Bualgarow
Bualgarow Efander menhesennow: Pleistocen – lemmyn 2.5–0 Ma | |
---|---|
Bualgarow glas C. taurinus Kowdoll Ngorongoro Crater, Tanzania | |
Bualgarow du, C. gnou Krugersdorp, Afrika Dhyghow | |
Klassans bewoniethek | |
Gwlaskor: | |
Fylum: | |
Klass: | |
Urdh: | |
Teylu: | |
Kinda: | Connochaetes
|
Eghennow | |
Connochaetes gnou – | |
Gwrandrans bualgerwys Melyn - Bualgarow du |
Bualgarow yw eneval karnek bras y'n teylu Bovidae. Yma dhiw eghen a vualgerwys, an dhiw yw trigys yn Afrika.
Taxonomieth
[golegi | pennfenten]- Kinda Connochaetes
- Bualgarow glas (Connochaetes taurinus) - (Sowsnek - blue wildebeest)
- Bualgarow du (Connochaetes gnou) - (Sowsnek - black wildebeest)
Hanow
[golegi | pennfenten]An ger Sowsnek a dheu dhyworth an Iseldiryek rag "best gwyls", po "bughes gwyls" yn Afrikaans. An hanow skiansek Connochaetes a dheu dhyworth an geryow hen Greka κόννος, kónnos, "barv", ha χαίτη, khaítē, "mong". Usys yw an ger "gnu" yn Sowsnek ynwedh, a dheu dhyworth an hanow Khoekhoe rag an enevales ma, t'gnu.
Myns
[golegi | pennfenten]Bualgerwys a dyv dhe 1.15-1.40 meter orth an dhiwskodh, hag i a boos 150-250 kg, pan vons tevesigyon. Trigys yns i yn gwastastiryow ha gwedhegi ygor Afrika dhyghow. An greow moyha yw kevys y'n Serengeti. Aga hys bewnans yw moy ages 20 bloodh.
Boos
[golegi | pennfenten]Kepar hag eseli erel a'n teylu Bovidae (gavrewigyon, kerwys ha gever gwyls, yn-mysk erel), dre vras i a dheber gwels. Drefen nag eus gwels lowr dres an vledhen y'n gwelstiryow afrikanek, res yw dhedha divroa rag kavos boos lowr. Yn mis Me, a-dro dhe 1.5 milvil a enevales a dhivro a'n gwelstiryow dhe'n gwedhegi, hag yn mis Du, i a dhehwel awos bos gwels lowr y'n gwastastiryow y'n hav.
Dinythi ha seson kesparyan
[golegi | pennfenten]An bualgerwys benow a worr leugh y'n hav y'n gwastastiryow. Wosa dinythi, an seson kesparya a dhalleth. An re gorow gwarthevyek a verk tiredh gans kawgh hag eth.
Bualgerwys yw rann bosek a'n ekosystem. Aga hawgh a wodeyl an tir, ha da yw aga stankya rag tevyans nowydh. Boos yns i rag preydhoryon, kepar ha lewes hag usviles.
-
Bualgerwys glas (Connochaetes taurinus)
-
Bualgarow glas
-
Bualgarow du
-
An divroans meur
-
Bualgerwys ow tremena Dowr Mara y'n divroans meur