Jump to content

Internet freedom

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Internet freedom, համապարփակ տերմին, որը ներառում է թվային իրավունքները, տեղեկատվության ազատությունը, ինտերնետ հասանելիության իրավունքը, ինտերնետ գրաքննությունից ազատությունը և ցանցի չեզոքությունը[1][2][3]։

Որպես մարդու իրավունք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ինտերնետային ազատությունը որպես մարդու իրավունք աջակցողներից են նաև ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների խորհուրդը, որը 2012 թվականին հայտարարել է ինտերնետային ազատությունը որպես մարդու իրավունք[4][5]։ էրիկ Սթարները համաձայն է ինտերնետային ազատության վերջնական նպատակների հետ, սակայն կարծում է, որ ժողովրդավարության և այլ ազատությունների վրա կենտրոնանալը լավագույն ռազմավարությունն է։ Sterner-ի կարծիքով, ամուր ժողովրդավարական հաստատություններն ու ազատությունների պաշտպանությունը կարող են ավելի արդյունավետ աջակցել ինտերնետային ազատությանը[6]։

Համեմատաբար ազատ ինտերնետ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ջ. Գոլդսմիթը նշում է խոսքի ազատության շուրջ հիմնարար իրավունքների անհամապատասխանությունները, որոնք առկա են, օրինակ, Եվրոպայի և Միացյալ Նահանգների միջև, և ինչպես է դա ազդում ինտերնետի ազատության վրա[7]։ Բացի այդ, որոշակի տեսակի խոսքի տարածումը, որը տարածում է կեղծ տեղեկատվություն և թուլացնում վստահությունը առցանց բովանդակության ճշգրտության նկատմամբ, շարունակում է մտահոգության թեմա լինել ինտերնետի ազատության շուրջ բոլոր երկրներում:

Համեմատաբար անազատ ինտերնետներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Որոշ երկրներ աշխատում են արգելել որոշ կայքեր և բառեր, որոնք սահմանափակում են ինտերնետի ազատությունը[8]։ Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետությունը (ՉԺՀ) ունի աշխարհի ամենամեծ թվով ինտերնետ օգտագործողներ և աշխարհի ամենաբարդ և ագրեսիվ ինտերնետ գրաքննության և վերահսկման ռեժիմներից մեկը[9]։ 2020 թվականին Freedom House-ը Չինաստանը դասել է 64 երկրներից վերջինը՝ ինտերնետի ազատության առումով[10]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Altman, Alex (2008-02-20). «A Coming Chill Over Internet Freedom?». Time (ամերիկյան անգլերեն). ISSN 0040-781X. Արխիվացված օրիգինալից 2021-12-07-ին. Վերցված է 2019-12-09-ին.
  2. Nicks, Denver (March 19, 2014). «Russia's Youth Want Internet Freedom, Widening 'Censorship Gap'». Time (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021-12-07-ին. Վերցված է 2019-12-09-ին.
  3. Paul, Kari (2021-09-22). «Internet freedom on the decline in US and globally, study finds». The Guardian (բրիտանական անգլերեն). ISSN 0261-3077. Վերցված է 2023-07-14-ին.
  4. Carr, Madeline (November 2013). «Internet freedom, human rights and power». [ustralian Journal of International Affairs (անգլերեն). 67 (5): 621–637. doi:10.1080/10357718.2013.817525. ISSN 1035-7718. S2CID 153790388.
  5. «Opinion: The Internet As a Human Right». Time (անգլերեն). May 28, 2014. Արխիվացված օրիգինալից 2022-01-21-ին. Վերցված է 2019-12-09-ին.
  6. Sterner, Eric R. (2011). «The Folly of Internet Freedom: The Mistake of Talking About the Internet as a Human Right». The New Atlantis (32): 134–139. ISSN 1543-1215. JSTOR 43152664.
  7. Goldsmith, J. (2018). The failure of internet freedom. Knight First Amendment Institute. Columbia University. https://knightcolumbia.org/content/failure-internet-freedom Արխիվացված 2022-01-24 Wayback Machine. Retrieved on 12/3/19.
  8. «Promoting Global Internet Freedom: Policy and Technology» (PDF). Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2021-04-19-ին. Վերցված է 2019-12-09-ին.
  9. Library of Congress. Congressional Research Service. (2010). U.S. Initiatives to Promote Global Internet Freedom. Issues, Policy, and Technology. S.l]: [s.n.]. https://apps.dtic.mil/dtic/tr/fulltext/u2/a516461.pdf Արխիվացված 2019-12-04 Wayback Machine Retrieved on 12/3/19.
  10. Cook, Sarah. «5 Predictions for Beijing's Assault on Internet Freedom in 2021». thediplomat.com. The Diplomat. Արխիվացված օրիգինալից 7 December 2021-ին. Վերցված է 14 December 2020-ին.