Donatello
| Donatello |
|---|
| instantia de: esser human |
|
|
|
| Commons: Donatello |
Donatello (Donato di Niccolò di Betto Bardi; circa 1386 – 31 de decembre 1466) esseva un famose artista e sculptor italian de Florentia in le Renascentia. Ille es cognoscite pro su obras de basse relievo, un forma de sculptura in que Donatello incorporava disveloppamentos significante de illusionismo perspectival.
Donatello non maritava, e viveva con altere artistas e su assistentes. Solmente pauc factos es cognoscite re su vita personal.
Vita juvene
[modificar | modificar fonte]Donatello esseva le filio de Niccolo di Betto Bardi, qui esseva membro del Corporation Florentin de Pectinatores de Lana, e nasceva in Florentia circa 1386. Donatello esseva educate in le casa del familia Martelli. Ille recipeva su prime education artistic in le officina de un aurifice, e postea laborava in le studio de Lorenzo Ghiberti.
Inter 1404 e 1407 ille faceva studio e excavationes con Filippo Brunelleschi in Roma, labor que dava al duo le reputation de cercator de tresores. In iste viage, Brunelleschi faceva su mensurationes del domo del Pantheon e altere edificios roman. Iste mensurationes influentiava le obra de Donatello.
Vita in Florentia
[modificar | modificar fonte]In Florentia, Donatello adjutava Ghiberti con le statuas de prophetos pro le porta al nord del Battistero di San Giovanni, pro que ille esseva pagate in 1406 e 1408. De 1409 a 1411 ille faceva le figura colossal sedite de Sancte Johannes le Evangelista (que usque a 1588 esseva un parte del faciada del cathedral, e hodie es in un cappella del Duomo). Iste obra marcava un cambio in su arte del manierismo gothic al naturalismo e le illustration de emotiones human: le facie, humeros, e busto ja esseva idealisate, ma le manos e le gambas esseva plus realistic.
De 1411 a 1413 Donatello laborava in un statua del sancte Marco pro le ecclesia de Orsanmichele. In 1417 ille finiva le Sancte Jorge; le basse relievo, del forma schiacciato, es un del prime exemplos de perspectiva de puncto central in sculptura.
Inter 1415 e 1426, Donatello creava cinque statuas pro le Campanile di Giotto de Santa Maria del Fiore in Florentia, etiam cognoscite como le Duomo: le Propheto disbarbate, le Propheto barbate (ambes in 1415), le Sacrificio de Issac (1421), Habbakuk (1423-1425), e Jeremiah (1423-1426). Iste statuas sequeva le modellos classic pro oratores e es characterisate per lor multo detaliate portraits. In 1425, ille faceva le Crucifice pro Santa Croce.
De 1425 a 1427 Donatello collaborava con Michelozzo in le monumento funerari del Antipapa Ioannes XXIII pro le Battistero in Fluence. Etiam in 1427, ille finiva in Pisa un pannello marmorari pro le monumento funerari de Cardinal Rainaldo Brancacci al ecclesia de Sant'Angelo a Nilo in Naples.
Commissiones major in Florentia
[modificar | modificar fonte]In 1430, Cosimo de' Medici, le patrono principal de arte de su era, commissionava de Donatello le sculptura de bronzo de David pro le corte de su Palazzo Medici. Iste es le plus famose obra de Donatello. A su creation, illo esseva le prime stante statua nude create ab tempores ancian. Create independentemente del architectura, David esseva un allegoria pro le virtutes civic vincente super brutalitate e irrationalitate. Illo es considerate le prime obra major del sculptura del renascentia.
Quando Cosimo esseva exiliate de Florentia, Donatello vadeva a Roma, e restava illac usque 1433. In iste periodo, ille creava duo obras notabile, le Tumba de Giovanni Crivelli a Santa Maria in Aracoeli, e le Ciborium al Basilica de Sancte Petre. Su retorno a Florentia quasi coincideva con illo de Cosimo.
In maio 1434, ille signava un contracto pro le pulpito marmatori in le faciada del Cathedral Prato, le final projecto facite con Michelozzo. Iste obra, de un dansa pagan, passional, bacchanal esseva le percursor del Cantoria al Duomo in Florentia. Ambe obras esseva inspirate per sarcophagos ancian e coffros byzantin de ebore.
In Padua
[modificar | modificar fonte]In 1443, Donatello esseva advocato a Padua per le heredes del famose condottiero Erasmo da Narni, qui habeva morite in iste anno. Finite in 1450 e ponite in le quadrato juxta le Basilica de Sancte Anthony, su statua equestre de Erasmo (plus cognoscite como le Gattamelata) esseva le prime monumento assi construite ab tempores ancian. (Altere statuas equestre, del seculo 14, non ha essite construite in bronzo e esseva ponite super tumbas, non in un loco public.) Iste obra deveniva le prototypo pro altere monumentos equestre facite in Italia e Europa in le seculos posterior.
Pro le Basilica de Sancte Antonio, Donatello su crucifixe famose de bronzo e altere statuas pro su choro, includente Madonna con Filio e sex sanctos. (Istes non es plus visibile post un renovation per Camillo Boito in 1895.) Le Madonna depinge le filio como essente monstrate al fidel, super un throno flancate per duo sphinges, figuras allegoric de cognoscentia. Super le throno esse un relievo de Adam e Eva. In iste periodo (1446-1450), Donatello etiam faceva quatro relievos con scenas del vita de Sancte Antonio pro su altar alte.
Annos final in Florentia
[modificar | modificar fonte]Donatello retornava a Florentia in 1453. De 1455 a 1460 Donatello creava le Judith e Holofernes pro le Duomo di Siena ma postea acquirite per le familia Medici. Ille restava illac e creava altere obras usque a 1461.
Pro su commission final in Florentia, Donatello creava relievos del pulpitos de bronzo in le ecclesia de San Lorenzo, con le adjuta del studiantes Bartolomeo Bellano e Bertoldo di Giovanni. Donatello faceva le designo general e faceva personalmente le obras Martyrio de Sancte Laurentio e le Deposition del Cruce; ille laborava al relievos de Christo ante Pilate e Christo ante Caiphas con Bellano. Iste final obras esseva notabile pro su stilo intense, libere, schizzose e incomplete que da emphase al effecto dramatic del scena e al intensitate spiritual.
Donatello moriva in Florentia in 1466 e esseva interrate in le Basilica de San Lorenzo, juxta Senior Cosimo de' Medici.