Ջոն Վուդեն

Ջոն Վուդեն;
Ծնվել է	հոկտեմբերի 14, 1910
Ծննդավայր	Hall, Մորգան շրջան, Ինդիանա, ԱՄՆ
Մահացել է	հունիսի 4, 2010 (99 տարեկան)
Մահվան վայր	Լոս Անջելես, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ
Գերեզման	Ֆորեստ Լոուն հուշայգի
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ
Մայրենի լեզու	անգլերեն
Կրթություն	Պերդյու համալսարան, Martinsville High School? և Ինդիանայի պետական համալսարան
Մասնագիտություն	սպա, բասկետբոլի մարզիչ, բասկետբոլիստ և գրող
Կուսակցություն	Դեմոկրատական կուսակցություն
Պարգևներ և ; մրցանակներ	Associated Press քոլեջի բասկետբոլի Տարվա լավագույն մարզիչ Sports Illustrated Sportsperson of the Year? Թեոդոր Ռուզվելտի մրցանակ Ջոն Բաննի Մրցանակ Associated Press քոլեջի բասկետբոլի Տարվա լավագույն մարզիչ Associated Press քոլեջի բասկետբոլի Տարվա լավագույն մարզիչ Associated Press քոլեջի բասկետբոլի Տարվա լավագույն մարզիչ և Associated Press քոլեջի բասկետբոլի Տարվա լավագույն մարզիչ
Կայք	coachwooden.com
	John Wooden Վիքիպահեստում

Ջոն Ռոբերտ Վուդեն (անգլ.՝ John Robert Wooden, հոկտեմբերի 14, 1910(1910-10-14)^[1]^[2], Hall, Մորգան շրջան, Ինդիանա, ԱՄՆ - հունիսի 4, 2010(2010-06-04)^[3]^[1], Լոս Անջելես, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ), ամերիկացի բասկետբոլիստ և բասկետբոլի մարզիչ։ Վուդենը համարվում է Բասկետբոլի փառքի սրահի խաղացող (ներառյալ 1960 թվականը), ինչպես նաև մարզիչ (ներառյալ 1973 թվականը)։ Նա դարձել է փառքի սրահի առաջին անդամը, որն իր մեջ ներառում էր միանգամից երկու կատեգորիա։ Այդ հաջողությունը հետագայում կրկնել են Լենի Ուիլքենսը, Բիլ Շերմանը և Թոմ Հեյնսոնը։ Վուդենը ուսանողների ազգային առաջնությունում 10 անգամ ղեկավարել է Լոս Անջելեսի կալիֆոռնյան համալսարանի տղամարդկանց թիմը^[4], որտեղ նրանք հաղթել են, ինչն էլ ռեկորդային է ուսանողական բասկետբոլի համար^[4]^[5]։

Կենսագրություն

Վուդենը ծնվել է 1910 թվականին Ինդիանայի Հոլլ քաղաքում։ 1918 թվականին նրա ընտանիքը տեղափոխվել է Կենտերտոնում գտնվող ոչ մեծ ֆերմա։ Մանկության տարիների Վուդենը եղել է տեղական դպրոցական բասկետբոլային աստղ Ֆազի Վանդայվերի երկրպագուն։ 14 տարեկանում Ջոնի ընտանիքը տեղափոխվել է Մարտինսվիլ, որտեղ Վուդենը դարձել է դպրոցական բասկետբոլային թիմի աստղը. 3 անգամ նա թիմին օգնել է հասնել նահանգի առաջնության եզրափակիչ (հաղթել հաջողվել է միայն մեկ անգամ՝ 1927 թվականին), իսկ անձամբ նա ներառված է եղել նահանգի լավագույն խաղացողների խորհրդանշական թիմում:1928 թվականին դպրոցն ավարտելուց հետո Վուդենն ընդունվել է Պերդյուի համալսարան, որտեղ նրա մարզիչն էր Ուորդ «Պիգի» Լամբերտը։ 1932 թվականին համալսարանական թիմը հաղթել է ազգային ուսանողական մրցաշարում, իսկ Վուդենը համարվել է մրցաշարի լավագույն խաղացող, իսկ երեք տարի անընդմեջ ներառվել է հավաքականի լավագույն խաղացողների խորհրդանշական թիմում, ինչը նախկինում չի հաջողվել ոչ մի բասկետբոլիստի։ Վուդենին անվանել են անվանվել է «Ռետինե մարդ Ինդիանայից»՝ հատակին ընկնելիս իր վտանգավոր ցատկերի համար։

Համալսարանն ավարտելուց հետո 1932 թվականի օգոստոսին ՋոնՎուդենն ամուսնացելէ Նելլ Ռայլիի հետ, իսկ սեպտեմբերին դարձել է Կենտուկիում գտնվող Դեյտոնի ավագ դպրոցի բասկետբոլային մարզիչ և անգլերենի ուսուցիչ։ Մարզչական կարիերան Վուդենը սկսել է անհաջողությամբ. Առաջին մրցաշրջանում թիմը նրա գլխավորությամբ 11 խաղից հաղթել է ընդամենը 6-ում։ Վուդենիկարիերայում այս մրցաշրջանը միակն է, որը բացասական տարբերությունունի հաղթանակների և պարտությունների մեջ։ 1934 թվականին Վուդենը վերադարձել է Ինդիանա և Սաութ Բենդի ավագ դպրոցում սկսել է աշխատել որպես անգլերենի ուսուցիչ, բեյսբոլիև բասկետբոլի մարզիչ, ինչպես նաև խմբագիր տեղական հրատարակչությունում։ Հետագայում մի քանի տարի անց Վուդան պրոֆեսիոնալ խաղացել է Բասկետբոլի ազգային լիգայի «Ինդիանապոլիս Կաուտսկիս» թիմի համար։ 1938 թվականին նա ընդգրկվել է NBL-ի լավագույն խաղացողների խորհրդանշական հավաքականում։

1942 թվականին Վուդենը կամավորցուցակագրվել է նավատորմում և ծառայել Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ՝ ստանալով լեյտենանտի կոչում։ Իր առաջին մուտքը դեպի ծով Վուդենը բաց է թողել կույրաղիքի բորբոքման պատճառով, իսկ նրան փոխարինող սպան մահացել է կամիկաձեների հարձակման պատճառով։ Պատերազմից հետո Վուդենը Ինդիանայի ուսուցիչների քոլեջում (ժամանակակից Ինդիանայի համալսարան) դարձել է բասկետբոլի և բեյսբոլի մարզիչ։ 1946 թվականին բասկետբոլային թիմը նրա գլխավորությամբ զբաղեցրել է առաջին հորիզոնականը Ինդիանայի նահանգային կոնֆերենցիայում և հրավեր ստացել մասնակցելու Կանզասի նահանգում անցկացվող ազգային մրցաշարին, սակայն Վուդենը հրաժարվել է մասնակցությունից, քանի որ մրցաշարի կանոնները աֆրոամերիկացիներին արգելում էին մասնակցել դրան, իսկ Չիկագոյից սևամորթ բասկետբոլիստ Կլարենս Ուոքերը խաղում էր Վուդանի թիմում։ Հաջորդ մրցաշրջանում համալսարանական թիմը կրկնել է իր նվաճումը և կրկին հրավեր ստացել ազգային առաջնությունից, որտեղ աֆրոամերիկացիների համար վերացրել էին մասնակցության սահմանափակումները։

1948 թվականին Վուդենը Լոս Անջելեսի Կալիֆոռնիայի համալսարանի բասկետբոլի թիմում դարձել է մարզիչ։ Նա այս պաշտոնը զբաղեցնում էր մինչև 1975 թվականը ՝ ամերիկյան քոլեջի բասկետբոլի պատմության մեջ ունենալով ամենահաջողակ կարիերան։ Վուդենի գլխավորությամբ թիմը 10 անգամ դարձել է ազգային չեմպիոն, ընդ որում 1967-1973 թվականներին թողարկել է յոթ անընդմեջ չեմպիոնական տիտղոսների շարք, թիմը նաև առանց որևէ պարտության անցկացրել է չորս մրցաշրջան^[5]։ Այն խաղացողներից շատերը, ովքեր ավարտել են Վուդենի դպրոցը, այնուհետև հաջող կարիերա են ունեցել NBA-ում։ Նրանց թվու են փառքի սրահի անդամներ Քարիմ Աբդուլ-Ջաբարը, Բիլ Ուոլթոնը և Գեյլ Գուդրիչը։

1975 թվականին Ջոն Վուդենն անցել է թոշակի, մի քանի գիրք գրել իր կյանքի և բասկետբոլի մասին։ 2003-ին պարգևատրվել է նախագահի ազատության մեդալով։ Մահացել է 2010 թվականի հունիսի 4-ին 99 տարեկան հասակում^[6]։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Encyclopædia Britannica
↑ ^2,0 ^2,1 GeneaStar
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 http://sports.espn.go.com/los-angeles/news/story?id=5253601
↑ ^4,0 ^4,1 «Ukleja Center Presents Award to Legendary Coach John Wooden». California State University. 2009 թ․ հունիսի 15. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 18-ին.
↑ ^5,0 ^5,1 «John Wooden, former UCLA coach, dies». Associated Press. 2010 թ․ հունիսի 5. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 23-ին.
↑ U S Congress Congressional Record, V. 149, PT. 14, July 17, 2003 to July 25, 2003. — Government Printing Office, 2007. — С. 19569. — 1472 с.

Արտաքին հղումներ

Վուդենի պաշտոնական կայք(չաշխատող հղում)(անգլ.)
Ջոն Վուդենը փառքի սրահում (որպես խաղացող)(անգլ.)
Ջոն Վուդենը փառքի սրահում (որպես խաղացող)(անգլ.)

[_3b68d69a8cfa0db4-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Encyclopædia Britannica

[_7fc734c433cbbe71-2] 2,0 ^2,1 GeneaStar

[_2ac8ff3fe7116773-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 http://sports.espn.go.com/los-angeles/news/story?id=5253601

[California_State_University-4] 4,0 ^4,1 «Ukleja Center Presents Award to Legendary Coach John Wooden». California State University. 2009 թ․ հունիսի 15. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 18-ին.

[AP_obit-5] 5,0 ^5,1 «John Wooden, former UCLA coach, dies». Associated Press. 2010 թ․ հունիսի 5. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 23-ին.

[6] U S Congress Congressional Record, V. 149, PT. 14, July 17, 2003 to July 25, 2003. — Government Printing Office, 2007. — С. 19569. — 1472 с.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]