Жабјани
Оваа статија се однесува на прилепското село Жабјани. За битолското село, видете Жабени.
Жабјани | |
Поглед на Жабјани | |
Координати 41°27′11″N 21°22′50″E / 41.45306° СГШ; 21.38056° ИГД | |
Регион | Пелагониски |
Општина | Долнени |
Област | Прилепско Поле |
Население | 49 жит. (поп. 2021)[1]
|
Пошт. бр. | 7537 |
Повик. бр. | 048 |
Шифра на КО | |
Надм. вис. | 610 м |
Жабјани на општинската карта Атарот на Жабјани во рамките на општината | |
Жабјани на Ризницата |
Жабјани — село во Општина Долнени, во околината на градот Прилеп.
Географија и местоположба
уредиЖабјани се наоѓа северозападно од градот Прилеп, помеѓу селата Ропотово, Пешталево и Сарандиново, на надморска височина од 610 м.[2] Денес селото е речиси во целост припоено со соседното село Ропотово.
Историја
уредиВо отоманскиот период, чифлици во селото имале Турци од Прилеп. Од нив подоцна земјата ја купиле браќата Алил, Јусуф и Абдула од Дебар, кои основале три чифлици. Сестрата на браќата се омажила за Рушит, кој основал четврти чифлик. По 1912 година, жителите ја купиле земјата од чифликсајбиите.[2][3]
Население
уреди
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Во делото „Етнографија на вилаетите Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Жабјани било село со 16 домаќинства и 80 жители Македонци.[4]
Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Жабјани имало 50 жители Македонци.[5] По податоците на секретарот на Бугарската егзархија Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“), во 1905 година во селото имало 56 жители Македонци.[6]
На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Жабени се води како чисто македонско село во Прилепската каза на Битолскиот санџак со 8 куќи.[7]
Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 100 Македонци.[8]
Според пописот од 2002 година, во селото живееле 56 жители, од кои 55 Македонци и 1 Србин.[9]
Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 49 жители, од кои 46 Македонци, 1 Албанец, 1 останат и 1 лице без податоци.[10]
Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:
Година | 1900 | 1905 | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 1994 | 2002 | 2021 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Население | 50 | 56 | 67 | — | — | 42 | 71 | 51 | 56 | 56 | 49 |
- Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[11]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[12]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[13]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[14]
Родови
уредиЖабјани е чисто македонско православно село, сите родови во селото се доселенички.
Родови во Жабјани се:
- Доселеници: Тутунџиовци (1 к.) доселени се од некаде, тие се најстар род во селото; Тасевци или Дебранци (2 к.) доселени се на почетокот од XX век од мијачкото село Селце; Коневци (1 к.), доселени се од Вранче, во Вранче биле староседелци; Алексовци (1 к.) од прилепското село Слепче, се населиле најпрво во Ропотово, па од таму во Жабјани; Крапјанци (1 к.), доселени се од Крапа, Порече; Поповци (1 к.), доселени се од Македонски Брод; Синадиновци (1 к.), доселени се во 1946 година од Манастирец, Порече и Ѓоргијовци (1 к.), доселени се од Могилец, Порече.[3]
Општествени установи
уредиСо оглед на тоа дека селото е речиси во целост припоено со Ропотово, во негова непосредна близина се наоѓа основното училиште „Ѓорче Петров“, каде што се изведува настава до деветто одделение.[15] Во селото има и бензинска пумпа.
Самоуправа и политика
уредиСелото влегува во рамките на Општина Долнени од 1955 година.
Во периодот 1952-1955, селото било дел од Општина Дебреште.
Избирачко место
уредиСелото е опфатено во избирачкото место бр. 1488 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на старо училиште на селото Ропотово.[16]
На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 426 гласачи.[17]
Културни знаменитости
уреди- Чешма
- Христијанска чешма
- Цркви и параклиси[18]
- Црква „Св. Троица“ — главна селска црква изградена во 1859 година;
- Црква „Св. Атанасиј“ — манастирска црква во изградба;
- Параклис „Св. Архангел Михаил“ — параклис изграден во 2008 година.
Иселеништво
уредиВолчевци (2 к.) иселени се во Браилово; Дупевци (1 к.), иселени се во Слепче; Жабјанци (5 к.), иселени се во Секирци; Тилко (1 к.), иселени се во Дреновци; Кривошинци се иселени во Секирци; Рулевци се иселени во Прилеп. Еден род со 3 домаќинства е иселен во Скопско Поле. Некои се родови изумрени.[3]
Галерија
уреди-
Патот низ селото
-
Чешмата покрај патот кон Рилево
-
Бензинската пумпа
Наводи
уреди- ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
- ↑ 2,0 2,1 „Жабјани“. OldPrilep. 15 октомври 2014.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Трифуноски, Јован (1998). Битољско-прилепска котлина (српски). Београд: Српска академија наука и уметности. стр. 366-367.
- ↑ „Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г.“ Македонски научен институт, София, 1995, с. 74-75.
- ↑ Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“. София, 1900, стр. 245.
- ↑ Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, рр. 148-149.
- ↑ Михајловски, Роберт, уред. (2017). Етнографска карта на Битолскиот вилает (PDF). Каламус. стр. 22.
- ↑ „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
- ↑ „Попис на Македонија“ (PDF). Завод за статистика на Македонија. 2002. Посетено на 30 март 2020.
- ↑ „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
- ↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
- ↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
- ↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
- ↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
- ↑ „Образование“. Општина Долнени.
- ↑ „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 3 ноември 2019.
- ↑ „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 3 ноември 2019.
- ↑ Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски (2011). Валентина Божиновска (уред.). Карта на верски објекти во Македонија. Менора - Скопје: Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи. стр. 19. ISBN 978-608-65143-2-7.