Прејди на содржината

Бади Холи

Од Википедија — слободната енциклопедија
Бади Холи
Фотографија за публицитет на Бади Холи од 1958
Роден(а)Чарлс Хардин Холеј
7 септември 1936(1936-09-07)
Лабок, Тексас, САД
Починал(а)3 февруари 1959(1959-02-03) (возр. 22)
Грант Тауншип, Ајова, САД
Причина за смртУдар со тап предмет како резултат на авионска несреќа
ПочивалиштеГрадски гробишта во Лабок
Занимање
  • Пејач
  • текстописец
Активен период1952–1959
СопружникМарија Елена Сантијаго (в. 1958)

Музичка кариера
Жанрови
Издавачи

Чарлс Хардин Холеј (англ. Charles Hardin Holley; 7 септември 1936 - 3 февруари 1959), познат како Бади Холи ― американски пејач, текстописец и музичар; бил еден од највлијателните музичари од раниот период на рокенролот во средината на 1950-тите.

И покрај тоа што неговата кариера била нагло прекината по трагичната смрт во авионска несреќа, Холи имал огромно влијание врз развојот на рок-музиката, а неговиот стил и композиции инспирирале многу подоцнежни рок-ѕвезди, вклучувајќи ги Боб Дилан, Битлси, Ролинг Стоунс, Ерик Клептон, Брајан Меј, Клиф Ричард, The Hollies, Елвис Костело, Џеф Бек, Дејв Едмундс, Фиона Епл, Лу Рид, Маршал Креншо, Фреди Меркјури, Пиксис и Елтон Џон. Холи бил меѓу првите музичари примени во Куќата на славните на рокенролот, во 1986 година. Во 2010 година, списанието „Ролинг Стоун“ го ставило на 13-то место на списокот од „100 бесмтртни поп-музичари“. Холи бил примен во Куќата на славните на кантри-музиката во 2022 година.[1]

Живот и кариера

[уреди | уреди извор]

Детство и почетоци на кариерата (1936-1955)

[уреди | уреди извор]

Чарлс Хардин Холеј бил роден во Лабок, Тексас, на 7 септември 1936 година, како најмлад од четирите деца на неговите родители. Уште од најрани години го добил прекарот „Бади“.[2]

Холејеви имале интерес за музика; сите членови од семејството освен татко му знаеле да свират на некој инструмент или да пеат. На 11-годишна возраст, по наговор на неговата мајка, Бади почнал да зема часови по пијано, но се откажал по девет месеци. Неговиот брат Тревис го научил да свири на гитара.[2] Научил да свири на мандолина и на виолина. Во тинејџерските години, под влијание на кантри и ритам и блуз музика, развил свој уникатен музички стил.

Во основното училиште Роско Вилсон, Холи се спријателил со Боб Монтгомери и почнале да свират заедно.[3] Во 1952 година, Холи и Џек Нил учествувале како дуо под името Бади и Џек во натпревар за таленти на месно телевизиско шоу. Откако Нил си заминал, тој бил заменет со Боб Монтгомери, а групата била преименувана во Бади и Боб. Во 1953 година почнале да настапуваат во шоуто Sunday Party и имале свирки во живо во Лабок.[4]

Во 1955 година, по дипломирањето во средното училиште во Лабок, Холи одлучил целосно да се посвети на музичката кариера. Бил дополнително охрабрен откако го видел Елвис Присли како настапува во живо во Лабок, настан кој имал големо влијание врз него и го насочил кон рокенролот. Во февруари, Холи бил воведен изведувач за Присли во Fair Park Coliseum, во април во Cotton Club и повторно во јуни во Coliseum. Во октомври, Стоун договорил да биде воведен изведувач за Bill Haley & His Comets за да биде забележан од ловецот за таленти од Нешвил, Еди Крандал. Импресиониран, Крандал го убеди менаџерот на Гранд Оле Опри Џим Дени да му понуди договор за снимање на Холи. Во февруари 1956 година Бади Холи потпишал договор со Decca Records.[5] Во договорот луѓето од Decca погрешно го напишале презимето на Холеј како „Холи“, а оттогаш тој бил познат како Бади Холи, наместо по неговото вистинско име Холеј.

На 26 јануари 1956 година, Холи присуствувал на неговата прва формална сесија за снимање. Сесијата била продуцирана од Овен Бредли, кој станал познат по продукцијата на оркестрирани кантри хитови за ѕвезди како Петси Клајн. Тој присуствувал на уште две сесии во Нешвил, но не бил задоволен од музичкиот стил и контролата на Бредли во студиото.[5] На 22 јануари 1957 година, од Дека го известиле Холи дека неговиот договор нема да биде обновен, но инсистирале дека не може да ги снима истите песни со друг издавач во следните пет години.[6]

The Crickets (1956–1957)

[уреди | уреди извор]
Бади Холи и the Crickets во 1957 година (од горе надолу: Алисон, Холи и Молдин)

Холи не бил задоволен од резултатите на неговите синглови со Дека и се обратил до Норман Пети кој претходно успешно ги продуцирал и ги промовирал „Party Doll“ од Бади Нокс и „I'm Stickin“ with You“ од Џими Боуен. Холи заедно со Алисон, басистот Џо Би Молдин и ритам-гитаристот Ники Саливен снимиле демо од песната „That'll Be the Day“, песна што претходно ја снимиле во Нешвил. Пети станал негов менаџер и ја испратил плочата до Brunswick Records во Њујорк. Холи, кој сè уште бил под договор со Дека, не можел да ја издаде плочата под негово име, па било употребено име на група; Алисон го предложил името „Crickets“. Бранзвик на Холи му понудил основен договор да го издаде „That'll Be the Day“, оставајќи му креативна контрола и финансиска одговорност за идните снимки.[7]

Импресионирани од демото, раководителите од издавачката куќа го објавиле без да снимат нова верзија. Како изведувач на синглот биле наведени The Crickets. Пети и Холи подоцна дознале дека Бранзвик е подружница на Дека. Снимките од Crickets биле објавувани од Бранзвик, а на кои како изведувач бил наведен Холи биле објавени со друга подружница, Coral Records. Холи истовремено имал договор за снимање со двете издавачки куќи.[5]

„That'll Be the Day“ бил објавен на 27 јули 1957 година. Додека Холи и Крикетс биле на турнеја синглот се искачил на врвот на топ-листите за синглови во САД и Велика Британија.[8] Охрабрен од успехот на синглот, Пети започнал да подготвува две албумски изданија; соло-албум за Холи и уште еден за Крикетс.[4] Во октомври Бади Холи објавил уште еден голем хит, „Peggy Sue“.

Оглас на Cashbox, 3 август 1957 година

На 27 ноември 1957 година бил издаден албумот The "Chirping" Crickets. Стигнал до петто место на топ-листата за албуми во Велика Британија. Во октомври, Бранзвик го издал вториот сингл од Крикетс, „Oh Boy!“. Во декември 1957 година, Ники Саливан ја напуштил групата бидејќи бил уморен од интензивната турнеја и сакал да продолжи со образованието.

Меѓународни турнеи и распаѓање на групата (1958)

[уреди | уреди извор]

На 25 јануари 1958 година, Холи ја снимил песната „Rave On“.[9] На 27 јануари Холи одржал концерт во Хонолулу, а потоа започнала еднонеделна турнеја низ Австралија, наведена како Големото шоу со Пол Енка, Џери Ли Луис и Џоди Сендс.[3][10] Во март, групата била на турнеја низ Обединетото Кралство, каде одржала 50 концерти за 25 дена.[11] Истиот месец бил објавен првиот соло-албум на Холи под наслов Бади Холи.

За време на посетата на канцелариите на Peer-Southern, Холи ја запознал Марија Елена Сантијаго. Тој ја поканил на состанок и веднаш ѝ предложил брак. Свадбата се одржала на 15 август. Норман Пети се обидел да го одврати Холи од брак; тој сметал дека тоа ќе ја разочара публиката од Холи и ќе му наштети на неговата кариера.

Сантијаго го придружувала Холи на турнеите. За да го скрие бракот со Холи, таа била претставена како секретарка на Crickets. Таа се грижела за поставувањето на опремата и ги собирала приходите од концертите. Сантијаго ги задржувала парите од групата наместо да ги праќа на Пети во Ново Мексико.[3] Таа и нејзината тетка Прови Гарсија, извршен директор во одделот за музика во Латинска Америка во Peer-Southern, го убедиле Холи дека Пети треба да ги плаќа хонорарите на групата од Корал-Брансвик на сметката на неговата сопствена компанија. Холи планирал да ги врати своите авторски права од Пети за подоцна да го отпушти како менаџер и продуцент. По препорака на браќата Еверли, Холи го ангажирал адвокатот Харолд Оренштајн да преговара за неговите авторски права.[3] Проблемите со Пети се појавиле откако тој не можел да го исплати на Холи. Во тоа време, њујоршкиот промотер Мани Гринфилд вратил голем дел од заработката на Холи. Двајцата имале вербален договор; Гринфилд би добил 5% од заработката од резервациите. Гринфилд подоцна сметал дека тој исто така е и менаџер на Холи и дека заслужува поголема провизија, барање кое Холи го одбил. Гринфилд потоа го тужел Холи. Според њујоршкиот закон, бидејќи хонорарите на Холи потекнувале од Њујорк и биле насочени надвор од државата, исплатите биле замрзнати додека не се реши спорот.[12]

Во септември, Холи се вратил во Кловис за нова сесија на снимање, од која произлегле песните „Reminiscing“ и „Come Back Baby“. За време на сесијата, Холи почнал да соработува со Вејлон Џенингс. За Џенингс, Холи ги продуцирал сингловите: „Jole Blon“ и „When Sin Stops (Love Begins)“.[5] Холи станувал сè позаинтересиран за њујоршката музика и издавачка сцена. Холи и Сантијаго се преселиле во Гринич Вилиџ, каде што снимил низа инструментални песни, вклучувајќи ги: „Crying, Waiting, Hoping“ и „What to Do“.[3] Инспирацијата за снимање на песните понекогаш се припишува на крајот на неговата врска со Мекгваер.[13]

Холи ја завршил неговата соработка со Пети во декември 1958 година. Членовите од неговата група го задржале Пети како нивен менаџер и се разделиле од Холи. Разделбата била пријателска и била заснована на логистика: Холи решил трајно да се пресели во Њујорк, каде што биле деловните и издавачките канцеларии, а Крикетс претпочитале да не ја напуштаат нивната родна држава.

Последна турнеја и смрт (1959)

[уреди | уреди извор]
Означување на местото на несреќата во близина на Клиар Лејк

За почетокот на турнејата Winter Dance Party, Холи направил група составена од: Вејлон Џенингс (електричен бас), Томи Алсуп (гитара) и Карл Банч (тапани).[14] Холи и Џенингс пристигнале во Њујорк на 15 јануари 1959 година. Џенингс престојувал во станот на Холи.[15] Потоа со воз отпатувале за Чикаго за да се приклучат на остатокот од групата.[15]

Споменик посветен на Бади Холи во Клир Лејк, Ајова

Турнејата Winter Dance Party започнала на 23 јануари 1959 година во Милвоки, Висконсин. Групата се соочила со логистички проблеми бидејќи растојанието помеѓу местата на одржување на концерти не било земено предвид при закажувањето на настапи. На 2 февруари, пред нивниот настап во Клир Лејк, Ајова, Холи изнајмил авион со четири седишта за Џенингс, Алсуп и за себе. Холи по концертот во Клир Лејк и имал намера да лета до местото на нивниот следен концерт, Мурхед, Минесота, и да го избегнат напорно патување со автобус. Веднаш по концертот во Клир Лејк (кој завршил пред полноќ), Алсуп се согласил да фрла паричка за седиштето со Ричи Валенс. Валенс откако победил, наводно рекол: „Ова е првпат да освојам нешто во мојот живот“. Олсуп подоцна отворил ресторан/бар во Форт Ворт, Тексас, наречен Heads Up Saloon. Вејлон Џенингс доброволно го отстапил неговото место на Џеј Пи Ричардсон (Големиот Бопер), кој боледувал од грип и се пожалил дека туристичкиот автобус е премногу ладен и непријатен за човек од негова величина.[16]

Малку по 1:00 часот наутро, на 3 февруари 1959 година, Холи, Валенс, Ричардсон и Петерсон загинале откако авионот се урнал во поле со пченка на пет милји северозападно од Клир Лејк кратко по полетувањето. Тројцата музичари, кои биле исфрлени од трупот по ударот, се здобиле со тешки повреди на главата и градниот кош.[17] Холи имал 22 години.

Гробниот споменик на Холи на гробиштата во градот Лабок

Погребот на Холи се одржал на 7 февруари 1959 година во баптистичката црква Табернакул во Лабок. Надгробната плоча на Холи го содржи точниот правопис на неговото презиме (Holley) и резба на неговата гитара Фендер стратокастер.[18]

Сантијаго ги гледала првите извештаи за смртта на Холи на телевизија. Следниот ден доживеала спонтан абортус. Поради спонтаниот абортус на Елена, во месеците по несреќата, некои дравни власти спровеле политика против објавување на имињата на жртвите додека не се информираат семејствата.[19] Сантијаго не присуствувала на погребот и никогаш не го посетила гробот. Таа подоцна за Avalanche-Journal изјавила: „На некој начин, се обвинувам себеси. Не се чувствував добро кога замина. Бев бремена две недели и сакав Бади да остане со мене, но тој ја закажа таа турнеја. Тоа беше единствениот пат кога не бев со него и се обвинувам себеси затоа што знам дека, ако отидевме заедно, Бади никогаш немаше да се качи во тој авион“.[20]

Личен живот

[уреди | уреди извор]

Холи се омажил за Марија Елена Сантијаго на 15 август 1958 година, во баптистичката црква Табернакул во неговиот роден град Лабок, Тексас. Во 1959 година, Сантијаго била бремена со нивното прво дете, но доживеала спонтан абортус веднаш по смртта на Холи. Тие биле во брак само шест месеци.[21]

Пеги Сју Џерон била инспирација за хит-песната од Холи „Пеги Сју“. Холи и Џерон флертувале, а Џерон го познавала Холи уште од нејзините училишни денови кога се забавувала со тапанарот Џери Алисон. Џерон се омажила со Алисон на 22 јули 1958 година. Двете нововенчани двојки имале заеднички меден месец во Акапулко во Мексико.[22]

Бракот на Холи со Сантијаго бил тензичен, а двојката наводно се движела кон развод. Кон крајот на 1958 година, Холи ја наговарал Џерон да се разведе од Алисон поради неговото пијанство, но таа одбила. Во декември 1958 година, Холи снимил демо на една од неговите последни песни "Peggy Sue Got Married" (македонски: „Пеги Сју се омажи“) поврзана со бракот на Џерон и Алисон.[22]

Дискографија

[уреди | уреди извор]

The Crickets

[уреди | уреди извор]
  • The "Chirping" Crickets (1957)

Соло

[уреди | уреди извор]
  • Buddy Holly (1958)
  • That'll Be the Day (1958)

Наводи

[уреди | уреди извор]
  1. ↑ swieser@panolawatchman.com, Stella Wieser (August 10, 2022). „Texas Country Music Hall of Fame announces 2022 inductees“. Panola Watchman (англиски). Посетено на September 26, 2024.
  2. ↑ 2,0 2,1 Gribbin 2012.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Norman 2011.
  4. ↑ 4,0 4,1 Lehmer 2003.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Carr, Joseph & Munde, Alan 1997.
  6. ↑ Uslan & Solomon 1981.
  7. ↑ Amburn, Ellis (April 22, 2014). Buddy Holly: A Biography. St. Martin's Griffin. стр. 101. ISBN 9781466868564 – преку Google Books.
  8. ↑ Lehmer 2003, стр. 19.
  9. ↑ Moore 2011.
  10. ↑ Lo, Ping (October 29, 2008). „The night I saw Buddy Holly and the Crickets... for free“. Australian Broadcasting Corporation. Архивирано од изворникот на 2023-04-07. Посетено на March 27, 2020.
  11. ↑ „Buddy Holly & The Crickets – March 1958 « American Rock n Roll The UK Tours“.
  12. ↑ Laing 2010.
  13. ↑ Lloyd Webber 2015.
  14. ↑ Corbin, Sky 2014.
  15. ↑ 15,0 15,1 Jennings & Kaye 1996.
  16. ↑ Denberg, Jody (January 1988). „Chantilly Lace and a Jolly Face“. Texas Monthly. стр. 100 – преку Google Books.
  17. ↑ Associated Press staff 1959.
  18. ↑ Amburn, Ellis 2014.
  19. ↑ Suddath 2009.
  20. ↑ Kerns 2008.
  21. ↑ Pisula, Theresa; Lovelace, Tommy (June 1, 2000). „Interview with Maria Elena Holly“. HoustonTheatre.com. Посетено на May 22, 2024.
  22. ↑ 22,0 22,1 „My love for Buddy Holly and how his death stopped us marrying - by the“. Evening Standard (англиски). April 11, 2012. Посетено на May 22, 2024.

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]
 </img>
Нормативна контрола
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Бади_Холи&oldid=5303688“