Bahasa Dzongkha
Gambar | |
| Nagara |  Bhutan
|
| Pok | Asia |
| Jumlah Panutur | 640.000 |
| Sistim Panulisan | Aksara Tibet |
| Status | Lokok tipakai |
| Etnis | Jolma Ngalop |
| Dialek | Laya, Lunana, Adap |
| Kaluwarga Bahasa | 1. Rumpun bahasa Sino-Tibet 2. Tibeto-Burma 3. Tibet 4. Dzongkha |
| Bahasa say Tikahik | Bahasa Tibet |
Basa Dzongkha joda da basa say dituturko sakitar 640.000 jiwa di Bhutan, Basa sija tikuruk dilom rumpun bahasa Sino-Tibet say dipakay Jolma Ngalop.[1]
Huruf
[dandani | Sunting sumbor]| ཀ [ka] | ཁ [ˈka] | ག [ɡa] | ང [ŋa] |
| ཅ [tɕa] | ཆ [ˈtɕa] | ཇ [dʑa] | ཉ [ɲa] |
| ཏ [ta] | ཐ [ˈta] | ད [da] | ན [na] |
| པ [pa] | ཕ [ˈpa] | བ [ba] | མ [ma] |
| ཙ [tsa] | ཚ [ˈtsa] | ཛ [dza] | ཝ [wa] |
| ཞ [ʑa] | ཟ [za] | འ [ɥa] | ཡ [ja] |
| ར [ra] | ལ [la] | ཤ [ɕa] | ས [sa] |
| ཧ [ˈa] | ཨ [a] |
| Mak tihisok langgar |
Tihisok biaso |
Busuara ribah |
Nasal ribah | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Huruf | IPA | Huruf | IPA | Huruf | IPA | Huruf | IPA | |
| Guttural | ཀ | /ka/ | ཁ | /kʰa/ | ག | /ɡa/ | ང | /ŋa/ |
| Palatal | ཅ | /tʃa/ | ཆ | /tʃʰa/ | ཇ | /dʒa/ | ཉ | /ɲa/ |
| Dental | ཏ | /ta/ | ཐ | /tʰa/ | ད | /da/ | ན | /na/ |
| ཙ | /tsa/ | ཚ | /tsʰa/ | ཛ | /dza/ | ཝ | /wa/ | |
| Labial | པ | /pa/ | ཕ | /pʰa/ | བ | /ba/ | མ | /ma/ |
| ribah | ཞ | /ʒa/ | ཟ | /za/ | འ | /a/ ⟨ʼa⟩ | ཡ | /ja/ |
| biaso | ར | /ra/ | ལ | /la/ | ཤ | /ʃa/ | ས | /sa/ |
| langgar | ཧ | /ha/ | ཨ | /a/ ⟨ꞏa⟩ | ||||
| Tanda Vokal | IPA | Tanda Vokal | IPA | Tanda Vokal | IPA | Tanda Vokal | IPA |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ི | /i/ | ུ | /u/ | ེ | /e/ | ོ | /o/ |
| Angka Tibet | ༠ | ༡ | ༢ | ༣ | ༤ | ༥ | ༦ | ༧ | ༨ | ༩ |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Angka Diwanagori | ० | १ | २ | ३ | ४ | ५ | ६ | ७ | ८ | ९ |
| Angka Arab | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
| Angka Pocohan Tibet | ༳ | ༪ | ༫ | ༬ | ༭ | ༮ | ༯ | ༰ | ༱ | ༲ |
| Angka Pocohan Arab | -0.5 | 0.5 | 1.5 | 2.5 | 3.5 | 4.5 | 5.5 | 6.5 | 7.5 | 8.5 |
Cuntuh tulisan
[dandani | Sunting sumbor]UDHR pasal 1;
[dandani | Sunting sumbor]འགྲོ་བ་མི་རིགས་ག་ར་དབང་ཆ་འདྲ་མཏམ་འབད་སྒྱེཝ་ལས་ག་ར་གིས་གཅིག་ལུ་སྤུན་ཆའི་དམ་ཚིག་བསྟན་དགོ།
’Grobamirigsgaradbaṅcha’dramtam’badsgyewlasgaragisgcigluspuncha’idamtshigbstandgo.
Kaunyin jolma tilahirko mardeka rik uwat pi'il rik hak-hak sai goh-goh. Tiyan tiunjuk akal pikiran rik hati nurani mari tiyan dapok nyampur rik sai barihna dilom semangat bukolpah.
Rujukan
[dandani | Sunting sumbor]- ↑ Constitution of the Kingdom of Bhutan. Art. 1, § 8. Government of Bhutan. mak aktif lagi