Jump to content

Սուրբ Նիկողայոս եկեղեցի (Նոր Նախիջևան)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սուրբ Նիկողայոս եկեղեցի (այլ կիրառումներ)


Սուրբ Նիկողայոս եկեղեցի (Նոր Նախիջևան)


ԵրկիրՌուսաստան Ռուսաստան
ԿրոնադավանանքՀայ Առաքելական եկեղեցի Հայ Առաքելական եկեղեցի
Ճարտարապետություն
Կարգավիճակքանդված
Կառուցման սկիզբ1783
Կառուցման ավարտ1783
Ավերում1930-ական թվականներ (քանդվել է խորհրդային իշխանությունների կողմից)

Սուրբ Նիկողայոս եկեղեցի, հայ ուղղափառ տաճար Նոր Նախիջևան քաղաքում (այժմ` Դոնի Ռոստովի Պրոլետարսկի շրջանի կազմում)։ Գտնվել է 1-ին գծի և Պրոլետարական 1-ին փողոցի անկյունում։ Եկեղեցին քանդվել է խորհրդային իշխանությունների կողմից 1930-ական թվականներին[1]։

Սուրբ Նիկողայոս փայտե եկեղեցու հիմքը գցվել է 1781 թվականին և օծվել 1783 թվականի սեպտեմբերի 10-ին[2]։ Դա Նոր Նախիջևանի առաջին եկեղեցիներից էր[3]։ Այն փողոցը, որտեղ գտնվում էր եկեղեցին, ստացել է նրա անունը` Նիկոլսկայա (այժմ դա Լիստոպադովի փողոցն է)։ Որոշ ժամանակ անց փայտե եկեղեցու փոխարեն կառուցեցին քարե տաճար, որը գտնվում էր փոքր-ինչ դեպի հյուսիս` 1-ին գծի և Ուսպենսկայա 1-ին փողոցի (այժմ` Պրոլետարական) անկյունում[1]։

Տաճարն ուներ քառասյուն նախասրահներով երեք մուտք։ Գլխավոր (արևմտյան) մուտքի վրա խոյանում էր զանգակատունը։ Տաճարի գլխավոր ծավալը և զանգակատունը ավարտում էին դասական գմբեթները[3]։ 1862 թվականին տաճարում տեղի ունեցավ հիմնանորոգում։ XIX դարի վերջում տաճարի գմբեթները փոխարինվեցին ավանդական հայկական ութանիստ վրանածածկերով[3]։ 1902 թվականի ապրիլի 28-ին եկեղեցու զանգակատանը տեղադրվեց ամենամեծ զանգը` 41 փութ 30 ֆունտ քաշով (մոտ 650 կգ)[1]։

Տաճարին կից գործել է հայկական գերեզմանատուն, որտեղ թաղված են եղել քաղաքի բազմաթիվ հայտնի բնակիչներ. պատգամավոր Հովհաննես Աբրահամյանը, որը մեկնել էր Սանկտ Պետերբուրգ Եկատերինա II-ի հրամանագիրը բերելու, քաղաքագլուխ Հարություն Խալիբյանը, վաճառական Մակար Հայրապետյանը` Միքայել Նալբանդյանի մտերիմ ընկերը։ 1873 թվականին տաճարում կնքել են ապագա բանաստեղծ Օնոպրիոս Անոպյանին։

1883 թվականին հանդիսավորությամբ նշվել է տաճարի հարյուրամյակը[1]։

Տաճարին կից գործել է ծխական տարրական դպրոց։ Տաճարում եղել է գրադարան, որտեղ պահվել են եկեղեցական ձեռագիր մագաղաթյա գրքեր[2]։

Տաճարը փակվել է 1930-ական թվականների սկզբին։ Շենքը սկսեցին աստիճանաբար քանդել[1]։ Տաճարի ավերակները վերջնականապես քանդվեցին Հայրենական մեծ պատերազմից հետո։ Նրա տեղում կառուցվել է հինգհարկանի բնակելի շենք (1-ին գիծ, № 56)[3]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Малаховский Е. И. Храмы и культовые сооружения Ростова-на-Дону. — Ростов-на-Дону: Издательство «NB», 2006. — С. 107—109. — ISBN 5-98155-014-7
  2. 2,0 2,1 Мкртыч Мкртычевич Чорчопьянц. «Церкви города Нахичевани-на-Дону». Донской временник. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 31-ին.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Евгений Иванович Малаховский. «Нахичеванские храмы». Донской временник. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 31-ին.