tû
Binêre herwiha: tuBilêvkirin
[biguhêre]Navdêr 1
[biguhêre]| Zayenda mê ya binavkirî | ||
|---|---|---|
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | tû | tû |
| Îzafe | tûya | tûyên |
| Çemandî | tûyê | tûyan |
| Nîşandera çemandî | wê tûyê | wan tûyan |
| Bangkirin | tûyê | tûyino |
| Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | tûyek | tûyin |
| Îzafe | tûyeke | tûyine |
| Çemandî | tûyekê | tûyinan |
_Amed_2012.JPG)
tû mê, t-ya nerm
- (dar) Dartû; darek e ku dirîkên nerm yên têrav û xwerbar dide.
- Husên piçekî li dûrî wî, li binê dara tûyê bû, di destekî wî de, werîsê çêleka ku bi dû xwe ve dikişkişand, di destê din de jî şivterkek hebû, ku carinan li çêlekê dizivirî û li pişta çêlekê dadiweşand... — (Mîran Janbar, Qolyeya Cécileê, Weşanxaneya Lîs, 2012, çapa 1em, r. 35, ISBN 9786054497010)
- (fêkî) Dirîkên wê darê.
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
Herwiha
[biguhêre]Bi alfabeyên din
[biguhêre]Bide ber
[biguhêre]Navê zanistî
[biguhêre]Gotinên pêşiyan
[biguhêre]- havînê tû xwar, zivistanê gû xwar (kesê ku malê xwe naparêze, zû xerc dike)
- dar bitû ye, lê xwedî tûle ye
Etîmolojî
[biguhêre]Hevreha soranî توو (tû), farisî توت (tût) û دوت, erebî توت (tût)... hemû ji aramî ܬܘܬܐ (tuθa), hevreha îbrî תות (tûṭ) û akadî 𒄑𒌅𒌓𒌈 (/tuttu/).
Heman peyv ji Rojhilata Navîn derbazî gelek zimanên Kafkasyayê, Rojhilata Ewropayê û Navenda Asyayê jî bûye: tirkî dut, azerî tut, ermenî թութ (tʿutʿ), bosnî dud, serbokroatî dud / дуд, romanî dud / dudă, makedonî дудинка (dudinka), maltî tut / tuta, peştûyî توت (tût), urdûyî توت (tût), osetî тута (tuta), gurcî თუთა (t’ut’a), rûsî тут (tut), hindî तूत (tūt)...
Jê
[biguhêre]Bi zaravayên din
[biguhêre]Werger
[biguhêre]dara tûyan (1)
- Akadî: 𒄑𒌅𒌓𒌈 (tuttu)
- Albanî: man → sq
- Almanî: Maulbeerbaum → de n
- Aramî: ܬܘܬܐ (tuθa)
- Azerî: tut ağacı
- Baskî: masustondo
- Belarusî: шаўко́віца m (šaŭkóvica)
- Bulgarî: черница → bg m (černica)
- Çekî: moruše → cs m
- Çerokî: ᎫᏩ (kuwa)
- Çînî: 桑樹 → zh, 桑树 → zh (sāngshù)
- Erebî: توت (tût) nêr, توتة (tûte) mê
- Ermenî: թթենի → hy (tʻtʻeni)
- Esperantoyî: moruso
- Farisî: توت → fa (tut)
- Ferî: morberjatræ nt
- Fînî: mulperipuu → fi, mulperi → fi
- Fransî: mûrier → fr
- Galîsî: moreira → gl m
- Gujaratî: શેતૂર (śetūr)
- Gurcî: თუთა → ka (tuta)
- Hindî: शहतूत → hi n (śahtūt), तूत → hi n (tūt)
- Holendî: moerbeiboom → nl n
- Hunsrikî: Maulbeerebaam n
- Îbranî: אוכמן m
- Îdoyî: morusiero → io
- Îngilîziya kevn: mōrbēam n
- Îngilîzî: mulberry tree
- Îtalî: moro → it n, gelso
- Îzlendî: mórberjatré nt
- Japonî: 桑 → ja (くわ, kuwa), クワ → ja (kuwa)
- Katalanî: morera → ca m
- Koreyî: 뽕나무 (ppongnamu)
- Latînî: mōrus → la m
- Makedonî: црница m (crnica), дуд n (dud)
- Mançûyî: ᠨᡳᠮᠠᠯᠠᠨ (nimalan)
- Maorî: māpere, maupere
- Mecarî: eperfa → hu
- Oksîtanî: amora → oc m, ase → oc n
- Ozbekî: maymujon
- Peştûyî: توت → ps (tut)
- Polonî: morwa → pl m
- Portugalî: amoreira → pt m
- Romanyayî: dud → ro n
- Rusî: шелкови́ца → ru m (šelkovíca), шелко́вица → ru m (šelkóvica), ту́та → ru m (túta), ту́товое де́рево → ru nt (tútovoje dérevo)
- Sirboxirwatî: ду̏д n, му̑рва m / dȕd → sh n, mȗrva → sh m
- Slovenî: murva → sl
- Spanî: moral → es n, moro → es
- Swahîlî: mforsadi
- Tacikî: марминьон (marmin'on)
- Tayî: หม่อน → th
- Tirkî: dut → tr
- Ûkraynî: шовкови́ця, шовко́виця m (šovkovýcja, šovkóvycja)
- Weylsî: morwydden m
- Yûnaniya kevn: μορέα m (moréa), συκάμινος (sukáminos)
- Yûnanî: μουριά → el m (mouriá)
berhemê xwerbar yê wê darê (2)
- Afrîkansî: moerbei → af
- Albanî: man → sq
- Almanî: Maulbeere → de m
- Azerî: tut → az
- Baskî: masusta → eu
- Belarusî: шаўко́віца m (šaŭkóvica)
- Çekî: moruše → cs m
- Çînî: 桑椹 → zh (sāngshèn)
- Danmarkî: morbær nt
- Endonezyayî: bebesaran → id, murbei → id
- Erebî: توت (tût)
- Ermenî: թութ → hy (tʻutʻ)
- Esperantoyî: moruso
- Farisî: توت → fa (tût), شاتوت (šâtut)
- Ferî: morber nt
- Fînî: mulperinmarja
- Fransî: mûre → fr m
- Galîsî: amora → gl m
- Greboyiya navendî: μόρον nt (móron), συκάμινον nt (sukáminon)
- Gurcî: თუთა → ka (tuta), ბჟოლა (bžola)
- Hindî: sikomò
- Hindî: शहतूत → hi (śahtūt), तूत → hi (tūt)
- Holendî: moerbei → nl m
- Hunsrikî: Maulbeer m
- Îbranî: תות → he (tut)
- Îdoyî: moruso → io
- Îngilîziya kevn: mōrberiġe m
- Îngilîzî: mulberry → en
- Îrlendî: maoildearg m
- Îtalî: mora → it m
- Îzlendî: mórber nt
- Japonî: クワの実 (kuwa no mi)
- Katalanî: móra → ca m
- Koreyî: 오디 → ko (odi)
- Latînî: mōrum → la nt
- Lawsî: ປໍສາ (pǭ sā)
- Malayalamî: црница m (crnica), дудинка m (dudinka)
- Malezî: mulberi
- Maltayî: tut n, tuta m
- Maorî: māpere, maupere
- Maratî: तुतीचे झाड m (tutīcē jhāḍa)
- Mecarî: faeper → hu, eper → hu
- Nedersaksî: Muulbeer m
- Norwecî: morbær nt
- Osetî: тута (tuta)
- Peştûyî: توت → ps (tût)
- Polonî: morwa → pl m
- Portugalî: amora → pt m
- Romancî: mura m
- Romanyayî: dudă → ro m
- Rusî: шелкови́ца → ru m (šelkovíca), шелко́вица → ru m (šelkóvica), тут → ru n (tut)
- Sirboxirwatî: ду̏д n, му̑рва m / dȕd → sh n, mȗrva → sh m
- Slovenî: murva → sl
- Spanî: mora → es m
- Swahîlî: forsadi, forosadi
- Swêdî: mullbär → sv nt
- Tacikî: тут → tg (tut)
- Tagalogî: moras
- Tayî: หม่อน → th
- Tirkî: dut → tr
- Tongî: fuamelie
- Urdûyî: شہتوت (śehtūt), توت (tūt)
- Ûkraynî: шовкови́ця, шовко́виця m (šovkovýcja, šovkóvycja)
- Venîsî: moraro → vec
- Viyetnamî: trái dâu
- Weylsî: mwyar Mair
- Yagnobî: тут
- Yûnanî: μούρο → el nt (moúro)
Navdêr 2
[biguhêre]| Zayenda nêr a binavkirî | ||
|---|---|---|
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | tû | tû |
| Îzafe | tûyê | tûyên |
| Çemandî | tûyî | tûyan |
| Nîşandera çemandî | wî tûyî | wan tûyan |
| Bangkirin | tûyo | tûyino |
| Zayenda nêr a nebinavkirî | ||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | tûyek | tûyin |
| Îzafe | tûyekî | tûyine |
| Çemandî | tûyekî | tûyinan |
tû nêr
Hevmane
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Hevreha soranî توێژ (twêj) û توێژاڵ (twêjał), farisî تو (to), tatiya başûrî tûye... hemû ji zimanên îranî.
Jê
[biguhêre]Werger
[biguhêre]- Afrîkansî: room
- Albanî: ajkë → sq
- Almanî: Rahm → de, Sahne → de
- Altayiya başûrî: каймак (kaymak)
- Başkîrî: ҡаймаҡ (qaymaq)
- Bretonî: dienn → br mê
- Çekî: smetana → cs
- Çuvaşî: хăйма (hăjma)
- Danmarkî: fløde → da
- Erebiya misrî: قشطة (qišṭa)
- Erebî: قِشْطة (qişṭe), قِشْدة (qişde)
- Esperantoyî: kremo
- Estonî: kreem
- Farisî: کرم → fa (kêrêm)
- Ferî: rómi → fo
- Gaelîka skotî: uachdar
- Gagawzî: kaymak
- Galîsî: nata → gl
- Holendî: crème → nl, puikje, room → nl
- Îbranî: חֶמְאָה → he mê
- Îdoyî: kremo → io
- Îngilîzî: cream → en
- Îtalî: panna → it (1), crema → it
- Karaçay-balkarî: сют башы
- Katalanî: crema → ca, nata → ca
- Keçwayî: nata
- Kirgizî: каймак → ky (kaymak)
- Korsîkayî: crema
- Kumikî: къаймакъ (qaymaq)
- Mohawkî: kawistohserókwen
- Nogayî: каймак (kaymak)
- Norwecî: fløte
- Oksîtanî: crèma → oc
- Papyamentoyî: krem, krèm, krema
- Portugalî: creme → pt, nata → pt
- Qazaxî: қаймақ (qaimaq)
- Romanyayî: smântână → ro
- Samiya bakurî: lákca
- Slovakî: smotana → sk m
- Sonxayî: doonu
- Spanî: crema → es, nata → es, natilla
- Swêdî: grädde → sv, fläter → sv
- Teterî: каймак → tt (qaymaq)
- Tirkmenî: gaýmak
- Tofalarî: сүт үзү
- Yakutî: чөчөгөй (çöçögöy)
- Yûnanî: κρέμα → el (kréma)
- Zuluyî: ulaza → zu
Navdêr 2
[biguhêre]tû
- (ava ji devî têt avêtin) Binêre tif.
Cînav
[biguhêre]tû
Cînav
[biguhêre]tû
Kategorî:
- Kurmancî
- Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî
- Navdêr bi kurmancî
- Navdêrên mê bi kurmancî
- Bilêvkirinên kurmancî bi t-ya nerm
- Dar bi kurmancî
- Jêgirtin bi kurmancî
- Fêkî bi kurmancî
- Peyvên kurmancî ji aramî
- Navdêrên nêr bi kurmancî
- Peyvên kurmancî ji zimanên îranî
- Navdêrên bêzayend (kurmancî)
- Hewramî
- Cînav bi hewramî
- Lekî
- Cînav bi lekî