խարիսխ

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [χɑˈɾisχ]

Դասական ուղղագրութեամբ՝ խարիսխ

վանկեր՝ խա•րիսխ 

Ստուգաբանություն

Ծագումն անհայտ է։

Գոյական

1. ծովի հատակին կառչող ճանկավոր հարմարանք, որ հաստատուն կանգնեցնում է նավերն ու նավարկության այլ միջոցները ◆ Նավերն ու շոգենավերն, որ իրենց խարիսխների վրա հանգստանում են, … մեղմիկ օրորվում են ծովի երեսին։ (Շիրվանզադե)
2. պատվանդան ◆ Բռնության խարիսխ: (Ավետիք Իսահակյան)
3. սատար, ապավեն
4. փայտյա հաստ հեծան, որ դնում են պատերի մեջ՝ ամրացնելու նպատակով
5. սրունք
6. ձևավորված հիմք՝ պատվանդան, որի վյւա կանգնեցվում Է սյունը ◆ Սյուների խոյակները պսակված են կանաչ դրասանգներով և գույնզգույն վառերով, որոնք օձապտույտ իջնում են մինչև դահլիճի խարիսխները: (Մուրացան)
7. հիմք, հիմունք, հենարան ◆ Որոշված է ստեղծել նոր արվեստ՝ համապատասխան այն տնտեսական-քաղաքական խարիսխի, որ հաստատվել է։ (Ցոլակ Խանզադյան) ◆ Լեզվի մը միությունը և դյուրությունը ազգի գոյության խարիսխն է: (Դասագիրք)
8. հիմնական բնակավայր՝ ապաստան՝ կացարան ◆ Դեռ երբեք իմ խարիսխես՝ իմ տունես չէի կտրված։ Զապել Եսայան
9. խարիսխի ձև ունեցող նշան, խարսխանշան ◆ Երկու տառերի մեջտեղում զետեղված էր մի խարիսխ: (Րաֆֆի)
10. միջոց, հնար ◆ Իմ միակ հույսը, իմ միակ ապավենը, իմ փրկության խարիսխը դու էիր։ (Նար-Դոս) ◆ Մերժեց իրեն պարզված փրկության խարիսխը : (Վահրամ Փափազյան)
11. եռանկյունու կամ բուրգի հիմքը
12. էլեկտրական մեքենայի պտտվող մասը ◆ Նախ փականագործություն սովորեց, հետո առաջարկեցին աշխատել որպես մոտորների խարիսխի փաթաթող։ (Բոգդան Վերդյան)
13. ժամացույցի ճոճանակի կարգավորիչ
14. ռազմական հենակետ։ ◆ Ջիբրալտարը կրնա մնալ անգլիական ռազմական խարիսխ։ (Մամուլ)
15. խարիսխ նետել ◆ «Ավրորան» խարիսխ էր ձգել «Բալթիկ գործարանի» առաջ։ (Ակսել Բակունց) ◆ Նավը խարիսխ կը նետեր։ (Դանիել Վարուժան) ◆ Մի խումբ բանվորներ խարիսխ ձգեցին Էնգելսի փողոցում։ (Մամուլ)

Հոմանիշներ

1. պատվանդան (արձանի, կոթողի)
2. հիմք
3. նավախարիսխ

Արտահայտություններ

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ anchor գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ якорь (ru) ‎(jakorʹ), база (ru) ‎(baza), анкер (ru) ‎(anker) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

• Ս․ Գասարջյան, Ճարտարապետական և շինարարական տերմինների ռուս-հայերեն և հայ-ռուսերեն բացատրական բառարան, Երևան, 2007 — 572 էջ։