ով
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [vɔv]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ ով
վանկեր՝ ով
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Ո-ի տարբերակը՝ ձայնավորից առաջ վ-ի հավելմամբ (ո՞վ իցէ)։
Դերանուն
- որպես հարցական դերանուն գործածվում է հարցում պարունակող նախադասությունների մեջ (առավելապես՝ սկզբում)՝ շնչավոր էակների ընդհանուր անվանման նշանակությամբ ◆ Ո՞վ քեզ ծեծեց, Մարո ջա՜ն, ո՞վ անիծեց, Մարո ջա՜ն։ Հովհաննես Թումանյան
- հռետորական հարցման և բացականչության մեջ՝ ոչ ոք, ոչ մեկը նշանակությամբ ◆ Եվ ո՞վ սիրտ ունի մերկ ծառի նման՝ կանգնել աշխարհի հողմերին պատվար։ (Ավետիք Իսահակյան)
- նույնպիսի խոսքերում՝ արհամարհական իմաստով՝ սրա՜ն տեսեք նշանակությամբ ◆ Ո՜վ է մեզ խորհուրդներ տալիս։
- նույնպիսի խոսքերում՝ ամեն ոք, ամեն մարդ նշանակությամբ ◆ Եվ ո՞վ կարող էր չհիանալ նրա գեղեցկությամբ։
- ցուցական դերանվան նշանակությամբ՝ որը նշանակությամբ ◆ Հազար երանի՜, ով իր ժողովրդի հետ ու նրա համար ապրեց։
- բաշխական նշանակությամբ գործածվում է կրկնությամբ՝ մեկը… մեկը, ոմանք… ոմանք նշանակությամբ ◆ Ով ետ եկավ շապիկի թևքը ճոճելով, ով՝ փայտե ոտքը թխկացնելով, ով՝ սպասելով մնաց թեկուզ անթև, թեկուզ անոտ որդուն, ամուսնուն, եղբորը։ (Հակոբ Մանանդյան)
- հակադրական-հեգնական իմաստով՝ ցույց է տալիս հակադրվող անձերից մեկի անարժանությունը՝ ժխտելիությունը ևն՝ սա…, իսկ նա, այս մեկը… մյուսը նշանակությամբ ◆ Հայրենիքի թշվառության համար մտածողն ու գործողն ով, առաջնակարգ հյուրանոցում ապրողն ով: (Նար-Դոս) ◆ Փլավն ում են տվել, ախորժակն՝ ում:
- կոչական բառ, որ դրվում է՝
- այն բառից առաջ, որին ուղղվում է խոսքը ◆ Ձա՛յն տուր, ո՜վ ծովակ։ (Րաֆֆի)
- զգացական, հռետորական խոսքերում՝ գոյականից առաջ՝ արտահայտելով զարմանք, սարսափ, հիացմունք ևն ◆ Մտնում է պալատ և, ո՜վ զարմանք, - տեսնում հենց այն մարդուն, որին ինքը հանդիպել էր ճանապարհին։
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- ոչ ոք, ոչ մեկը
- ամեն ոք, ամեն մարդ
Արտահայտություններ
[խմբագրել]- ով ասես - ամենքը, ամեն մարդ
- ով գիտե - հայտնի չէ, չգիտեմ, ոչ ոք չգիտե
- ով վոր - ամեն մեկը, յուրաքանչյուրը
- ում ես ասում - ոչ ոք չի լսում՝ ուշադրություն չի դարձնում
- ով ուզում է լինի - որևէ խտրություն՝ ընտրություն չե անում, բոլորն ել ինձ համար միևնույն են
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։