Jump to content

Հանթեր Բայդեն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Հանթեր Բայդեն
անգլ.՝ Hunter Biden
 
Կուսակցություն՝ Դեմոկրատական կուսակցություն
Կրթություն՝ Ջորջթաունի համալսարան, Եյլի իրավունքի դպրոց և Արչմիրի ակադեմիա
Մասնագիտություն՝ փաստաբան և գործարար
Ծննդյան օր փետրվարի 4, 1970(1970-02-04)[1] (54 տարեկան)
Ծննդավայր Ուիլմինգթոն, Դելավեր, ԱՄՆ
Դինաստիա Ջո Բայդենի ընտանիք
Քաղաքացիություն  ԱՄՆ
Ի ծնե անուն անգլ.՝ Robert Hunter Biden
Հայր Ջոզեֆ Բայդեն
Մայր Նելիլա Հանթեր
Ամուսին Melissa Cohen?
Զավակներ Finnegan Biden?, Maisy Biden?, Naomi Biden?, Beau Biden Jr.? և Navy Joan Roberts?

Ռոբերտ Հանթեր Բայդեն (անգլ.՝ Robert Hunter Biden, փետրվարի 4, 1970(1970-02-04)[1], Ուիլմինգթոն, Դելավեր, ԱՄՆ), ամերիկացի իրավաբան, պետական գործիչ և գործարար։ ԱՄՆ 46-րդ նախագահ Ջո Բայդենի որդին և ուկրաինական սկանդալի հիմնական դեմքերից մեկը ԱՄՆ նախկին նախագահ Դոնալդ Թրամփի վարչակազմում։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1970 թվականի փետրվարի 4-ին Ուիլմինգթոն քաղաքում (Դելավեր նահանգ)։ ԱՄՆ 47-րդ փոխնախագահ Ջո Բայդենի և նրա առաջին կնոջ՝ Նեիլիա Հանթերի որդին է։ 1972 թվականին նրա մայրը և քույրը զոհվել են ավտովթարից, իսկ ինքն ու իր եղբայրը լուրջ վնասվածքներ են ստացել։ Ավագ եղբայրը՝ Բո Բայդենը մահացել է 2015 թվականին։

Ստացել է բակալավրի աստիճան Ջորջթաունի համալսարանում։ Այնուհետև կրթությունը շարունակել է Եյլի համալսարանի իրավունքի դպրոցում, որտեղ ստացել է իրավագիտության դոկտորի աստիճան։

Եյլի ավարտից անմիջապես հետո 1996 թվականին ստացել է MBNA America Bank-ի (վարկային քարտեր թողարկող բանկային կազմակերպություն) խորհրդատուի աշխատանքը՝ ստանալով տարեկան ավելի քան 100 հազար դոլար։ Ավելի քիչ, քան երկու տարի անց դարձել է ընկերության ավագ (անգլ.՝ executive) փոխնախագահ։ Արդեն այն ժամանակ մեկնաբանները նշել էին նեպոտիզմի դրսևորումը. «Ամերիքեն Սփեքթեյթորը» 1998 թվականին գրել էր, որ «իհարկե, ազդեցիկ ծնողների շատ երեխաներ լավ աշխատանք են ստանում։ Բայց Բայդենի հետ կապված իրավիճակը մտահոգիչ է»[2]։

1998 թվականին Ուիլյամ Օլդաքրի (անգլ.՝ William Oldaker, փաստաբան, ով աշխատել է Բայդենի հոր ընտրարշավում) միջոցով նշանակվել է ԱՄՆ առևտրի նախարարության էլեկտրոնային առևտրի գծով տնօրեն (Օլդաքրը զանգահարել է առևտրի նախարար Ուիլյամ Դեյլիին, որը մինչ այդ աշխատել էր նույն ընտրարշավում)։ 2000 թվականին, կրկին Օլդաքրի միջոցով, Հանթերը սկսել է զբաղվել լոբբինգով՝ մասնագիտանալով «նշումների» վրա (կոնգրեսականին համոզելով ընդհանուր օրինագծում փոքր փոփոխություն մտցնել, որը ձեռնտու է կոնկրետ կորպորատիվ հաճախորդին, սովորաբար ոչ մրցակցային ֆինանսավորման տեսքով, որպես օրենսդիրի կողմից ամբողջ օրինագծին աջակցելու պայման)։ Հանթերը պնդում է, որ իր և հոր միջև հաստատվել է գաղտնի կանոն. հայրը չի հարցնում, թե ով կա որդու հաճախորդների մեջ, իսկ որդին չի ասում[2]։ 2000-ական թվականների սկզբին Հանթերի մոտ սկսվել են (Բայդենների մոտ ժառանգական) ալկոհոլի հետ կապված խնդիրներ[2]։

Հանթերն իրեն որպես «կերակրող» էր ընկալում ընտանիքի համար, նույնիսկ օգնելով ավագ եղբորը՝ Բո Բայդենին, վճարել ուսման պարտքերը[2]։

2006 թվականին Հանթերը և նրա հորեղբայրը՝ Ջիմի Բայդենը (անգլ.՝ Jimmy Biden, ըստ որոշ պնդումների՝ գործել է Բայդեն հոր խնդրանքով[3]), մասնակցել են հեջ ֆոնդ՝ Հարացույց գնելու փորձին։ Հանթերին նշանակել են տարեկան 1 200 000 դոլար աշխատավարձ[4]։ Գնումն անհաջող է եղել, և Հանթերը ստիպված է եղել վարկ վերցնել իր տան գրավի դիմաց, որպեսզի ծածկի վնասները[2]։ 2007-2008 թվականներին նա մասնակցել է հոր՝ Բայդենի ընտրարշավին նախագահի պաշտոնի համար, Օլդաքրի հետ համատեղ ֆիրման (անգլ.՝ Oldaker Biden & Belair LLP) արշավի հիմնադրամներից ստացել է 143 հազար դոլար[4]։ Նախնական ընտրություններում Օբամայի հաղթանակից հետո Բայդենը դարձել է փոխնախագահի թեկնածու, Օբամայի քարոզարշավը պահանջել է, որ Հանթերը դադարեցնի լոբբինգը, ինչն էլ նա արել է՝ դրա փոխարեն կազմակերպելով մի ընկերություն (անգլ.՝ Seneca Global Advisors), որը պետք է օգներ արտասահմանյան ընկերություններին բիզնես զարգացնել ԱՄՆ-ում[2]։ Օբաման և Բայդենը իշխանության գալուց կես տարի անց՝ 2009 թվականի հունիսին, Հանթերը ստեղծում է ևս մեկ ընկերություն (անգլ.՝ Rosemont Seneca Partners), գործընկերներն էին սենատոր Ջ․ Քերիի որդին՝ Քրիստոֆեր Հայնցը (անգլ.՝ Christopher Heinz, Հայնց դինաստիայի ժառանգորդը) և Դևոն Արչերը (անգլ.՝ Devon Archer)՝ Հայնցի համադասարանցին Եյլում սովորելու տարիներին, նախկինում մոդել «Աբերկրոմբի և Ֆիտչ»-ում[2]։

2006-2009 թվականներին Բայդենը եղել է տնօրենների խորհրդի, պետական երկաթուղային ընկերության՝ Ամտրակի անդամ, թեև մինչ այդ երկաթուղիների ոլորտում ոչ մի փորձ չի ունեցել, բացի դրանցով որպես ուղևոր երթևեկելուց[5]։

2013 թվականի հուլիսին Արչերն ու Հանթերը չինացի գործարարների հետ համատեղ կազմակերպել էին BHR Partners ընկերությունը, որը նույն տարվա դեկտեմբերին Չինաստանի պետական բանկից մոտ մեկ միլիարդ դոլար էր ստացել կառավարման տակ, հետագայում գումարը հասցվել է 1,5 միլիարդի[4]։ Վճարումից երկու շաբաթ առաջ Հանթերը հոր պաշտոնական ինքնաթիռով մեկնել էր Պեկին, որտեղ ներկայացրել էր իր չինացի գործընկերոջ հորը՝ Ջոնաթան Լիին[2]։ Դա վատ էր թվում, որպես «հասանելիության առևտուր», սակայն Բայդենի հոր աշխատակիցները վախենում էին նրա հետ խոսել Հանթերի մասին, քանի որ փոխնախագահն իր ընտանիքի մասին խոսակցությունները խիստ բացասական էր ընկալում[2]։ Չինական ընկերությունը բացահայտորեն գովազդել է «Հանթեր Բայդենի (ներկայիս նախագահ Ջո Բայդենի երկրորդ որդու) մասնակցությունը)»[4]։

2014 թվականի մայիսի 12-ին նշանակվել է Կիպրոսի Burisma հոլդինգի վարչության անդամ, որը զբաղվում է Ուկրաինայում գազի արդյունահանմամբ[6][7]։ Ընկերության սեփականատերերից մեկը եղել է ուկրաինացի օլիգարխ Ն. Վ. Զլոչևսկին, որը Յանուկովիչի կառավարությունում բնապահպանության նախարար էր աշխատում, ում մեղադրում էին սեփական ընկերությանը գազի արդյունահանման լիցենզիաներ տալու ժամանակ օրենքները խախտելու մեջ։ 2014 թվականի ճգնաժամից հետո սկսվել է Զլոչևսկու գործունեության հետաքննությունը, որը սկսել է հավաքել տնօրենների միջազգային խորհուրդը՝ թափանցիկությունը ցուցադրելու նպատակով։ Հրավիրված Զլոչևսկի Ալեքսանդր Կվասնևսկին 2014 թվականի սկզբին ներգրավել է Արչերի տնօրենների խորհրդին։ Ապրիլին Արչերը Հանթերի տնօրենների խորհուրդ[2] է բերել ամսական 50 հազար դոլար փոխհատուցմամբ[8]։ Այդ ժամանակ Բայդենը առանցքային դեր է խաղացել ԱՄՆ-ի քաղաքականության մեջ Ուկրաինայի նկատմամբ, սակայն 2014 թվականի մայիսին Ջ․ Փսակին պետդեպարտամենտի անունից հայտարարել է շահերի բախման բացակայության մասին, քանի որ Հանթերը ոչ պաշտոնական անձ էր (անգլ.՝ private citizen)։ Միևնույն ժամանակ, Սպիտակ տան և պետդեպարտամենտի մի քանի պաշտոնյաներ մտահոգված էին իրավիճակով և կարծում էին, որ Հանթերը չպետք է համաձայնություն տար, քանի որ նույնիսկ անպատշաճ վարքի տեսանելիությունը չպետք է թույլ տրվի այդ մակարդակում[2]։ Կրկին Հանթերի միակ որակումն այդ դիրքորոշման համար (որը պահանջում էր միայն տարեկան մի քանի խորհրդակցություններին մասնակցել[4]) այն էր, որ նա գործող փոխնախագահի որդին էր, որն ակտիվորեն ներգրավված էր Ուկրաինայի նկատմամբ ԱՄՆ-ի քաղաքականության մեջ[5]։ 2014 թվականի մայիսին Գարդիան նկատել է, որ «ինչ-որ մեկը պետք է բարելավի կորպորատիվ կառավարումը Ուկրաինայում, ինչու չէ, ամերիկյան տղաների մի բուռ ամուր կապերով և զվարճալի անուններով»։ Վաշինգտոն Փոստը նշում է, որ Հանթերի՝ տնօրենների խորհրդում հայտնվելը «լավագույն դեպքում նեպոտիզմի դրսևորում է, վատագույն դեպքում՝ հանցավոր»։ 2015 թվականին Հայնցը դադարեցրել է գործակցությունը Հանթերի հետ[4]։

2015 թվականին Ուկրաինայի գլխավոր դատախազ Վիկտոր Շոկինը հետաքննություն է սկսել Burisma ընկերության նկատմամբ, սակայն, ինչպես նա է պնդում, ԱՄՆ-ի վարչակազմը սկսել է խոչընդոտել դրա հետաքննությանը։ Սկզբում 2015 թվականի ամռանը Ուկրաինայում ԱՄՆ դեսպան Ջեֆրի Փայեթը Շոկինին ասել էր, որ հետաքննությունը պետք է անցկացվի «սպիտակ ձեռնոցներով» (դատախազը սա մեկնաբանել է որպես ոչինչ չանելու հրահանգ)։ Այնուհետև 2016-ի գարնանը Ջո Բայդենը, իր իսկ խոսքով, Պորոշենկոյից պահանջել է Շոկինի հեռացումը[9] վեց ժամվա ընթացքում, այլապես Ուկրաինան 1 մլրդ դոլար ֆինանսական օգնություն չի ստանա։ Շոկինն ազատվել է աշխատանքից և ավելի ուշ հայտնել այն վարկածը, որ նրա հրաժարականի պատճառը եղել է Burisma-ի հնարավոր չարաշահումների հետաքննությունը։ 2017 թվականին Burisma-ի նկատմամբ հետաքննությունը դադարեցվել էր[10]։

2014 թվականի հոկտեմբերի 17-ին Հանթերը հեռացվել էր ԱՄՆ ռազմածովային ուժերի պահեստազորից կոկաին օգտագործելու համար[11][12]։

2020 թվականի նախընտրական քարոզարշավ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2020 թվականի սեպտեմբերին ընտրությունների նախաշեմին հանրապետական սենատորներն ԱՄՆ Սենատի ներքին անվտանգության և ֆինանսների կոմիտեներում 82 էջանոց հաշվետվություն են հրապարակել Հանթեր Բայդենի գործունեության վերաբերյալ (անգլ.՝ Hunter Biden, Burisma, and Corruption: The Impact on U.S. Government Policy and Related Concerns)[13], որը պարունակում է հետևյալ պնդումները[14]

  • 2015 թվականի սկզբին Ուկրաինայում ԱՄՆ-ի դեսպանի նախկին տեղակալ Ջորջ Քենթը հայտնել էր, որ Հանթերի շահերի հակամարտության տեսանելիությունը խաթարում է Ուկրաինայում ԱՄՆ-ի հակակոռուպցիոն օրակարգը,
  • 2015 թվականի հոկտեմբերին պետդեպարտամենտի աշխատակից Էյմոս Հոխստայնը հայտնել էր Բայդեն ավագին (այն ժամանակ փոխնախագահին), որ Հանթերի զբաղեցրած պաշտոնը ռուսական քարոզչության համար առիթ է ստեղծում և խարխլում է ԱՄՆ-ի քաղաքականությունը,
  • մինչ Հանթերը Բուրիզմայի տնօրենների խորհրդում էր, ընկերության սեփականատեր Մ. Զլոչևսկին Ուկրաինայի այն ժամանակվա դատախազ Վ. Գ. Յարեմային 7 մլն դոլար է վճարել նրա դեմ գործը դադարեցնելու համար,
  • Բուրիզման Հանթերին և նրա գործընկեր Դևոն Արչերին 4 մլն դոլար է վճարել տնօրենների խորհրդին անդամակցելու համար։ Բայդեն կրտսերը, նրա ընտանիքը և Արչերը լրացուցիչ միլիոնավոր դոլարներ են ստացել կոռուպցիայի հետ կապված այլ անձանցից։ Ընդ որում, Արչերը Կ. Խ. Ռակիշևից 134 հազար դոլար է ստացել, իբր, ավտոմեքենա գնելու համար, նույն օրը, երբ Բայդեն ավագը Կիևում հանդիպել է Արսենի Յացենյուկի հետ և ռադայում դատապարտել Ղրիմում ռուսական գործողությունները,
  • Հանթերը 3,5 մլն դոլար է ստացել Ե. Ն. Բատուրինայի կողմից,
  • բազմամիլիոնանոց գործարքները Բայդեն կրտսերին կապում են չինացի գործարարների հետ, որոնք կապված են Չինաստանի կոռուպցիոներների հետ՝ E Ցյանմինի և Գոնգվեն Դոնգոմի։ Այսպես, Ջեյմս Բայդենի (Ջո Բայդենի եղբայր) ընտանիքի 100 հազար դոլար ընդհանուր գումարի գնումները վճարվել են Հանթերի և Գոնգվեն Դոնգի համատեղ հաշվից,
  • Հանթերը միլիոնավոր դոլարներ է փոխանցել իր ընկերության հաշիվներից Ջեյմսի և Սառա Բայդենի հաշիվներին և հրաժարվում է բացատրել այդ փոխանցումների պատճառներն ու նպատակը,
  • Բայդեն կրտսերը վճարել է Ռուսաստանի և արևելաեվրոպական երկրների կանանց, որոնք կապված են մարմնավաճառության և թրաֆիքինգի հետ։

Հ. Բայդենի հետ հերթական սկանդալը բռնկվել է 2020 թվականի հոկտեմբերի 14-ին, երբ «Նյու Յորք փոստը» հրապարակել է նրա անհայտ արժանահավատության նամակագրությունը, որում ոմն Վադիմ Պոժարսկին՝ Բուրիզմայի խորհրդականը, շնորհակալություն է հայտնում Հանթերին Բայդենի հետ հանդիպում կազմակերպելու համար[15]։ Թվիթթերը և Ֆեյսբուքը հրապարակումից մի քանի ժամ անց[16] սահմանափակել են հոդվածի վրա հղումների տարածումը. դա դարձել է ԱՄՆ-ում ամերիկյան հայտնի թերթերից մեկի դեմ ինտերնետային գրաքննության կիրառման առաջին դեպքը։ Թվիթթերը նույնիսկ ժամանակավորապես արգելափակել է Սպիտակ տան մամուլի քարտուղար Կ. Մակինինիի անձնական հաշիվը՝ հղման հրապարակման համար[15]։ «Նյու Յորք փոստ»-ի[17] և Թրամփի նախընտրական քարոզարշավի պաշտոնական հաշիվները[16] նույնպես ժամանակավորապես արգելափակվել են Twitter-ի կողմից։ Ֆեյսբուքում սահմանափակող միջոցները հանգեցրել են ավելի քիչ, քան 4 000 կտտացնում, լայքեր, և ելակետային հոդվածի նամակագրություններ և 214 000 արձագանքներ՝ համեմատաբար քիչ կարևոր նորությունների համար[16]։ Կայացված որոշումները «աննախադեպ» էին Twitter-ի և Facebook-ի համար, այլ ԶԼՄ-ներ՝ Նյու Յորք Թայմս, Վաշինգտոն Փոստ, CNN, ABC, CBS, NBC-ն գրեթե ոչ մի ուշադրություն չեն դարձրել այդ տեղեկատվությանը, չնայած լրագրողների համար նորմալ սենսացիաներին[18]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 GeneaStar
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Энтус, 2019
  3. Ryan Grim. Joe Biden’s brother and son have a long history of profiting off his name // Нью-Йорк Пост, 15 октября 2019 года.(անգլ.)
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Герати, 2019
  5. 5,0 5,1 Matthew Yglesias. Hunter Biden, the black sheep who might accidentally bring down Trump, explained // Вокс, 1 октября 2019.(անգլ.)
  6. Сын вице-президента США нашёл работу в украинской нефтегазовой компании
  7. «Хантер Байден - Директор» (անգլերեն). Burisma. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ փետրվարի 6-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 31-ին.
  8. David Harsanyi. Wherever Joe Biden went, son Hunter cashed in // Нью-Йорк Пост, 26 сентября 2019 года.(անգլ.)
  9. Brooke Singman. Ex-Ukraine prosecutor said he was told to back off probe of Biden-linked firm, files show // Фокс ньюс, 2 октября 2019 года.(անգլ.)
  10. Генпрокуратура Украины пересмотрит дела по Burisma, в которой работал сын Байдена // Коммерсантъ, 04.10.2019
  11. «Сына вице-президента США Джо Байдена исключили из резерва ВМС США за употребление кокаина» (ռուսերեն). RT. 17 октября 2014. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  12. Иван Пильщиков (16 октября 2014). «СМИ: сын вице-президента США исключён из резерва ВМС за употребление кокаина» (ռուսերեն). ТАСС. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  13. U.S. Senate Committee on Homeland Security and Governmental Affairs, U.S. Senate Committee on Finance. Hunter Biden, Burisma, and Corruption: The Impact on U.S. Government Policy and Related Concerns. Majority Staff Report.(անգլ.)
  14. Johnson, Grassley Release Report on Conflicts-of-Interest Investigation.(անգլ.)
  15. 15,0 15,1 Kari Paul. Facebook and Twitter restrict controversial New York Post story on Joe Biden, sparking ire on the right // Гардиан, 14 октября 2020 года.(անգլ.)
  16. 16,0 16,1 16,2 Elizabeth Dwoskin. Facebook and Twitter take unusual steps to limit spread of New York Post story // Вашингтон пост, 15 октября 2020.(անգլ.)
  17. Audrey Conklin, Paul Conner, Nick Givas. Facebook and Twitter reducing distribution of New York Post Hunter Biden story // Фокс бизнес, 14 октября 2020 года.(անգլ.)
  18. Abram Brown. You Haven’t Heard More About Hunter Biden’s Emails Because Twitter And Facebook Didn’t Want You To // Форбс, 15 октября 2020 года.(անգլ.)

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հանթեր Բայդեն» հոդվածին։