çep

Binêre herwiha: cep

Kurmancî

Bilêvkirin

IPA^(kilîd): /t͡ʃɛp/
Deng (Bidlîs)
Kîtekirin: çep

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	çep	çep
Îzafe	çepa	çepên
Çemandî	çepê	çepan
Nîşandera çemandî	wê çepê	wan çepan
Bangkirin	çepê	çepino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	çepek	çepin
Îzafe	çepeke	çepine
Çemandî	çepekê	çepinan

çep mê, ç-ya req, p-ya nerm

Rexê dijberî rexê rastê.
Ev tîr ber bi rexê çepê ve ye.
Mirova/ê ku karên xwe baştir / hêsantir bi destê çepê dike.
Hevmane: destçep
Aliyê destê çepê lê.
Li çepê bizivire.
çepgir, sosyalîst yan komunîst yan sosyal-demokrat
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Ji wêjeya klasîk

Her mecala ew di cengê bêt û ret her carekê
Rast û çep dê bêxitin sed sed bi mizraq û qeseb
Ristem û Cimşîd û Xalid, Hemze yan şêrê 'Elî — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)

Etîmolojî

Ji zimanên îranî, hevreha soranî چەپ‎ (çep), belûçî چپ‎ (çep), farisî چپ‎ (çep), têkilî çeper, çember, çepûçûr, çemandin, çemîn, çewt (bide ber rast). Herwiha bide ber sûmerî 𒆏 (gab₂, gabu₂, gub₃, gubu₃ /gabu, gubu/, “çep”).

Werger

Açehî: wie
Afrîkansî: links
Aklanon: waea
Albanî: majtë → sq
Almanî: link → de
Almaniya bilind a kevn: winstero, winistro, winstro
Altayiya başûrî: сол (sol)
Aromanî: stãngu
Asamî: বাওঁ (baü̃)
Astûrî: izquierdu → ast, esquierdu → ast
Azerî: sol → az
Balînî: kebot
Baskî: ezker → eu
Başkîrî: һул (hul), һулаҡай (hulaqay)
Belarusî: ле́вы (ljévy)
Bengalî: বাঁ → bn (bã)
Bîkoliya naverast: wala
Bugî: abeo
Bulgarî: ляв → bg (ljav)
Burmayî: ဘယ် → my (bhai), ဝဲ → my (wai:)
Buryatî: зүүн (züün)
Çeçenî: аьрру (ärru)
Çekî: levý → cs n, levá m, levé → cs nt
Çînî:
Kantonî: 左 (zo²)

Dunganî: зуә (zuə)

Mandarînî: 左 → zh (zuǒ)
Danmarkî: venstre → da
Dusuniya navendî: gibang
Endonezyayî: kiri → id
Erebî: يَسَار‎ (yasār), شِمَال‎ (šimāl)
Erebiya misrî: شمال‎ (šimāl)

Erebiya hîcazî: يسار‎ n (yasār), شُمال‎ (šumāl)
Ermenî: ձախ → hy (jax)
Esperantoyî: maldekstra, liva
Estonî: vasak, pahem
Evenî: дьэгэнгэг (ʒəgəŋəg)
Evenkî: дегинңу (ʒeginңu)
Farisî: چپ‎ → fa (čap)
Ferî: vinstra
Fîjî: i mawī, mawi
Fînî: vasen → fi
Fransî: gauche → fr
Frîsiya kevn: winstera
Gaelîka skotî: ceàrr, clì
Galîsî: esquerda → gl m, xiquerda m, seestra m, saestra m, seistra m
Gotî: 𐌷𐌻𐌴𐌹𐌳𐌿𐌼𐌰 (hleiduma)
Gurcî: მარცხენა (marcxena)
Hawayî: hema
Hindî: बायाँ → hi (bāyā̃)
Hîlîgaynonî: wala
Holendî: links → nl, linker → nl
Îbranî: שְׂמֹאל‎ → he (smol)
Îdoyî: sinistra → io
Îlokanoyî: kanigid
Îngilîziya kevn: winestra
Îngilîzî: left → en
Îngriyî: kura
Îngûşî: аьрда (ärda)
Înterlîngua: sinistre → ia, leve
Îrlendî: clé
Îtalî: sinistro → it
Îzlendî: vinstri → is
Japonî: 左 → ja (ひだり, hidari)
Javayiya kevn: kiwa, keriṅ
Javayî: kiwa → jv, kering
Kalmîkî: зүн (zün)
Kaşûbî: lewi
Katalanî: esquerre → ca
Keçwayî: lluq'i
Romani:
Romaniya vlaks: stïngo
Kirgizî: сол → ky (sol)
Kîrîbatî: máing
Koreyî: 왼 → ko (oen), 왼쪽 → ko (oenjjok)
Kornî: kledh
Ladînî: man ciancia m
Ladînoyî: siedra
Lakotayî: catkayata
Latgalî: kairuo
Latînî: laevus, scaevus, sinister
Latviyayî: kreiss
Lawsî: ຊ້າຍ (sāi)
Lîtwanî: kairioji
Luksembûrgî: lénks
Madurayî: kacer
Makasarî: kairi
Makedonî: лев (lev)
Malezî: kiri → ms
Maltayî: xellug n
Mançûyî: ᡥᠠᠰᡥᡡ (hashū)
Maorî: mauī
Mecarî: bal → hu
Mîkmakî: inaganeq
Mînangkabawî: kida
Mongolî: зүүн → mn (züün)
Nanayî: деги
Napolîtanî: sinisto
Naxî: wai
Nîasî: kabera
Norwecî: venstre → no
Ojibweyî: namanjinik, namanjinikan pj
Oksîtanî: esquèr → oc
Oriyayî: ବାମ → or (bamô)
Oygurî: سول‎ → ug (sol), چەپ‎ (chep)
Ozbekî: soʻl → uz, chap → uz
Pangasînanî: kawigi
Peştûyî: يسار‎ → ps (yasãr)
Polonî: lewy → pl
Portugalî: esquerdo → pt
Qazaxî: сол → kk (sol)
Romancî: seniester
Romanyayî: stâng → ro
Rusî: ле́вый → ru (lévyj)
Samoayî: tau-aŋavale
Sanskrîtî: सव्य → sa (savya), वाम → sa (vāma)
Sebwanoyî: wala
Sirboxirwatî:
Kirîlî: ле̑вӣ, лије̑вӣ

Latînî: lȇvī → sh, lijȇvī → sh
Slaviya kevn:
Kirîlî: лѣвъ (lěvŭ)
Slaviya rojavayî ya kevn: лѣвъ (lěvŭ)
Slovakî: ľаvý
Slovenî: levi
Somalî: bidix
Sorbî:
Sorbiya jêrîn: lěwy

Sorbiya jorîn: lěwy
Spanî: izquierda → es
Sundanî: kiwa → su
Swahîlî: kushoto → sw
Swêdî: vänster → sv
Şorî: сол
Tacikî: чап → tg (čap)
Tagalogî: kaliwa → tl
Tahîtî: ʻaui
Tamîlî: இடது → ta (iṭatu)
Tarantinoyî: mmanghe
Tarifitî: aẓermaḍ n
Tayî: ซ้าย → th (sáai)
Telûgûyî: ఎడమ → te (eḍama)
Teterî: сул → tt (sul)
Tetûmî: karuk
Tirkî: sol → tr
Tirkmenî: çep
Tîbetî: གཡོན (g.yon), གཡོན་པ (g.yon pa)
Tongî: hema
Toxarî B: saiwai
Tuvanî: солагай (solagay)
Udî: дзах (ʒaχ)
Ugarîtî: 𐎌𐎎𐎀𐎍 (šmảl)
Urdûyî: بایاں‎ (bāyā̃)
Ûkraynî: лі́вий (lívyj)
Viyetnamî: trái → vi
Warayî: wala
Weylsî: chwith → cy
Wîlamowî: lewo
Ximêrî: ឆ្វេង → km (chveeng)
Yagnobî: чап (čap)
Yakutî: хаҥас (xaŋas)
Yidîşî: לינק‎ (link)
Yûnanî: αριστερός → el n (aristerós)
Kevn: ἀριστερός n (aristerós), λαιός (laiós), εὐώνυμος n (euṓnumos)
Zêlandî: lienks
Zhuangî: swix

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.