Եղրևանի (նկար, Վան Գոգ)

Եղրևանի;
տեսակ	գեղանկար
նկարիչ	Վինսենթ վան Գոգ
տարի	մայիս 1889
բարձրություն	73 սանտիմետր
լայնություն	92 սանտիմետր
ստեղծման վայր	Սեն Ռեմի դե Պրովանս
ժանր	բնանկար
նյութ	յուղաներկ և կտավ
գտնվում է	Պետական Էրմիտաժ
հավաքածու	Պետական Էրմիտաժ
	պատկերված են
	կայք
	Ծանոթագրություններ;
	Lilac Bush by Vincent van Gogh Վիքիպահեստում

«Եղրևանի» (ֆր.՝ Lilas), հոլանդացի նկարիչ, պոստիմպրեսիոնիզմի և էքսպրեսիոնիզմի ներկայացուցիչ Վինսենթ վան Գոգի նկարներից։ Այս ստեղծագործությունը հեղինակը վրձնել է 1899 թվականին։ Յուղաներկով կտավի չափերն են 73 × 92 սմ։

Այսօր «Եղրևանի» ստեղծագործությունը պահպանվում և ցուցադրվում է Էրմիտաժում (Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսաստան)։

Նկարագիր

«Եղրևանի» ստեղծագործությունում Վինսենթ վան Գոգը պատկերել է եղրևանու ծաղկած թուփ։ Նկարի աջ կողմում երևում է վառ կապույտ երկինքը, որի ֆոնին էլ ծառի բուն է նկարված։ Ներքևի աջ կողմից ուղղահայաց վեր է բարձրանում արահետը, որի շուրջ հիրիկներն են ծաղկել։ Ներքևի ձախ անկյունում նկարչի ստորագրությունն է զետեղված։

Օսիպ Մանդելշտամը գրում է. «Եղրևանու ծաղկած թուփը նկարված է կատաղորեն. մեկ վրձնահարվածով նա ստիպում է թփին շնչել»^[2]։

Պատմություն

1889 թվականի մայիսի 8-ին Վինսենթ վան Գոգը Սեն Ռեմիի Սեն Պոլ դը Մոզոլում էր գտնվում բուժման նպատակով։ Հաջորդ օրը՝ մայիսի 9-ին եղբորը՝ Թեոյին գրված նամակում Գոգը հաղորդում է.

Երկու նոր սյուժեի վրա եմ աշխատում, որոնք գտել եմ այստեղ՝ այգում՝ մանուշակագույն հիրիկներ և եղրևանու թուփ։ Միտքը, որ ես պետք է աշխատեմ, էլ ավելի է տիրում ինձ և ես հուսով եմ, որ իմ աշխատունակությունը շուտով լրիվությամբ կվերականգնվի։ Վատն այն է, որ աշխատանքն ինձ խիստ կլանում է, դրա համար ինձ թվում է, որ ես հավերժ կմնամ կյանքից կտրված և ուրիշ այլ բանով չեմ կարողանա զբաղվել, բացի իմ գործից^[3]։

- Վինսենթ վան Գոգ

Երկու ամիս անց այդ երկու նկարն էլ պատրաստ էր և հեղինակն այն ուղարկեց եղբորը^[4]։

Երկար ժամանակ կարծիք կար, որ «Եղրևանի» ստեղծագործությունը նկարվել է մեկ տարի ավելի վաղ՝ Առլում, սակայն Անտոնինա Իզերգինան, հենվելով Գոգի նամակագրության վրա, նշեց, որ կտավը ստեղծվել է հենց 1889 թվականին^[5]։

Նկարի առաջին սեփականատերը ֆրանսիացի բանաստեղծ և գեղարվեստական քննադատ Ժյուլեն Լեկլերկն էր։ Ըստ Ն. Սեմյոնովի հաղորդման՝ 1906 թվականին նկարը ձեռք է բերել մոսկվացի ձեռնարկատեր և կոլեկցիոներ Սերգեյ Շչուկինը^[6]։

Հոկտեմբերյան հեղափոխությունից հետո Շչուկինի հավաքածուն ազգայնացվում է։ Արդյունքում՝ 1923 թվականից նկարը տեղափոխվում է Նոր արևմտյան արվեստի պետական թանգարան։ 1930 թվականին «Եղրևանի» ստեղծագործությունը հանձնվում է Էրմիտաժին^[7]։

2014 թվականի վերջից այն ցուցադրվում է Գլխավոր շտաբի շենքի չորրորդ հարկի 413 սրահում^[8]։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 https://www.hermitagemuseum.org/wps/portal/hermitage/digital-collection/01.+Paintings/28773/
↑ Семёнова, 2019, էջ 128
↑ Ван Гог. Письма, 2001, էջ 648
↑ Ван Гог. Письма, 2001, էջ 666
↑ Барская, Костеневич, 1991, էջ 180—181
↑ Семёнова, 2019, էջ 208
↑ Барская, Костеневич, 1991, էջ 181
↑ Государственный Эрмитаж. — Ван Гог, Винсент. «Куст»

Գրականություն

Jacob Baart de la Faille, L'Œuvre de Vincent van Gogh, catalogue raisonné, ouvrage accompagné de la reproduction de plus de 1.600 tableaux, dessins, aquarelles et gravures du maître, 6 volumes, éditions G. van Oest, Paris & Bruxelles, 1928
Барская А. Г., Костеневич А. Г. Французская живопись. Вторая половина XIX — XX век. Каталог (Государственный Эрмитаж. Собрание западноевропейской живописи). — Л.: Искусство, 1991. — 473 с.
Ван Гог В. Письма / Пер. П. Мелковой. — СПб.: Азбука, 2001. — 848 с. — ISBN 5-267-00099-X
Костеневич А. Г. Искусство Франции. Живопись. Рисунок. Скульптура: в двух томах. — СПб.: Изд-во Государственного Эрмитажа, 2008. — Т. I. — 532 с. — ISBN 978-5-93572-295-1
Костеневич, А. Г. Искусство Франции. Живопись. Рисунок. Скульптура: в двух томах. — СПб.: Изд-во Государственного Эрмитажа, 2008. — Т. II. — 204 с. — ISBN 978-5-93572-297-5
Семёнова Н. Ю. Щукин. Биография коллекции. — М.: Слово, 2019. — 528 с. — ISBN 978-5-387-01554-0