ლედა (თანამგზავრი)
ლედა | ||||
---|---|---|---|---|
იუპიტერის თანამგზავრი ლედა | ||||
ეპონიმი | ლედა (ძვ. ბერძნ. Λήδα) | |||
სხვა სახელები | იუპიტერ XIII | |||
აღმოჩენა | ||||
აღმომჩენი | ჩარლზ კოვალი | |||
აღმოჩენის ადგილი | პალომარის ობსერვატორია | |||
აღმოჩენის თარიღი | 14 სექტემბერი, 1974 | |||
ორბიტალური მახასიათებლები | ||||
დიდი ნახევარღერძი (a) | 8405 ა. ე. ( 0.074195980 კმ) 11 | |||
ორბიტის ექსცენტრისიტეტი (e) | 0.1648788 | |||
გარშემოვლის სიდერული პერიოდი |
+242.02 დღე | |||
საშუალო ანომალია () | 137.02571° | |||
დახრილობა (i) |
27,457° (ეკლიპტიკის მიმართ) 29,01° (ეკვატორის მიმართ)[1] | |||
ამომავალი კვანძის გრძედი () |
190.18497° | |||
პერიცენტრის არგუმენტი () | 312.92965° | |||
ვისი თანამგზავრია |
იუპიტერი (ჰიმალიის ჯგუფი) | |||
ფიზიკური მახასიათებლები | ||||
ალბედო | ±0.006 0.034[2] | |||
ხილული ვარსკვლავიერი სიდიდე | 20.2[3] | |||
აბსოლუტური ვარსკვლავიერი სიდიდე | 12.7[4] | |||
| ||||
| ||||
ლედა ვიკისაწყობში |
ლედა (ძვ. ბერძნ. Λήδα), იუპიტერ XIII — ციური სხეული, პლანეტა იუპიტერის ბუნებრივი თანამგზავრი, რომელიც შედის ჰიმალიის ჯგუფში.
აღმოჩენა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]თანამგზავრი ლედა აღმოაჩინა ჩ. კოვალმა 1974 წლის 14 სექტემბერს, ფოტოგრაფიულ ფირფიტებზე, რომლებიც სამი დღით ადრე იყო გამოფენილი პალომარის ობსერვატორიაში (11-დან 13 სექტემბრამდე; ლედა იყო აღბეჭდილი ყველაზე).[5][6] აქედან გამომდინარე, აღმოჩენის ოფიციალური თარიღია 1974 წლის 11 სექტემბერი. თანამგზავრს სახელი ეწოდა ბერძნული მითოლოგიის ზევსის სატრფოს ლედას სახელის მიხედვით. კოვალმა შესთავაზა სახელი და საერთაშორისო ასტრონომიულმა კავშირმა ოფიციალურად დაამტკიცა 1975 წელს.
ორბიტა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]ლედას ორბიტა იუპიტერიდან საშუალოდ დაშორებულია 11.165 მლნ კმ მანძილით, რომლის სრულ შემოვლას 240 დღეში და 12 საათში ასრულებს. ორბიტას ექსცენტრისიტეტია 0.15 და დახრილია ლოპლასის სიბრტყის მიმართ 27.5°. მიეკუთვნება ჰიმალიის ჯგუფს.
ფიზიკური მახასიათებლები
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]ლედას საშუალო დიამეტრი 20 კმ-ია. სიმკვრივე შეფასებულია 2.6 გ/სმ³-ით. თანამგზავრი სავარაუდოდ შედგება ძირითადად სილიკატური ქანებისგან. ძალიან ბნელ ზედაპირს აქვს ალბედო 0.04. ვარსკვლავიერი სიდიდე ტოლია 19.5m.
რესურსები ინტერნეტში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- Параметры Ледыდაარქივებული 2015-08-03 საიტზე Wayback Machine. на страничке НАСА NASA’s Solar System Exploration
- https://web.archive.org/web/20070624084542/http://www.ifa.hawaii.edu/~jewitt/irregulars.html
- https://web.archive.org/web/20021016114810/http://www.ifa.hawaii.edu/~sheppard/satellites/jupsatdata.html
სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ Jacobson, R. A. (2000). „The orbits of outer Jovian satellites“ (PDF). Astronomical Journal. 120 (5): 2679–2686. Bibcode:2000AJ....120.2679J. doi:10.1086/316817. S2CID 120372170.
- ↑ Grav, T.; Bauer, J. M.; Mainzer, A. K.; Masiero, J. R.; Nugent, C. R.; Cutri, R. M.; et al. (August 2015). „NEOWISE: Observations of the Irregular Satellites of Jupiter and Saturn“ (PDF). The Astrophysical Journal. 809 (1): 9. arXiv:1505.07820. Bibcode:2015ApJ...809....3G. doi:10.1088/0004-637X/809/1/3. S2CID 5834661. 3.
- ↑ Sheppard, Scott. Scott S. Sheppard - Jupiter Moons. Department of Terrestrial Magnetism. Carnegie Institution for Science. ციტირების თარიღი: 26 November 2020
- ↑ M.P.C. 128893. Minor Planet Circular. Minor Planet Center (27 January 2021).
- ↑ Kowal, C. T.; Aksnes, K.; Marsden, B. G.; Roemer, E. (1974). „Thirteenth satellite of Jupiter“. Astronomical Journal. 80: 460–464. Bibcode:1975AJ.....80..460K. doi:10.1086/111766.
- ↑ Brian G. Marsden. (September 20, 1974) IAUC 2702: Probable New Satellite of Jupiter. International Astronomical Union.
|
|