piscis

Latine

Vicipaedia

Vicipaedia articulum habet de Piscibus.

Appellatio pronuntiatusque

piscis

API: /ˈpis.kis/

(classice)

Syllabificatio phonetica: pis·cis — morphologica: pisc-is

Notatio

← Lingua prisca Indoeuropaea *pisk-.

Nomen substantivum

pisc|is, -is masc.

√ Animal nans aquaticum, praesertim quod non mammiferum est.

Declinatio

m.	sing.	plur.
nom.	piscis	piscēs	I
gen.	piscis	piscium	II
dat.	piscī	piscibus	III
acc.	piscem	piscēs	IV
abl.	pisce	piscibus	VI
voc.	piscis	piscēs	V

Usus

Piscis est animal aquaticum.
Anglice — A fish is an aquatic animal.

Translationes

Animal aquaticum	dilatare ▼

Animal aquaticum	collabi ▲

Anglice: fish (en)
Batave: vis (nl) m
Esperantice: fiŝo (eo)
Estonice: kala (et)
Finnice: kala (fi)
Germanice: Fisch (de) m
Graeca Antiqua: ἰχθύς m ‎(ikhthýs)
Neograece: ψάρι (el) n ‎(psári)
Hispanice: pez (es) m, pescado (es) m (pisces capti)
Lusitane: peixe (pt) m
Turcice: balık (tr)
Ucrainice: риба (uk) f ‎(ryba)

Loci

Gaius Valerius Catullus -87…-54	M. Tullius Cicero -106…-43	Vitruvius ca. -80…-15	P. Ovidius Naso -42…+18	Aulus Cornelius Celsus ca. -25…+50	Petronius Arbiter ca. 14-66	C. Plinius Secundus 23-79	Marcus Valerius Martialis 40-103	Decimus Iunius Iuvenalis ca. 60-130	Apuleius ca. 125-170
class.	class.	class.	class.	class.	I	I	I	II	II

Latinitas Romana

class.

Firmanus saltus non falso, Mentula, dives

fertur, qui tot res in se habet egregias,

aucupium omne genus, piscis, prata, arva ferasque.

nequiquam: fructus sumptibus exuperat.

quare concedo sit dives, dum omnia desint;

saltum laudemus, dummodo ipse egeat. —Carmina Catulli ^[1]^[2]

class. (45 a.C.n. / 709 a.u.)

Polycratem Samium felicem appellabant. nihil acciderat ei, quod nollet, nisi quod anulum, quo delectabatur, in mari abiecerat. Ergo infelix una molestia, felix rursus, cum is ipse anulus in praecordiis piscis inventus est? —De finibus bonorum et malorum Ciceronis ^[3]^[2]

class. (ca. 30-22 a.C.n.)

Primum sub capricorno subiectus piscis austrinus caudam prospiciens ceti. Ab eo ad sagittarium locus est inanis. Turibulum sub scorpionis aculeo. Centauri priores partes proximae sunt librae et scorpioni. Tenet in manibus simulacrum, id quod bestiam astrorum periti nominaverunt. Virginem et leonem et cancrum anguis porrigens agmen stellarum intortus succingit, regione cancri erigens rostrum, ad leonem medioque corpore sustinens craterem ad manumque virginis caudam subiciens. In qua inest corvus; quae sunt autem supra scapulas, peraeque sunt lucentia. —De architectura Vitruvii ^[4]^[2]

class. (post 1 a.C.n.)

blanda truces animos fertur mollisse voluptas:

constiterant uno femina virque loco;

quid facerent, ipsi nullo didicere magistro:

arte Venus nulla dulce peregit opus.

ales habet, quod amet; cum quo sua gaudia iungat,

invenit in media femina piscis aqua;

cerva parem sequitur, serpens serpente tenetur,

haeret adulterio cum cane nexa canis; —Ars amatoria Ovidii Nasonis ^[5]

class. (ca. 30 p.C.n.)

Ex avibus colla alaeve recte infirmis adnumerantur. Quod ad solum vero pertinet, frumentum quoque valentius est collinum quam campestre; levior piscis inter saxa editus quam in harena, levior in harena quam in limo. —De Medicina Celsi ^[6]^[2]

saec. I.

Sic, contra rerum naturae munera nota,

Corvus maturis frugibus ova refert:

Sic format lingua foetum, cum protulit ursa,

Et piscis, nullo iunctus amore, parit.

Sic Phoebeia chelys, vinclo resoluta parentis,

Lucinae tepidis naribus ora fovet.

Sic sine concubitu textis apis excita ceris

Fervet, et audaci milite castra replet.

Non uno contenta valet natura tenore,

Sed permutatas gaudet habere vices. —Satyricon T. Petronii Arbitri ^[7]^[2]

saec. I. (ca. 78 p.C.n.)

Quonam modo generent, desiderium et admiratio hominum differri non patitur. pisces attritu ventrium coeunt tanta celeritate, ut visum fallant, delphini et reliqua cete simili modo et paulo diutius. femina piscis coitus tempore marem sequitur, ventrem eius rostro pulsans; sub partu mares feminas similiter, ova vescentes earum. nec satis est generationi per se coitus, nisi editis ovis interversando mares vitale adsperserint virus. —Naturalis historia Plinii ^[8]

saec. I. (ca. 85-102 p.C.n.)

Scis te captari, scis hunc qui captat, avarum,

Et scis qui captat, quid, Mariane, velit.

Tu tamen hunc tabulis heredem, stulte, supremis

Scribis et esse tuo vis, furiose, loco.

‘Munera magna tamen misit.’ Sed misit in hamo;

Et piscatorem piscis amare potest?

Hicine deflebit vero tua fata dolore?

Si cupis, ut ploret, des, Mariane, nihil. —Epigrammata M. Valerii Martialis ^[9]

Latinitas postclassica

saec. II. (ca. 100/128 p.C.n.)

nil tale expectes: emit sibi. multa videmus

quae miser et frugi non fecit Apicius. hoc tu

succinctus patria quondam, Crispine, papyro?

hoc pretio squamae? potuit fortasse minoris

piscator quam piscis emi; provincia tanti

vendit agros, sed maiores Apulia vendit. —Saturae D. Iuni Iuvenalis ^[10]^[2]

saec. II. (ca. 158 p.C.n.)

Quid enim competit ad amoris ardorem accendendum piscis brutus et frigidus aut omnino res pelago quaesita? Nisi forte hoc vos ad mendacium induxit, quod Venus dicitur pelago exorta. —Apologia sive Pro se de magia liber Apulei ^[11]^[2]

Fontes

↑ ^1.0 ^1.1 Gaius Valerius Catullus, Carmina. 114. ad Mentulam, i. e. Mamurra, versus 3 — piscis (Bibliotheca Augustana)
↑ ^2.0 ^2.1 ^2.2 ^2.3 ^2.4 ^2.5 ^2.6 ^2.7 Vicicitatio: piscis.
↑ ^3.0 ^3.1 Marcus Tullius Cicero - De finibus bonorum et malorum libri quinque. (The Latin Library): Liber quintus. XXX [92] — piscis
↑ ^4.0 ^4.1 De architectura libri decem Vitruvii, (F. Krohn, Lipsiae 1912). Bibliotheca Augustana. Liber nonus, 5. [1] — piscis
↑ Publius Ovidius Naso - Ars amatoria. (Bibliotheca Augustana): Liber secundus, versus 482 — piscis
↑ ^6.0 ^6.1 Aulus Cornelius Celsus, De Medicina - Libri Octo. (Teubner, Lipsiae MDCCCLIX). Liber secundus, XVIII. [9] — piscis
↑ ^7.0 ^7.1 T. Petronius Arbiter, Satyricon - quae supersunt (apud Guilielmum Vande Water, Trajecti ad Rhenum MDCCIX). Fragmenta, Frag. XXXII. [4] — piscis
↑ Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Bibliotheca Augustana: Liber nonus, cap. 74, [157] — piscis
↑ Marcus Valerius Martialis - Epigrammata. (Bibliotheca Augustana): Liber sextus. LXIII, versus 6 — piscis
↑ ^10.0 ^10.1 Decimus Iunius Iuvenalis, Saturae. (Ed. brevique adnotatione critica instr. W. V. Clausen, Oxford 1959). Satura IV, versus 26 — piscis
↑ ^11.0 ^11.1 Apuleius - Apologia sive Pro se de magia liber. (Bibliotheca Augustana): Pagina 2. Sectio 30. Versus 4 — piscis

Vide etiam

Piscēs (constellatio)

[Catullus-1] 1.0 ^1.1 Gaius Valerius Catullus, Carmina. 114. ad Mentulam, i. e. Mamurra, versus 3 — piscis (Bibliotheca Augustana)

[q-2] 2.0 ^2.1 ^2.2 ^2.3 ^2.4 ^2.5 ^2.6 ^2.7 Vicicitatio: piscis.

[Cicero-3] 3.0 ^3.1 Marcus Tullius Cicero - De finibus bonorum et malorum libri quinque. (The Latin Library): Liber quintus. XXX [92] — piscis

[Vitruvius-4] 4.0 ^4.1 De architectura libri decem Vitruvii, (F. Krohn, Lipsiae 1912). Bibliotheca Augustana. Liber nonus, 5. [1] — piscis

[5] Publius Ovidius Naso - Ars amatoria. (Bibliotheca Augustana): Liber secundus, versus 482 — piscis

[Celsus-6] 6.0 ^6.1 Aulus Cornelius Celsus, De Medicina - Libri Octo. (Teubner, Lipsiae MDCCCLIX). Liber secundus, XVIII. [9] — piscis

[Petronius-7] 7.0 ^7.1 T. Petronius Arbiter, Satyricon - quae supersunt (apud Guilielmum Vande Water, Trajecti ad Rhenum MDCCIX). Fragmenta, Frag. XXXII. [4] — piscis

[8] Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Bibliotheca Augustana: Liber nonus, cap. 74, [157] — piscis

[9] Marcus Valerius Martialis - Epigrammata. (Bibliotheca Augustana): Liber sextus. LXIII, versus 6 — piscis

[Iuvenalis-10] 10.0 ^10.1 Decimus Iunius Iuvenalis, Saturae. (Ed. brevique adnotatione critica instr. W. V. Clausen, Oxford 1959). Satura IV, versus 26 — piscis

[Apuleius-11] 11.0 ^11.1 Apuleius - Apologia sive Pro se de magia liber. (Bibliotheca Augustana): Pagina 2. Sectio 30. Versus 4 — piscis

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]