Naar inhoud springen

Equatoriaal Guinee

Van Wikipedia

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


República de Guinea Ecuatorial
République de Guinée Équatoriale
República da Guiné Equatorial

Vlag van Equatoriaal Guinee

Waope van Equatoriaal Guinee

Lokasie van Equatoriaal Guinee

Basisgegaevens
Officieel taal Spaons, Frans, Portugees
Huidsjtad Malabo
Sjtaotsvörm Rippubliek
Sjtaotshoof (lies) Teodoro Obiang Nguema Mbasogo (sinds 1979)
premier Francisco Pascual Obama Asue
[[{{{titelhoofregering1}}}]] {{{naomhoofregering1}}}
[[{{{titelhoofregering2}}}]] {{{naomhoofregering2}}}
[[{{{titelhoofregering3}}}]] {{{naomhoofregering3}}}
Religie {{{religie}}}
Opperflaakde
– % water
28.051 km²
-%
Inwoeners
Deechde:
520.000 (1 x x)
x/km²
Biekómmende gegaeves
Munteinheid CFA-frank (XAF)
Tiedzaone UTC +1
Nationale fiesdaag 12 oktober
Vouksleed Caminemos pisando la senda
Web | Code | Tel. .gq | GNQ | +240

Equatoriaol Guinee is e klein land in Afrika, wat besteit oet e continentaol gebeed aon de kös vaan d'n Atlantischen Oceaan en twie groete eilen, Bioko en Annobon (daoneve nog 'n aontal klein eilendsjes). De hoofstad is Malabo, op Bioko. 't Continentaol deil grens aon Kameroen en Gabon.

Bestuurleke indeiling

[bewirk | brón bewèrke]

Equatoriaol Guinee is verdeild in zeve provincies.

  1. Annobon
  2. Bioko Norte
  3. Bioko Sur
  4. Dentro Sur
  5. Kié-Ntem
  6. Kösprovincie
  7. Wele-Nzas

Demografie

[bewirk | brón bewèrke]

Vaan de bevolking weurt 80% oetgemaak door de Fang, die inheims zien op 't vasteland meh ziech ouch op de eilen gevesteg höbbe. De oorsprunkeleke bewoeners vaan Bioko, de Bubi, numme nog 15% veur hun rekening. Wijer leve aon de kös nog e paar volker: Ndowe, Bujeba, Balengue en Benga. Daoneve gief 't nog e klein aontal creole. Vaan de bevolking is 80% katholiek; de res weurt oetgemaak door versjèllende protestantse grópe en traditioneel religies.

De oorsprunkeleke bewoeners vaan 't gebeed zalle de Pygmeeë gewees zien. De Bantoes kaome tösse de zeventiende en de negentienden iew immigrere; de Bantoes waore ummers gein zievaarders en kóste neet zoe gemekelek euversteke nao de eilen. 't Eiland Bioko woort door de Portugeze oontdek in 1472. Vaan 1474 tot 1778 heelte de Portugeze Bioko en Annobon oonder control, wie de rechte aon Spaanje woorte euvergedraoge. Tösse 1827 en 1843 heelte de Britte 'ne basis op de eilen um de slaovernij te bestrije. Rio Muni, 't vasteland, woort in 1885 protectoraot en in 1900 'n kolonie. In 1968 woort 't land oonaofhenkelek, oonder regering vaan d'n democratisch gekoze Francisco Macías Nguema. Nao e paar jaor veranderden 'r in 'nen echten dictator, dee alle euverheidsinstèllinge verwaarloosde en zelfs stopde en allein 't leger en de pelitie in staand heelt. In 1979 woort Nguema door 'ne coup, geleid door ziene neef Teodoro Obiang Nguema Mbasogo, aofgezat en geëxecuteerd. Sinsdeen is 'r aon de macht gebleve, mèt verkezinge boebij volges internationaol woernummers gefraudeerd is. In 2004 kaom 't lendsje in 't nuits door de betrokkeheid vaan Mark Thatcher, zakemaan en zoon vaan de Britse ex-premier Margaret Thatcher, bij 'n poging tot 'ne staotsgreep.

Lenj in Afrika
Algerieë · Angola · Benin · Botswana · Burkina Faso · Burundi · Centraal-Afrikaanse Repebliek · Comore · Congo-Brazzaville · Congo-Kinshasa · Djibouti · Egypte · Equatoriaal Guinee · Eritrea · Ethiopië · Gabon · Gambia · Ghana · Guinee · Guinee-Bissau · Ivoorkös · Kaapverdië · Kameroen · Kenia · Lesotho · Liberia · Libië · Madagaskar · Malawi · Mali · Marokko · Mauritanië · Mauritius · Mozambique · Namibië · Niger · Nigeria · Oeganda · Rwanda · São Tomé en Príncipe · Senegal · Seychelle · Sierra Leone · (Noord-)Soedan · Somalië · Swazilandj · Tanzania · Togo · Tsjaad · Tunesië · Zambia · Zimbabwe · Zuud-Afrika · Zuud-Soedan
Betwis en neet-erkèndj: Somalilandj · Westelike Sahara
Zuug ouch: Aafhenkelike gebejer in Afrika