Таьрахьдош

Таьрахьдош (эрс: Числительное) — деш дакъа да.

ГӀалгӀай метта аргӀан таьрахьдешаша хьахьокх хӀамаш лоархӀача хана цар aprIa. «МалаrIa?» яхача хаттара жоп а лу. АргӀандараш хьахиннад массалийчарна "-лагӀа" (-ллагӀа)" яха суффикс тӀакхетарца.

Число Таьрахь	Количественное Массалий	Порядковое АргӀан
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10	кӀолх цаӀ шиъ кхоъ диъ пхиъ ялх ворхӀ бархӀ ийс итт	... цхьоалагӀа шоллагӀа кхоалагӀа диълагӀа пхелагӀа ялхлагӀа ворхӀлагӀа бархӀлагӀа ийслагӀа иттлагӀа

Ингушские числительные с 11 по 18 образуются сложением двух основ: 1 (цаӀ) + 10 (итт) = 11 (цхьайтта).

Таьрахь	Массалий	АргӀан
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20	цхьайтта шийтта кхойтта дийтта пхийтта ялхайтта вурийтта барайтта ткъеста ткъо	цхьайттлагӀа шийттлагӀа кхойттлагӀа дийттлагӀа пхийттлагӀа ялхайттлагӀа вурийттлагӀа барайттлагӀа ткъестлагӀа ткъоалагӀа

Но (!): 19 – ткъеста

Таьрахь	Массалий	АргӀан
19 20	ткъеста ткъо	ткъестлагӀа ткъоалагӀа

Числительные от 1 до 20 пишутся слитно, а дальше до 100 и далее до 1000 раздельно. После 20 так же, как и в русском языке, счет обычный: 21 это 20 и 1 – ткъаь цаӀ, 22 это 20 и 2 – ткъаь шиъ и т д.

Таьрахь	Массалий	АргӀан
21 22 23 24 25 26 27 28 29	ткъаь цаӀ ткъаь шиъ ткъаь кхоъ ткъаь диъ ткъаь пхиъ ткъаь ялх ткъаь ворхӀ ткъаь бархӀ ткъаь ийс	ткъаь цхьоалагӀа ткъаь шоллагӀа ткъаь кхоалагӀа ткъаь диълагӀа ткъаь пхелагӀа ткъаь ялхлагӀа ткъаь ворхӀлагӀа ткъаь бархӀлагӀа ткъаь ийслагӀа

30 – как уже сказано, будет ткъаь итт (20 и 10). Дальше «ткъаь цхьайтта», то есть 20 и 11. 40 – это дважды двадцать «шовзткъа».

Таьрахь	Массалий	АргӀан
30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40	ткъаь итт ткъаь цхьайтта ткъаь шийтта ткъаь кхойтта ткъаь дийтта ткъаь пхийтта ткъаь ялхайтта ткъаь вурийтта ткъаь барайтта ткъаь ткъеста шовзткъа	ткъаь иттлагӀа ткъаь цхьайттлагӀа ткъаь шийттлагӀа ткъаь кхойттлагӀа ткъаь дийттлагӀа ткъаь пхийттлагӀа ткъаь ялхайттлагӀа ткъаь вурийттлагӀа ткъаь барайттлагӀа ткъаь ткъестлагӀа шовзткълагӀа

50 – это 40 и 10 «шовзткъа итт»; 60 – 3 раза по 20 «кховзткъа»; 70 – это 60 и 10 – «кховзткъа итт»; 80 – 4 раза по 20 – «дезткъа»; 90 – это 80 и 10 – «дезткъа итт»; 100 (сто) – бӀаь.

Таьрахь	Массалий	АргӀан
40 50 60 70 80 90 100	шовзткъа шовзткъа итт кховзткъа кховзткъа итт дезткъа дезткъа итт бӀаь	шовзткълагӀа шовзткъа иттлагӀа кховзткълагӀа кховзткъа иттлагӀа дезткълагӀа дезткъа иттлагӀа бӀоалагӀа

После ста: 130 – цхьа бӀаьи ткъаь итт (100+20+10); 146 – цхьа бӀаьи шовзткъе ялх (100+40+6); 200 – ши бӀаь (2 раза по 100); 555 – пхи бӀаьи шовзткъе пхийтта (500+40+15); 1000 (тысяча) – эзар; 1935 – (1000+900+20+15); 2000 – ши эзар (2 раза по 1000).

Таьрахь	Массалий	АргӀан
130 131 146 200 555 1000 1935 1979 2000	цхьа бӀаьи ткъаь итт цхьа бӀаьи ткъаь цхьайтта цхьа бӀаьи шовзткъе ялх ши бӀаь пхи бӀаьи шовзткъе пхийтта эзар эзареи ийс бӀаьи ткъаь пхийтта эзареи ийс бӀаьи кховзткъе ткъеста ши эзар	цхьа бӀаьи ткъаь иттлагӀа цхьа бӀаьи ткъаь цхьайттлагӀа цхьа бӀаьи шовзткъе ялхлагӀа ши бӀоалагӀа пхи бӀаьи шовзткъе пхийттлагӀа эзарлагӀа эзареи ийс бӀаьи ткъаь пхийттлагӀа эзареи ийс бӀаьи кховзткъе ткъестлагӀа ши эзарлагӀа