1 სექტემბერი

<<	სექტემბერი					>>
ორშ	სამ	ოთხ	ხუთ	პარ	შაბ	კვი
						1
2	3	4	5	6	7	8
9	10	11	12	13	14	15
16	17	18	19	20	21	22
23	24	25	26	27	28	29
30
2024

1 სექტემბერი — გრიგორიანული კალენდრის 244-ე დღე (ნაკიან წლებში – 245-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 121 დღე.

დღის მოვლენები

• 462 : პირველი ბიზანტიური ინდიქციის დასაწყისი.
• 1715 : საფრანგეთის მეფე ლუი XIV გარდაიცვალა 72-წლიანი მმართველობის შემდეგ - რეკორდი ნებისმიერი დიდი ევროპული მონარქიისთვის.
• 1752 : ლიბერტი ბელი (თავისუფლების ზარი) ჩამოიტანეს ფილადელფიაში.
• 1763 : რუსეთის იმპერატრიცა ეკატერინე II-მ დაამტკიცა ივან ბეტსკოის გეგმა მოსკოვის სააღმზრდელო სახლისთვის.
• 1804 : იუნო, უდიდესი ასტეროიდთა სარტყელთაგან, აღმოაჩინა გერმანელმა ასტრონომმა კარლ ლუდვიგ ჰარდინგმა.
• 1897 : ბოსტონის მეტრო გაიხსნა - პირველი მიწისქვეშა მეტრო ჩრდილოეთ ამერიკაში.
• 1902 : საფრანგეთში გამოვიდა „მოგზაურობა მთვარეზე“ - პირველი მეცნიერულ-ფანტასტიკური ფილმი.
• 1905 : ალბერტა და სასკაჩევანი კანადის კონფედერაციას შეუერთდა.
• 1914 : რუსეთში სანქტ-პეტერბურგს პეტროგრადი დაარქვეს.
• 1914 : ბოლო მოგზაური მტრედი, დედალი სახელად მართა, დაიღუპა ტყვეობაში ცინცინატის ზოოპარკში.
• 1923 : მიწისძვრამ ტოკიოსა და იოკოჰამაში 100 000 ადამიანი იმსხვერპლა.
• 1928 : აჰმეტ ზოგუ ალბანეთს მონარქიად აცხადებს და საკუთარ თავს მონარქიის მეფედ.
• 1939 : მეორე მსოფლიო ომი : ნაცისტური გერმანია პოლონეთს დაესხა თავს და ომი დაიწყო.
• 1939 : ჯორჯ მარშალი აშშ-ის არმიის შტაბის უფროსი გახდა.
• 1943 : მეორე მსოფლიო ომი : იტალია თანხმდება იარაღის დაყრის პირობებს.
• 1951 : აშშ, ავსტრალია და ახალი ზელანდია ხელს აწერენ ურთიერთ თავდაცვის პაქტს.
• 1969 : ლიბიაში რევოლუციის შედეგად ქვეყნის სათავეში მუამარ ალ-ქადაფი მოდის.
• 1981 : ცენტრალური აფრიკის რესპუბლიკაში სამხედრო გადატრიალებით პრეზიდენტი დავიდ დაკო ჩამოაგდეს.
• 1985 : ერთობლივმა ამერიკულ-ფრანგულმა ექსპედიციამ საზღვაო სანაოსნო ხომალდ „ტიტანიკის“ ნარჩენები აღმოაჩინა.
• 1991 : უზბეკეთმა საბჭოთა კავშირისგან დამოუკიდებლობა გამოაცხადა.
• 2004 : ტერორისტებმა ბესლანში (ჩრდილოეთი ოსეთი) სკოლაში ტყვედ აიყვანეს ასობით ბავშვი და მასწავლებელი.
• 2006 : კატასტროფა განიცადა ირანული ავიაკომპანია Iran Air Tours-ის კუთვნილმა ტუ-154-მა. დაიღუპა 28 ადამიანი.
• 2008 : საქართველოს მასშტაბით რუსული აგრესიის წინააღმდეგ 1 სექტემბერს გაიმართა აქცია „ცოცხალი ჯაჭვი“, რომელშიც ათი ათასობით საქართველოს მოქალაქემ მიიღო მონაწილეობა, დევიზით: „Stop Russia“.

ამ დღეს დაბადებულნი

• 1877 : ასტონი, ფრენსის — ინგლისელი ფიზიკოსი
• 1905 : აბაკელია, თამარ — ქართველი მოქანდაკე, გრაფიკოსი, თეატრისა და კინოს მხატვარი
• 1913 : ბაბუხადია, ვასილ — ქართველი ქირურგ-უროლოგი.
• 1928 : ბაგრატიშვილი, გივი — ქართველი ქიმიკოსი.
• 1944 : ბელი, არჩი — ამერიკელი მომღერალი და სიმღერების ავტორი (Archie Bell & the Drells)
• 1946 : ერიკო, გრეგ — ამერიკელი დრამერი და პროდიუსერი (Sly & the Family Stone და Weather Report)
• 1968 : მუჰამედ ატა — 11 სექტემბრის მონაწილე ტერორისტი
• 1989 : კაულიცი, ბილ — გერმანელი მომღერალი, სიმღერების ავტორი და ვოკალისტი (Tokio Hotel)
• 1989 : კაულიცი, ტომ — გერმანელი გიტარისტი (Tokio Hotel)
• 1994 : სმოლინა, ანა — რუსი ჩოგბურთელი.
• 1996 : ჯინი, ელზა — ამერიკელი ქალი პორნომსახიობი
• 1997 : ჯონ ჯონ-გუქი — სამხრეთ კორეული ბოიბენდის BTS-ის წევრი

ამ დღეს გარდაცვლილნი

• 1159 : ადრიანე IV — რომის პაპი
• 1256 : კუჯო იორიცუნე — იაპონელი სიოგუნი
• 1574 : ამარ დასი — სიქხების მესამე გურუ
• 1581 : რამ დასი — სიქხების მეოთხე გურუ
• 1715 : ლუი XIV (საფრანგეთი) — საფრანგეთის მეფე
• 1938 : ბადრიძე, გიორგი — ქართველი პედიატრი და საზოგადო მოღვაწე.
• 1964 : ჯორჯესკუ, ჯორჯე — რუმინელი დირიჟორი.
• 1988 : ლუის ალვარესი — ამერიკელი ფიზიკოსი, ნობელის პრემიის ლაურეატი
• 2019 : ნუგზარ ჯუღელი — ქართველი მსახიობი, ტელეწამყვანი და სპორტული კომენტატორი

დღესასწაულები

ეროვნული

•  ბელარუსი,  თურქმენეთი,  ლატვია,  მოლდოვა,  რუსეთი,  სომხეთი,  უკრაინა,  ყაზახეთი,  ყირგიზეთი — ცოდნის დღე.
• — კონსტიტუციის დღე.
• — დამოუკიდებლობის დღე.

რელიგიური

• მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
  • წმინდა ანდრია სტრატილატი და 2593 მოწამე
  • წმინდა ტიმოთე, აღაპი და თეკლე
  • წმინდა პიტირიმი

იხილეთ აგრეთვე

სხვა თვეები: