Sjeigel
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Gelaens. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
'ne Sjeigel is ’t in väöl Limburgse plaatsje gebruukde woord veur ein (rechte) sjeijing in ’t haor, ’t kapsel van biejveurbeeld ein miensj mèt lank of hawflank haor. Ouch väöl dere, biejveurbeeld pony’s en paerd, höbbe eine sjeigel in ’t haor.
Biej väöl luuj is de plaatsj van de sjeigel al van nature aanwezig. De sjeigel kènt in ’t midde van ’t haor waere gelag door dit sjtrak vanoet ’t midde nao lènks en nao rechs te kömme, mer hae kènt ouch aan de lènker- of de rechterkantj van de sjedel waere gelag. Door eine haorversjteviger te gebruke kènt ’t kapsel mèt de sjeigel in de gewunsjte vörm blieve. Biej lank haor is dat meistal neet neuëdig en vilt dit van nature in eine sjeigel.
In 't Mesjtreechs wirt mèt eine sjeigel ouch waal ein (beer)viltje bedoeld.
’t Woord sjeigele haet ein anger beteikenis mer is hiej waal min of meë van aafgeleijd.
Etymologie
[bewirk | brón bewèrke]’t Woord is aafgeleijd van ’t Latiense woord sceida of sceitila, wo-oet ’t Middelhoagduutsj scheitel en ’t Middelnederlandjs scedel of scheidel zint óntsjtaon. De lètter d is in de Limburgse dialekte euvergegange nao ein j en later nao ein g. In sómmige Limburgse dialekte wirt ouch waal gesjpraoke van ein sjeijel.
In ’t Duutsj is de vertaling van scheiteln ’t make van ein sjeijing (in 't haor) en van scheitelrecht loadrech, lienrech, verticaal.
Gezèkde
[bewirk | brón bewèrke]- In dae sjeigel van dich löp zich ein loes kepot. (Dat is 'ne waeg mèt väöl ómloupe en hinjernisse).