Прејди на содржината

Википедија:Како се чита таксономска кутија

Од Википедија — слободната енциклопедија

Таксономска кутија е табела која може да се најде во статиите во која се сместени научно калсифицираните податоци за организми или група на организми. Оваа статија ојаснува како се чита таксономската инфо табела.

Ако сакате да уредувате или креирате такономска кутија, видете Википедија:Употреба на таксономска кутија. За дискусија и барање за додавање на таксономска инфо табела на некоја статија, види Википедија разговор:WikiProject Tree of Life или вметнете го следниов таг {{missing-taxobox}} во статијата.

Да ја објасниме сликата, која претставував таксономска инфо табела за еден плод. Сликата е преземена од статијата Бадем.

  1. Вообичаено име
    Во насловот на табелата се запишува вообичаеното име / назив на оргазнимот, растението, доколку таквоо постои, во спротивно се запишува научното име. Овде исто така се внесува референцата од каде се преземени податоците.
  2. Статус на видот
    Овој ред од табелата (веднаш под вообичаеното име) го опишува статусот на видот, дали е изумрен, во изумирање и сл. Википедија го следи статусот согласно со IUCN Црвена листа загрозени видови.
  3. Слика
    Слика на типична единка на видот.
  4. Научна класификација
    Во централниот дел од таксономската табела се наведни податоците за научната класификација на видот опишан во статијата. Тоа претставува хиерархиска група, наречена "taxa" (еднина: taxon), на која видот му припаѓа. Во случаите коха таксономијата не е сигурно определена, или е во фаза на ревизија, тогаш се впишуваат податоците од тековно усвоената конзервативна таксономија, научно верификувана, а не се препорачува да се вметнуваат таксономски податоци според најновите истражувања или пак од контроверзни истражувања
  5. "Рангови" на Taxa
    на левата страна од класификацијата се наоѓаат ранговите на таксата кои се именувани од десна страна. On the left of the classification are the "ranks" of the taxa that are named on the right. A species is a population of related individuals that share a more or less distinctive form and are capable of interbreeding. It is included in a genus (a group of related species), which is included in a family (a group of related genera) and so on. Normally the seven "major ranks" appear as shown here, but in cases where more detail is appropriate, "minor ranks" may appear as well. For example, a subfamily may appear between family and genus.
  6. Биномно име
    The binomial name or "binomen" is the currently accepted scientific name for a species. It consists of the name of the genus followed by a "specific epithet". Binomial names must be chosen so that no two organisms have the same name; this means that scientists can use Leptinotarsa decemlineata to refer to the Colorado potato beetle without ambiguity.[1] Binomial names are written in Latin, or other languages transliterated into Latin. (This has its origin in the science of the 18th century when the binomial system was popularized, when scientific publication was most often in Latin.) In the case of the Colorado potato beetle Leptinotarsa is Latinized Greek meaning "delicate feet"; decemlineata is Latin, meaning "ten-striped". It is common practice and very much advised to write scientific genus and species names in italics. The first character of the genus name is capitalized; the specific epithet is always in lower case, even if it commemorates a place or a person.
  7. Naming Authority
    Below the binomial name is the authority for that name — the first person to publish the name together with a description of the organism (or a reference to such a description). In this case the name Leptinotarsa decemlineata was first used by US naturalist Thomas Say (1787–1843) in the first volume of his American Entomology, or Descriptions of the Insects of North America, published in 1824. The lack of parentheses around the name is a convention meaning that the species remains in the genus to which it was first assigned (parentheses indicate that the species has been transferred to a different genus).
  8. Species Abbreviated Form
    The species appears again in abbreviated form. Above the species are the "higher taxa" to which it belongs:
  9. Genus
    The genus Leptinotarsa contains more than 30 species of beetle, the most well-known being the Colorado potato beetle and the False potato beetle Leptinotarsa juncta.
  10. Семејство
    Chrysomelidae is the family of leaf beetles. This family contains more than 35,000 described species of plant-eating beetles.
  11. Ред
    Coleoptera is the order of beetles, containing more than 350,000 described species. Beetles have a pair of hard wing-cases (elytra) which cover their true wings.
  12. Класа
    Insecta is the class of insects, containing more than 800,000 described species. Insects have three segments (a head, a thorax, and an abdomen) and six legs.
  13. Phylum
    Arthropoda is the phylum of arthropods, which have a segmented body, jointed legs and a hard exoskeleton.
  14. Царство
    Animalia is the kingdom of animals, which are multicellular, generally capable of locomotion and responsive to their environment. The background color of the box also indicates the kingdom the organism belongs to, with an extra color used for viruses. The pink background shows that the Colorado potato beetle belongs to the Kingdom Animalia.
Животни розова
Растенија светла зелена
Фунги светла сина
Прокариоти khaki
Еукариоти #e0d0b0
Бактерии lightgrey
Археи darkgray
Вирус виолетова

Оваа научна класификација на биолошки организам е научна хипотеза. Може да биде потврдена или оспорена од нов навод. Некое идно истражување може да покаже дека бадемот не е посебна сорта, туку можеби еден претставник на семејство. Таксономист може подетално да погледне во семејството Rosaceae и да предложи нова класификација делејќи го тоа семејство на неколку помали или пак да ја спои истата со некоја друга слична на неа.

Белешки

[уреди извор]
  1. Note that this rule only applies to organisms of which the names are governed by the same code: the sets of rules maintained by taxonomists to ensure uniqueness of names. Although taxonomists are strongly advised not to copy names that are used in other 'realms', it is not forbidden to do so. Many genus names exist that are duplicated in the animal and plant kingdom. Prunella modularis (a bird) has the same genus name as Prunella vulgaris (a plant); Liparis (for a genus of fish and a genus of orchids) is another example. At present there are at least three codes that govern scientific names: the International Code of Botanical Nomenclature (ICBN) for plants and fungi, the International Code of Zoological Nomenclature (ICZN) for animals, and the International Code of Nomenclature of Bacteria (ICNB) for prokaryota, each of which has no rights outside its own realm (see Nomenclature codes).