Here naverokê

Mêş û mûr

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Mêş û mûr
Çend cureyên buxikan
Dabeşandina zanistî
Cîhan: Animalia
Filûm: Arthropoda
Binefilûm: Hexapoda
Çîn: Insecta
Linnaeus, 1758

Mêş û mûr, buxik an buhik (bi latînî, Insecta) çîneke di nav girêçikpêyan de ye. Zêdeyî milyonek cureyên mêş û mûran hene li ser riwê erdê; balbalok, kulî, perîdank, mêşhingiv, mêşên cuda cuda, kêzik, mûrî û gelek cureyên din dikevin vê çînê.

Morfolojî û fizyolojî

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Şêwenasiya buxikê
A- Serê B- Sîng C- Zik
1. antenna
2. ocelli (jêr)
3. ocelli (jor)
4. çavê lihevsiwarkirî
5. mêjî (mêjiyî ganglia)
6. prothorax
7. Qapê xwînê yê piştî
8. boriyên zengilok (sode bi spiracle)
9. mesothorax
10. Li bin sîngê
11. baskê pêşî
12. baskê paşî
13. mid-gut (aûik)
14. boriyê piştî (Heart)
15. hêkel
16. hind-gut (rûvî, tortorîk & zotik)
17. zotik
18. coka hêkelê
19. benê rehikê (abdominal ganglia)
20. Malpighian tubes
21. tarsal pads
22. kulaban
23. tarsus
24. lûlaqa zirav
25. femur
26. trochanter
27. fore-gut (crop, gizzard)
28. Koma rehikî ya sîngî
29. coxa
30. Toşpiya xwazeyî
31. Koma rehikî ya binesoriçikî
32. Beşên dêv
.
Dabeşandin
Insecta
Dicondylia
Pterygota

Kladograma refên mayî yên buxikan e,[1] bi çend cureyên di her ref de. Baş binêre ku eger Apterygota, Palaeoptera û Exopterygota di refên paraphyletic da bin.

Bineçîna Apterygota

Bineçîna Pterygota

Serekoma Exopterygota (?)
Serekoma pêşniyarkirî ya Dictyoptera
Serekoma pêşniyarkirî ya Paraneoptera
Serekoma Endopterygota
Serekoma pêşniyarkirî ya Mecopteroidea/Antliophora
Serekoma pêşniyarkirî ya Amphiesmenoptera
Incertae sedis
  1. ^ Tree of Life Web Project (2002). "Insecta". Ji orîjînalê di 14 nîsan 2009 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 12 gulan 2009.

Girêdanên derve

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]