Jump to content

Մարսել Գրոսման

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մարսել Գրոսման
Marcel Grossmann
Ծնվել էապրիլի 9, 1879(1879-04-09)[1]
Բուդապեշտ, Ավստրո-Հունգարիա
Մահացել էսեպտեմբերի 7, 1936(1936-09-07)[1] (57 տարեկան)
Ցյուրիխ, Շվեյցարիա
բնական մահով
Քաղաքացիություն Շվեյցարիա
Մասնագիտությունմաթեմատիկոս և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)Ցյուրիխի տեխնիկական բարձրագույն դպրոց
Գործունեության ոլորտերկրաչափություն, մաթեմատիկա[2], Գծագրական երկրաչափություն[2] և Ոչ Էվկլիդեսյան երկրաչափություն[2]
ԱնդամակցությունSwiss Mathematical Society?[3]
Ալմա մատերՑյուրիխի տեխնիկական բարձրագույն դպրոց (1900)[1], Berzsenyi Dániel Secondary School? (1893)[1] և Ցյուրիխի համալսարան[4]
Տիրապետում է լեզուներինգերմաներեն[2]
Գիտական ղեկավարՎիլհելմ Ֆիդլեր և Adolf Weiler?[4]
Եղել է գիտական ղեկավարFerdinand Gonseth?[4], Karl Kobelt?[4], Ernst Vaterlaus?[4], Ernst Vaterlaus?[4], Alexandre Staempfli?[4], Karl Kobelt?[4] և Tor Eika?[4]
Հայտնի աշակերտներKarl Dändliker?[4], Emil Leutenegger?[4], Ernst Mettler?[4], Herbert Jobin?[4] և Karl Merz?[4]
 Marcel Grossmann Վիքիպահեստում

Մարսել Գրոսման (գերմ.՝ Marcel Grossmann, ապրիլի 9, 1879(1879-04-09)[1], Բուդապեշտ, Ավստրո-Հունգարիա - սեպտեմբերի 7, 1936(1936-09-07)[1], Ցյուրիխ, Շվեյցարիա), շվեյցարացի հայտնի մաթեմատիկոս։

Ալբերտ Այնշտայնի ընկերը և համադասարանցին[5]։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրոսմանը մի հին Շվեյցարական ընտանիքի անդամ էր։ Նրա հայրը գործարար էր և կարի գործարան ուներ։ Գրոսմանը դարձավ մաթեմատիկայի պրոֆեսոր, մասնագիտանալով երկրաչափության մեջ։ 1990 թվականին Գրոսմանը ավարտեց Ցյուրիխի Պոլիտեխնիկից և դարձավ մաթեմատիկոս Վիլհելմ Ֆիդլերի օգնականը։ Նա շարունակում էր փորձարկումներ անել մաթեմատիկայի ու երկրաչափության ասպարեզում։

Դրա հետ մեկտեղ նա դասավանդում էր ավագ դպրոցներում։ 1902 թվականին նա ստացավ դոկտորական աստիճան՝ ավատելով Ցյուրիխի Համալսարանը։ 1907 թվականին նա աշխատանքի անցավ որպես երկրաչափության պրոֆեսոր։

Գրոսմանը մեծ ներդրում ունեցավ Այնշտայնի ձգողության թեորեմը ստեղծելու մեջ։ Այն մինչ օրերս համարվում է ամենահզոր ու յուրահատուկ թեորեմներից մեկը։ Որպես երկրաչափության դասախոս՝ Գրոսմանը ամառային դասընթացներ էր կազմակերպում ավագ դպրոցի ուսուցիչների համար։

1910 թվականին նա դարձավ Շվեյցարական Մաթեմատիկական Թեորեմի Հասարակության նախաձեռնողներից մեկը։

Գրոսմանը մահացել է 1936 թվականին։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  3. Dictionary of Scientific Biography / C. C. GillispieCharles Scribner's Sons, 1970.
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 4,13 Mathematics Genealogy Project — 1997.
  5. «Научная деятельность и жизнь Альберта Эйнштейна, Пайс А.». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 27-ին.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարսել Գրոսման» հոդվածին։