Çavkaniya Kurmanc bibîne

{{Ev gotar| li ser Kurdên [[Kurmancî]]axiv e. [[Kurd|Kurmanc]] her wiha bi wateya [[Kurd]] jî tê bikaranîn.}}
{{Bêçavkanî|tarîx=hezîran 2024}}
{{Agahîdank komên etnîkî
| nav                = Kurmanc
| wêne               = 
| wêne firehî        = 
| ravek              = <!----------------Gelhe (kom)------------>
| gelheKom           = 20 milyon
| salKom             = 
| çavkKom            = <!----------------Gelhe li gor herêman--->
| herêm1             = {{ala|Tirkiye}} ([[Bakurê Kurdistanê]])
| gelhe1             = 15.000.000
| sal1               = 
| çavk1              = <ref name="Kurmanj"/>
| herêm2             = {{ala|Îraq}} ([[Başûrê Kurdistanê]])
| gelhe2             = 2.800.000
| sal2               = 2004
| çavk2              = <ref name="Kurmanj"/>
| herêm3             = {{Ala|Îran}} ([[Rojhilata Kurdistanê]])
| gelhe3             = 350,000
| sal3               = 1988
| çavk3              = <ref name="Kurmanj"/>
| herêm4             = {{ala|Sûrî}} ([[Rojavayê Kurdistanê]])
| gelhe4             = 938,000
| sal4               = 1993
| çavk4              = <ref name="Kurmanj"/>
| herêm5             = {{ala|Ermenistan}}
| gelhe5             = 45,000
| sal5               = 2002
| çavk5              = <ref name="Kurmanj"/>
| herêm6             = {{ala|Azerbaycan}}
| gelhe6             = 20,000
| sal6               = 1989
| çavk6              = <ref name="Kurmanj"/>
| herêm7             = {{ala|Gurcistan}}
| gelhe7             = 40,000
| sal7               = 1991
| çavk7              = <ref name="Kurmanj"/>
| herêm8             = {{ala|Libnan}}
| gelhe8             = 215,000
| sal8               = 
| çavk8              = <ref name="Kurmanj"/>
| herêm9             = {{ala|Tirkmenistan}}
| gelhe9             = 20,000
| sal9               = 1962
| çavk9              = <ref name="Kurmanj"/>
| herên10            = {{ala|Qazaxistan}}
| gelhe10            = 38,325<br>(2011 census)<ref name="kazakhstan">{{Jêder-malper|sernav=Table 4.1.1 Population by individual ethnic groups |url=http://www.eng.stat.kz/publishing/DocLib/2011/%D0%90%D0%9E%20%D0%BD%D0%B0%20%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BC.pdf |xebat=Government of Kazakhstan |weşanger=stat.kz |roja-gihiştinê=9 tîrmeh 2012 |rewşa-urlyê=mirî |urlya-arşîvê=https://web.archive.org/web/20130228140007/http://www.eng.stat.kz/publishing/DocLib/2011/%D0%90%D0%9E%20%D0%BD%D0%B0%20%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BC.pdf |roja-arşîvê=28 sibat 2013 }}</ref><br>46,000<ref>{{Jêder-nûçe|sernav=Kazakhstan: Ethnic Minorities Guaranteed Seats In Parliament |url=http://www.rferl.org/content/article/1077396.html |roja-gihiştinê=2 kanûna pêşîn 2012 |rojname=Radio Free Europe Radio Liberty |tarîx=27 hezîran 2007 }}</ref>–150,000<ref name="paradise">{{Jêder-malper|sernav=Kazakhstan: A paradise for ethnic minorities |url=http://www.kurdmedia.com/article.aspx?id=7861 |weşanger=Kurdish Media |roja-gihiştinê=2 kanûna pêşîn 2012 |roja-arşîvê=25 adar 2012 |urlya-arşîvê=https://web.archive.org/web/20120325002104/http://www.kurdmedia.com/article.aspx?id=7861 |rewşa-urlyê=mirî }}</ref>
| sal10              = 
| çavk10             = <!---------------- Ziman û ol------------>
| ziman              = [[Kurdî]] <br> ([[Kurmancî]])
| ol                 = [[Îslam]] <br> [[Êzîdîtî]]
| nîşan              = 
| nîşanSernav        = <!---------------- Gelên têkildar ------------------>
| têkildar           = '''[[Kurd]]''' <br> [[Soran]], [[Zaza]], [[Goran]], [[Kurdên Başûrê]] <br> [[Kurdên Anatolyayê]], [[Kurdên Xorasanê]]
 <!---------------- Cih ------------------>
| nexşe              = Kurdish languages map.svg
| nîşe               = 
| nexşeyaCihan       = 
| nexşeSernav        = Sorê ronahî
| nexşeyaCihanNav    = 
| hêlîpan            = 
| hêlîlar            = 
}}
'''Kurmanc''', kurdên ku bi [[zarava]]ya serekî ya [[kurdî]] anku [[kurmancî]] diaxivin.

Kurmanc bi taybetî li [[Bakurê Kurdistanê|Bakur]] û [[Başûr-Rojavayê Kurdistanê]] dijîn.

Lê kurmanc her wiha li [[Başûrê Kurdistanê|Başûr]] û [[Rojhilata Kurdistanê]] jî hene. Li başûr ji [[Behdînan]]ra dibêjin kurmanc. Li rojhilat jî ji Şikakî ra dibêjin kurmanc, li rojhelati bajarê [[Urmiye]]yê û derdorên wê ber bi bakur ve kurmanc lê dijîn.

== Etîmolojî ==
Peyva Kurmanc wiha tê vekirin: Kur(d)+Man(c)=Kur(Kurd)+Man(Manda/Med/Medan)=Kurmanc=Merove^ ji ku Medan(Kurde^ ji ku Medan){{Çavkanî hewce ye|tarîx=hezîran 2024}}

Wateya peyva din jî:
'''Kur'''('''d''')+'''Man'''+'''Cîh''' = Kurdên ki Cîhê xwe da Man =Kurdên ki şûna xwe nelivî{{Çavkanî hewce ye|tarîx=hezîran 2024}}

teoriya din jî: ''Kur'' a [[Sumerî]] û ''mannu'' a [[Avesti]]yê tê yane ''Kur'' (Çiya) û ''Mannu'' (Mêr, Mîrov) "Mêrên çiyayê"{{Çavkanî hewce ye|tarîx=hezîran 2024}}

Peyva ''kurmanc'' di dîrokê de bo hemî kurdan hatiye bikaranîn. Lê niha êdî herî zêde tenê bo axiftvanên [[kurdiya bakur]] tê bikaranîn.{{Çavkanî hewce ye|tarîx=hezîran 2024}}

== Mijarên têkildar ==
* [[Dîroka Kurdistanê]]
* [[Goran]]
* [[Soran]]
* [[Kelhûr]]
* [[Zaza]]

== Çavkanî ==
{{Çavkanî}}

{{Kontrola otorîteyê}}
{{Kurd-şitil}}

[[Kategorî:Kurd]]