Утопия

Нова-Хута, Краков, Польшада аяқталмаған заманауи утопиялық қала үлгісі.

Утопия (көне грекше: topos - орын, жер, яғни, жоқ жер) — әлеуметтік-саяси қиял түрі, орындалмайтын арман, ойдан шығарылған, ғылыми негізделмеген, шынайы өмірде жоқ, жүзеге асыру мүмкін емес, көбіне өмір сүріп отырған қоғамнан әлдеқайда жақсы, мінсіз жобалар.

"Утопия" үғымы утопиялық социализмнің негізін қалаушы Т.Мордың "Утопия" (1516) еңбегінен алынды. 1) ғылыми тұрде тұжырымдалған идеалды қоғамдық құрылысты бейнелеу. Утопия термині алғашқы рет 1566 ж. Т.Мордың осы аттас кітабынан алынған; 2) фантазия, іске аспайтын қиял-ғажайып құбылыс.

ХХ—ХХІ ғасырлардағы әдебиеттануда утопиялар, дистопиялар сияқты, Ғылыми фантастиканың бірқатар жанрларында қарастырылады[4]. К. Ромер [en] әдеби жанрдың келесі анықтамасын ұсынды: утопия-оқырманға интеллектуалды және эмоционалды тұрғыдан өз заманын сынау үшін балама шындықтың суретін беретін қиялдағы мәдениеттің егжей-тегжейлі сипаттамасы. Егер автор және / немесе оқырмандар сипатталған шындықты объективті шындықтан едәуір жоғары деп қабылдаса, бұл эвтопия (яғни "нақты" утопия); егер сипатталған шындық қараңғы болса және объективтіден едәуір төмен болса, бұл дистопия,яғни дистопия [5].