Сарандиново
| Сарандиново | |
Улица низ Сарандиново | |
  Сарандиново Местоположба на Сарандиново во Македонија
Сарандиново на карта
| |
| Координати 41°26′08″N 21°24′43″E / 41.43556° СГШ; 21.41194° ИГД | |
| Регион |  Пелагониски
|
| Општина |  Долнени
|
| Област | Прилепско Поле |
| Население | 93 жит. (поп. 2021)[1]
|
| Пошт. бр. | 7504 |
| Повик. бр. | 048 |
| Шифра на КО | 20091 |
| Надм. вис. | 610 м |
| Слава | Ѓурѓовден |
|
Сарандиново на општинската карта  Атарот на Сарандиново во рамките на општината | |
 Сарандиново на Ризницата
| |
Сарандиново — село во Општина Долнени, во околината на градот Прилеп.
Географија и местоположба
[уреди | уреди извор]Сарандиново се наоѓа во северниот дел на Прилепското Поле, во средишниот дел од територијата на Општина Долнени, непсоредно до патот Прилеп-Македонски Брод. Селото е рамничарско и се простира на надморска височина од 610 м. Неговиот атар зафаќа површина од 4,9 км2. Соседни села се: Ропотово, Жабјани и Пешталево од север, Браилово од североисток, Долнени од југоисток, Кошино од северозапад, Дабјани од запад, Бело Поле, Кутлешево и Новоселани од југозапад. Од Прилеп е оддалечено 18 км.[2]
Месности во селскиот атар се: Мера, Мала Рада, Дрварски Пат, Пречни Пат, Јаширица, Орлоица, Дупка и Караорман. Останатите делови од селскиот атар се: Врба, Шест Круши, Завој, Ќортаница, Црна Нива, Горни Ливади, Тумба, Смрека, Криви Слогови, Корија, Голема Нива, Трлиште, Падарчица, Гробишта, Близначиња, Болиоч, Кинатица, Само Дабче и Талеј Дабја.[3]
Историја
[уреди | уреди извор]Остатоци од стара населба на местото на селото се среќаваат во месноста Тумба покрај патот за Браилово и во Падарчица јужно од селото. Мештаните на овие места за време на обрабоување на земјиштето најдувале камења од ѕидови и ќерамиди. Постарите жители на селото раскажувале:
„На овие места, селаните за време на орења најдувале камења од ѕидови и ѓерамиди. Во Сарандиново старите селани раскажувале: „Некогаш нашите дедовци живееле во село, кое се викало Бурилово, Кога се испустило Бурилово, дедовците дошле овде, направиле колиби и така се формирало Сарандиново. Во тоа време се бегало од болеста чума, која ги убивала и луѓето и стоката.“
Селото Бурилово во атарот на денешното село Пешталево, недалеку од Сарандиново. Раселувањето од ова село се случило на почетокот од XIX век кога во Сарандиново дошле предците на најстарите родови – Дашковци и Младеновци. Според свеочењата на мештаните, во турско време земјата била агаларска, а само Дашковци и Младеновци имале свои куќи и земја во посед. Во тој период, во селото имало три чифлизи: два прилепски и еден дебарски. Сопствениците на првите чифлизи биле Турчин по име Рушит и христијанин по име Гиго Маламан, а дебарскиот чифлиг им припаѓал на родот Ќуљафковци. Во тој период, селото било дел од Прилепската каза на Отоманското Царство.[4]
По Првата светска војна, државната власт им ја поделила чифлик-сајбиската земја на затекнатите и доселените македонски родови. Околу една четвртина од селскиот атар тогаш ја купиле селаните од Долнени.[4]
Стопанство
[уреди | уреди извор]Во рамките на селскиот атар, обработливото земјиште преовладува на повешина од 468 ха, па затоа селото има полјоделска функција.[2]
Население
[уреди | уреди извор]
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Во пописните дефтери од 1467/68 година Борилово (Сарандиново) е регистрирано како ненаселена мезра, а во 1568/69 тука живееле 10 македонски христијански семејства и 7 неженети.[4]
Во делото „Етнографија на вилаетите Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Сарандиново било село со 22 домаќинства и 85 жители Македонци.[5]
Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Сарандиново имало 120 жители Македонци христијани.[6] По податоците на секретарот на Бугарската егзархија Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“), во 1905 година Сарандиново било село со 128 жители Македонци.[7]
На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Сарадиново се води како чисто македонско село во Прилепската каза на Битолскиот санџак со 24 куќи.[8]
Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 100 Македонци.[9]
Според пописот од 2002 година, во селото Сарандиново живеат 98 жители, сите Македонци.[10]
Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 93 жители, сите Македонци.
Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:
| Година | 1900 | 1905 | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 1994 | 2002 | 2021 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Население | 120 | 128 | 148 | 191 | 219 | 165 | 125 | 106 | 99 | 98 | 93 |
- Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[11]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[12]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[13]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[14]
Родови
[уреди | уреди извор]Сарандиново е македонско село.
Родови во селото се: Дашковци и Младеновци доселени се на почетокот од XIX век од раселеното село Бурилово, во родот Дашковци се знае следното родословие: Васил (жив на 68 г. во 1950-тите) Велко-Стојан-Кочо, основачот на родот кој дошол од раселеното село Бурилово; Симоновци доселени се во 1908 година од иселеното село Големо Мраморани; Гиновци и Микајле доселени се од селото Лупште во Порече, првите во 1936 година, а вторите во 1954 година; Нешковци доселени се во 1936 година, пред тоа живееле во Бело Поле и Житоше; Стојчевци (1 к.) доселени се во 1936 година од селото Сушица во Порече; Настевци доселени се во 1936 година од селото Зркле во Порече; Ефремовци доселени се во 1936 година од селото Рамне во Порече; Сиљановци (1 к.) доселени се во 1936 година од селото Манастирец (Горни или Долни) Порече; Павлевци доселени се во 1936 година од селото Могилец во Порече.[3]
Општествени установи
[уреди | уреди извор]Во селото работи подрачното основно училиште „Ѓорче Петров“, каде што се изведува настава до петто одделение.[15]
Самоуправа и политика
[уреди | уреди извор]Селото влегува во рамките на Општина Долнени од 1952 година.
Избирачко место
[уреди | уреди извор]Во селото постои избирачкото место бр. 1492 според Државната изборна комисија, сместено во просториите на основното училиште.[16]
На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 77 гласачи.[17]
Културни знаменитости
[уреди | уреди извор]
- Археолошки наоѓалишта[3]
- Тумба — неопределено наоѓалиште од непознат период;
- Падарчица — неопределено наоѓалиште од непознат период.
- Цркви
- Црква „Св. Ѓорѓи“ — црквата е во изградба;
- Леталишта
- Леталиште Сарандиново — леталиште за стопански цели.
Иселеништво
[уреди | уреди извор]Се знае за следните иселеници од селото Сарандиново: Јакофовци (4 к.) иселени се во селото Бело Поле. Мартиновци (2 к.) иселени се во селото Локвени. Од селскиот род Дашковци има иселеници во Прилеп (три семејства) и во Софија, Бугарија (пет семејства). Од родот Младеновци има иселеници во Прилеп (четири семејства)[3]
Галерија
[уреди | уреди извор]-
Поглед на селото -
Куќи во селото
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
- ↑ 2,0 2,1 Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија: географски, демографски, и аграрни обележја (PDF). Скопје: Патрија. стр. 265.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Трифуноски, Јован (1998). Битољско-прилепска котлина (српски). Београд: Српска академија наука и уметности.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 „Сарандиново“. OldPrilep. 18 октомври 2014.
- ↑ „Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г.“ Македонски научен институт, София, 1995, стр. 74-75.
- ↑ Кѫнчовъ, Василъ. Македония. Етнография и статистика. София, Българското книжовно дружество, 1900. ISBN 954430424X. стр. 245.
- ↑ Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, рр. 150-151.
- ↑ Михајловски, Роберт, уред. (2017). Етнографска карта на Битолскиот вилает (PDF). Каламус. стр. 21.
- ↑ „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
- ↑ „Попис на Македонија“ (PDF). Завод за статистика на Македонија. 2002. Посетено на 16 јули 2020.
- ↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
- ↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
- ↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
- ↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
- ↑ „Образование“. Општина Долнени.
- ↑ „Описи на ИМ“ (PDF). Посетено на 16 јули 2020.
- ↑ „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 3 ноември 2019.
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]
Сарандиново на Ризницата ?
_1941.jpg){kind=link}