რეფერენდუმი
რეფერენდუმი (ლათ. referendum - ის რაც უნდა გახმოვანდეს, plebiscita - თავდაპირველად პლებეების საბჭოს დეკრეტი) — სახელმწიფო სამართალში ამომრჩეველთა კორპუსის მიერ კონსტიტუციური, საკანონმდებლო ან შიდა და გარეპოლიტიკური საკითხების გადაწყვეტა. რეფერენდუმის ჩატარებისა და მისი რეგულირების პროცედურას ქვეყნის კანონმდებლობა მართავს.
გამოყენების სფეროს, ჩატარების საშუალებისა და განხილვის საკითხის მიხედვით ანსხვავებენ: კონსტიტუციურ რეფერენდუმს (სრულიად სახალხო კენჭისყრაზე გამოაქვთ კონსტიტუციის პროექტი ან საკონსტიტუციო ჩასწორებები) და საკანონმდებლო (კანონპროექტი), აუცილებელ რეფერენდუმსა და ფაკულტატიურს.
რეფერენდუმი საქართველოში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]„საქართველოს ორგანული კანონის რეფერენდუმის შესახებ“ მიხედვით რეფერენდუმი ეწყობა საყოველთაო, თანასწორი და ნების პირდაპირი გამოვლენის მიზნით, ფარული კენჭისყრით. ფარული კენჭისყრა გულისხმობს არჩევნის ფარულობას, თუ არ იქნება მოცემული მოთხოვნა დაცული ამ შემთხვევაში დგება რეფერენდუმის არაკონსტიტუციურად ცნობის საკითხი, რასაც წყვეტას საკონსტიტუციო სასამართლო საკონსტიტუციო სარჩელით მიმართვის შემთხვევაში. რეფერენდუმში მონაწილეობის უფლება აქვს საქართველოს მოქალაქეებს, რომლებსაც რეფერენდუმის გამართვის დღისათვის შეუსრულდა 18 წელი, განურჩევლად რასისა, კანის ფერისა, ენისა,სქესისა, რელიგიისა, პოლიტიკური და სხვა შეხედულებებისა, ეროვნული, ეთნიკური და სოციალური კუთვნილებისა, წარმოშობისა, ქონებრივი და წოდებრივი მდგომარეობისა, საცხოვრებელი ადგილისა. რეფერენდუმს საქართველოში ნიშნავს საქართველოს პარლამენტი, არანაკლებ 200 000 ამომრჩევლის მოთხოვნით ან საკუთარი ინიციატივით საქართველოს პრეზიდენტი მისი მოწყობის მოთხოვნის მიღებიდან 30 დღის ვადაში. საქართველოში რეფერენდუმი მზადდება და იმართება ქართულ ენაზე.