archive Help Center". 2019-12-05. Archived from the original on 2019-12-05. Retrieved 2024-09-30.
- ↑ "Internet Archive Frequently Asked Questions". 2018-09-18. Archived from the original on 2018-09-18. Retrieved 2024-09-30.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "20,000 Hard Drives on a Mission | Internet Archive Blogs". 2018-10-20. Archived from the original on 2018-10-20. Retrieved 2024-09-30.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "BW Online | February 28, 2002 | A Library as Big as the World". 2011-12-20. Archived from the original on 2002-06-01. Retrieved 2024-09-30.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "RESPONSIBLE PARTY -- BREWSTER KAHLE - RESPONSIBLE PARTY -- BREWSTER KAHLE - A Library Of the Web, On the Web - NYTimes.com". 2011-02-20. Archived from the original on 2011-02-20. Retrieved 2024-09-30.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ Scott, Keith (2001-11-20). The Moose That Roared: The Story of Jay Ward, Bill Scott, a Flying Squirrel, and a Talking Moose (in ഇംഗ്ലീഷ്). Macmillan. ISBN 978-0-312-28383-4.
- ↑ "Web site takes you way back in Internet history - seattlepi.com". 2014-08-12. Archived from the original on 2014-08-12. Retrieved 2024-09-30.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "Wayback Goes Way Back on Web | WIRED". 2017-10-16. Archived from the original on 2017-10-16. Retrieved 2024-09-30.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "20,000 Hard Drives on a Mission | Internet Archive Blogs" (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). 2016-10-25. Retrieved 2024-09-30.
- ↑ Mearian, Lucas (March 19, 2009). "Internet Archive to unveil massive Wayback Machine data center". Computerworld.com. Retrieved 2009-03-22.
- ↑ Kanellos, Michael (July 29, 2005). "Big storage on the cheap". CNET News.com. Archived from the original on 2007-04-03. Retrieved 2007-07-29.
- ↑ "Internet Archive and Sun Microsystems Create Living History of the Internet". Sun Microsystems. March 25, 2009. Retrieved 2009-03-27.
- ↑ "The Internet Archive Turns 20: A Behind The Scenes Look At Archiving The Web". 2017-10-16. Archived from the original on 2021-04-08. Retrieved 2024-09-30.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "Internet Archive: Wayback Machine". 2014-01-03. Archived from the original on 2014-01-03. Retrieved 2024-09-30.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "Internet Archive 25th Anniversary – Universal Access to All Knowledge" (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2024-09-30.
- ↑ https://wayforward.archive.org/. Retrieved 2024-09-30.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help) - ↑ "Archive.org Site Info". Alexa Internet. Archived from the original on 2013-10-28. Retrieved 2013-10-29.
{{cite web}}
: Unknown parameter|dead-url=
ignored (|url-status=
suggested) (help) - ↑ "Archive.org Site Overview". Alexa Internet. Archived from the original on 2015-04-09. Retrieved 2015-04-09.
{{cite web}}
: Unknown parameter|dead-url=
ignored (|url-status=
suggested) (help) - ↑ michelle (May 9, 2014). "Wayback Machine Hits 400,000,000,000!". Internet Archive. Archived from the original on August 26, 2014. Retrieved March 25, 2015.
- ↑ "Internet Archive". Internet Archive. Archived from the original on December 31, 2020. Retrieved March 8, 2021.
പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ
[തിരുത്തുക]- ഔദ്യോഗിക വെബ്സൈറ്റ്
- Official mirror of the Wayback Machine at the Bibliotheca Alexandrina