შინაარსზე გადასვლა

იურის ჰარტმანისი: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შეუმოწმებელი ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
fixed tupo
იარლიყები: გაუქმებულია ვიზუალური რედაქტირება რედაქტირება მობილურით საიტის რედაქტირება მობილურით
მომხმარებლის 2404:4400:5406:6700:1C5F:EB68:956F:A788 ცვლილებების გაუქმება (№4678747)
იარლიყი: გაუქმება
 
ხაზი 1: ხაზი 1:
{{ინფოდაფა მეცნიერი}}
'''იურის ჰარტმანისი''' (დ. 5 ივლისი, 1928. რიგა, ლატვია) — ინფორმატიკოსი და ალგორითმების თეორეტიკოსი, რომელმაც რიჩარდ სტერნსთან ერთად 1993 წელს ნამუშევრისთვის: გამოთვლითი თეორიის სირთულეები, მიიღო გამოთვლითი ტექნიკის ასოციაციის ჯილდო - ტიურინგის პრემია.
'''იურის ჰარტმანისი''' (დ. [[5 ივლისი]], [[1928]]. [[რიგა]], [[ლატვია]]) — [[ინფორმატიკოსი]] და [[ალგორითმების თეორეტიკოსი]], რომელმაც [[რიჩარდ სტერნსი (ინფორმატიკოსი)|რიჩარდ სტერნსთან]] ერთად 1993 წელს ნამუშევრისთვის: [[გამოთვლითი თეორიის სირთულეები]], მიიღო [[გამოთვლითი ტექნიკის ასოციაცია|გამოთვლითი ტექნიკის ასოციაციის]] ჯილდო - [[ტიურინგის პრემია]].


ჰარტმანისი დაიბადა ლატვიაში, ლატვიის არმიის გენერლის მარტინ ჰარტმანისის ოჯახში. საბჭოთა კავშირის მიერ ლატვიის ოკუპაციის შემდეგ მამამისი დაატყვევეს და გარდაიცვალა ციხეში. მეორე მსოფლიო ომის დასრულების შემდეგ დედამისმა შვილებთან ერთად დატოვა ლატვია.
ჰარტმანისი დაიბადა [[ლატვია]]ში, ლატვიის არმიის გენერლის მარტინ ჰარტმანისის ოჯახში. [[საბჭოთა კავშირის მიერ ლატვიის ოკუპაცია (1940)|საბჭოთა კავშირის მიერ ლატვიის ოკუპაციის]] შემდეგ მამამისი დაატყვევეს და გარდაიცვალა ციხეში. [[მეორე მსოფლიო ომი]]ს დასრულების შემდეგ დედამისმა შვილებთან ერთად დატოვა ლატვია.


თავიდან ისინი ცხოვრობდნენ გერმანიაში, სადაც იურისმა მარბურგის უნივერსიტეტში მიიღო მაგისტრის ხარისხი ფიზიკაში. შემდეგ ის გადავიდა ამერიკის შეერთებულ შტატებში სადაც 1951 წელს დაიცვა მაგისტრის და 1955 წელს დოქტორის ხარისხები მისური-კანზასის უნივერსიტეტში მათემატიკის დარგში.
თავიდან ისინი ცხოვრობდნენ [[გერმანია]]ში, სადაც იურისმა [[მარბურგის უნივერსიტეტი|მარბურგის უნივერსიტეტში]] მიიღო [[მაგისტრის ხარისხი]] [[ფიზიკა]]ში. შემდეგ ის გადავიდა [[ამერიკის შეერთებული შტატები|ამერიკის შეერთებულ შტატებშ]]ი სადაც 1951 წელს დაიცვა მაგისტრის და 1955 წელს [[ფილოსოფიის დოქტორი|დოქტორის]] ხარისხები [[მისური-კანზასის უნივერსიტეტი|მისური-კანზასის უნივერსიტეტში]] [[მათემატიკა|მათემატიკის]] დარგში.


== ნამუშევრები ==
== ნამუშევრები ==

უკანასკნელი რედაქცია 03:09, 9 ივლისი 2024-ის მდგომარეობით

იურის ჰარტმანისი
ლატვ. Juris Hartmanis
დაბ. თარიღი 5 ივლისი, 1928(1928-07-05)[1] [2]
დაბ. ადგილი რიგა[1] [2]
გარდ. თარიღი 29 ივლისი, 2022(2022-07-29)[3] (94 წლის)
მოქალაქეობა  ლატვია
 აშშ
საქმიანობა მათემატიკოსი[2] , ინფორმატიკოსი[1] [4] , უნივერსიტეტის პროფესორი[1] [4] და რედაქტორი[5] [6]
მუშაობის ადგილი კორნელის უნივერსიტეტი[1] [7] [8] [2] [9] , General Electric[7] [2] [8] [9] , ოჰაიოს შტატის უნივერსიტეტი[7] [2] [9] და კორნელის უნივერსიტეტი[2] [7] [9]
ალმა-მატერი კალიფორნიის ტექნოლოგიის ინსტიტუტი[7] [2] [8] [5] [10] [9] [11] [6] , მარბურგის უნივერსიტეტი[2] [8] [9] და University of Missouri–Kansas City[8] [2] [10] [9] [11]
მამა მარტინშ ჰარტმანისი
ჯილდოები ტიურინგის პრემია[12] [1] [7] [2] , ლატვიის მეცნიერებათა აკადემიის დიდი მედალი[2] [13] [14] , ACM-ის წევრი[12] [2] , ACM Distinguished Service Award[15] [12] [16] , AAAS-ის წევრი[17] [2] [14] , Fellow of the American Mathematical Society[18] [19] , ამერიკის ხელოვნებისა და მეცნიერების აკადემიის წევრი[2] [14] [4] , honorary doctor of TU Dortmund[2] [20] და საპატიო დოქტორი[2] [20] [11] [6]
საიტი engineering.cornell.edu/faculty-directory/juris-hartmanis-0

იურის ჰარტმანისი (დ. 5 ივლისი, 1928. რიგა, ლატვია) — ინფორმატიკოსი და ალგორითმების თეორეტიკოსი, რომელმაც რიჩარდ სტერნსთან ერთად 1993 წელს ნამუშევრისთვის: გამოთვლითი თეორიის სირთულეები, მიიღო გამოთვლითი ტექნიკის ასოციაციის ჯილდო - ტიურინგის პრემია.

ჰარტმანისი დაიბადა ლატვიაში, ლატვიის არმიის გენერლის მარტინ ჰარტმანისის ოჯახში. საბჭოთა კავშირის მიერ ლატვიის ოკუპაციის შემდეგ მამამისი დაატყვევეს და გარდაიცვალა ციხეში. მეორე მსოფლიო ომის დასრულების შემდეგ დედამისმა შვილებთან ერთად დატოვა ლატვია.

თავიდან ისინი ცხოვრობდნენ გერმანიაში, სადაც იურისმა მარბურგის უნივერსიტეტში მიიღო მაგისტრის ხარისხი ფიზიკაში. შემდეგ ის გადავიდა ამერიკის შეერთებულ შტატებში სადაც 1951 წელს დაიცვა მაგისტრის და 1955 წელს დოქტორის ხარისხები მისური-კანზასის უნივერსიტეტში მათემატიკის დარგში.

რესურსები ინტერნეტში

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 https://www.computerhope.com/people/juris_hartmanis.htm
  2. 2.00 2.01 2.02 2.03 2.04 2.05 2.06 2.07 2.08 2.09 2.10 2.11 2.12 2.13 2.14 2.15 2.16 https://amturing.acm.org/award_winners/hartmanis_1059260.cfm
  3. Juris Hartmanis
  4. 4.0 4.1 4.2 https://www.amacad.org/person/juris-hartmanis
  5. 5.0 5.1 http://www.cs.cornell.edu/annual_report/00-01/bios.htm#hartmanis
  6. 6.0 6.1 6.2 https://www.cs.cornell.edu/annual_report/Hartmanis.htm
  7. 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 www.nasonline.org
  8. 8.0 8.1 8.2 8.3 8.4 https://ethw.org/Oral-History:Juris_Hartmanis
  9. 9.0 9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 9.6 https://www.cs.cornell.edu/people/hartmanis/HARTMANIS%20CV_08-05.pdf
  10. 10.0 10.1 https://cacm.acm.org/magazines/2015/4/184690-an-interview-with-juris-hartmanis/fulltext
  11. 11.0 11.1 11.2 http://d.web.umkc.edu/delawarer/Alumni/Hartmanis.htm
  12. 12.0 12.1 12.2 https://awards.acm.org/award-winners/HARTMANIS_1059260
  13. https://www.engineering.cornell.edu/faculty-directory/juris-hartmanis-0
  14. 14.0 14.1 14.2 http://www.cs.cornell.edu/people/hartmanis/
  15. https://awards.acm.org/distinguished-members/award-winners?award=144
  16. https://awards.acm.org/binaries/content/documents/acm-us-en/press-releases/pdfs/2013/2013-service-awards/2013-service-awards/acm%3Afile
  17. https://www.aaas.org/fellows/listing
  18. http://www.ams.org/cgi-bin/fellows/fellows.cgi#h
  19. http://www.ams.org/news?news_id=1680
  20. 20.0 20.1 https://www.cs.cornell.edu/people/hartmanis/