Jump to content

Գրումման

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գրումման
Изображение логотипа
Տեսակինքնաթիռաշինական ընկերություն և բիզնես ձեռնարկություն
Հիմնադրված էդեկտեմբերի 6, 1929
ՀիմնադիրLeroy Grumman?
ՎայրBethpage, Օյսթեր Բեյ, Նասաու շրջան, Նյու Յորք, ԱՄՆ
Երկիր ԱՄՆ
Արդյունաբերությունավիացիոն արդյունաբերություն և ինքնաթիռաշինական ընկերություն
Աշխատողների թիվ23 000 մարդ (1986)
Մայր ընկերությունNorthrop Grumman ընկերություն
 Grumman Aerospace Corporation Վիքիպահեստում

«Գրումման» (անգլ.՝ Grumman Aircraft Engineering Corporation), ինքնաթիռներ արտադրող ամերիկյան ընկերություն, որը գոյություն է ունեցել 1929-1994 թվականներին, իր ժամանակի ռազմական և քաղաքացիական ինքնաթիռների ամերիկյան առաջատար արտադրողներից մեկը։ Մատուցվող ապրանքների և ծառայությունների վաճառքից ստացված հասույթի ավելի քան երկու երրորդը ստացվել է ռազմական պատվերների սպասարկման դաշնային հաճախորդների սեկտորից (բացառությամբ ամերիկյան զենքի և ռազմական տեխնիկայի օտարերկրյա պատվիրատուների)[1]։ 1980-ականներին պատվերների ծավալով այն մտնում էր ԱՄՆ ռազմարդյունաբերական համալիրի տասնյակ խոշորագույն կապալառուների շարքում[2]։

Լերոյ Գրումմանը և նրա ուղեկիցները 1920-ականներին աշխատել են Loening Aircraft Engineering Corporation-ում ՝ նախքան Keystone Aircraft Corporation-ի կողմից կազմակերպության գնումը։ Գրումմանը և գործընկերները (Էդմունդ Ուեր Փուրը, Ուիլյամ Շվեդլերը, Ջեյք Սվիրբուլը և Քլինթ Թաուլը) հիմնեցին իրենց ընկերությունը Cox-Klemin Aircraft Co.-ի հին գործարանում (Բոլդուինում, Լոնգ Այլենդ, Նյու Յորք)։ Ընկերությունը ստացել է Grumman Aircraft Engineering Corporation անվանումը և հիմնադրվել է 1929 թվականի դեկտեմբերի 5-ին[3][4][5]։

ԱՄՆ ռազմածովային նավատորմի համար առաջին մոդելը FF-1-ն էր՝ երկինքնաթիռ՝ հետ քաշվող վայրէջքի սարքով, որը թողարկվել է 1932 թ։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Գրումմանը ճանաչելի դարձավ «Կատուների» շնորհիվ՝ ԱՄՆ ռազմածովային նավատորմի համար նախատեսված կրիչի վրա հիմնված կործանիչների շարքի՝ F4F Wildcat-ը և F6F Hellcat-ը, քիչ հայտնի Grumman F7F Tigercat-ը և Grumman F8F Bearcat-ը (վերջին երկուսը չեն օգտագործվել Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ) և TBF Avenger տորպեդային ռմբակոծիչը։ Grumman-ը դարձավ 22-րդ ամենաթանկ ամերիկյան ընկերությունը պատերազմի ժամանակ արտադրական պայմանագրերով։ Ընկերությունն արտադրում էր ամսական 500 ինքնաթիռ (ընդհանուր՝ 17 հազար մինչև պատերազմի ավարտը), դրանք օգտագործվում էին հիմնականում Խաղաղօվկիանոսյան ռազմաճակատում՝ Ճապոնիայի դեմ։

Grumman-ի արտադրանքը ցուցադրվել է Top Gun ֆիլմում և Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի, ծովային հետևակի կորպուսի և ԱՄՆ ռազմածովային ուժերի մասին բազմաթիվ ֆիլմերում։ ԱՄՆ ռազմածովային նավատորմի ավիացիոն ստորաբաժանումներում Grumman E-2 Hawkeye և Grumman EA-6 Prowler-ը դեռ ծառայության մեջ են[5]։

Ընկերության առաջին ռեակտիվ ինքնաթիռը F9F Panther-ն էր, որին հաջորդեցին F9F/F-9 Cougar-ը և քիչ հայտնի F-11 Tiger-ը 1950-ականներին։ A-6 Intruder-ը և E-2 Hawkeye-ը հաջողություն բերեցին ընկերությանը 1960-ականներին, որոնք խարսխված էին 1970-ականներին Grumman EA-6B Prowler-ի և F-14 Tomcat-ի հետ։ Նաև 1950-ականներին ընկերությունը ընդլայնվեց ավտոպահեստամասերի, կանոների և նավակների արտադրության մեջ։ 1958 թվականին ներկայացվեց ընկերության առաջին մասնավոր ինքնաթիռը, որը կոչվում էր Gulfstream I[5]։

Գրումանը եղել է Լուսնի վրա մարդու վայրէջքի համար Լուսնի մոդուլի կառուցման գլխավոր կապալառուն։ Պայմանագիրը կնքվել է 1962 թվականի նոյեմբերի 7-ին, և ընկերությունը կառուցել է 13 լուսնային մոդուլ։ Երբ «Ապոլոն» ծրագիրը ավարտվեց, Գրումմանը «Շաթլ»-ի կառուցման հայտատուներից մեկն էր, բայց պարտվեց «Ռոքվել Ինթերնեյշնլ»-ին։ Ի վերջո, ընկերությունը մտցվեց Shuttle ծրագրի մեջ, բայց որպես ենթակապալառու, որը արտադրում էր պոչի տարրեր և ուղղահայաց կայունացուցիչներ Rockwell-ի համար[5]։

1969 թվականին ընկերությունը վերանվանվեց Grumman Corporation։ 1973 թվականին սկսվեց F-14 Tomcat տախտակամածային կործանիչի արտադրությունը։ 1970-ականների մեկ այլ մոդել էր E-2 Hawkeye-ը, որն օգտագործվում էր Իսրայելի ռազմաօդային ուժերի կողմից 1982 թվականին Լիբանանի պատերազմի ժամանակ։ 1978-ին վաճառվեց մասնավոր ինքնաթիռների դուստր Gulfstream Aerospace Corporation-ը։ Նույն թվականին գնվել է Flxible ավտոբուսների արտադրողը, որը վաճառվել է 1983 թվականին՝ պատճառելով 200 միլիոն դոլարի վնաս։ 1984 թվականին փորձարկումներ են իրականացվել փորձնական Grumman X-29 ինքնաթիռի վրա՝ առաջ ուղղված թևերով։ 1980-ականների կեսերից ընկերությունը արտադրում էր Grumman LLV, թեթև ֆուրգոն՝ ԱՄՆ փոստային ծառայության կողմից օգտագործելու համար[5]։

1980-ականների ընթացքում Գրումմանը մեծ ներդրումներ կատարեց գիտահետազոտական ​​ գործունեության մեջ, սակայն նախագծերի մեծ մասը երբեք շահույթ չբերեցին։ Ընկերությունը նաև չկարողացավ նվազեցնել իր կախվածությունը ռազմական պատվերներից՝ 1992 թվականի դրությամբ իր 3,5 միլիարդ դոլար եկամուտի 90%-ը ստացվում էր ԱՄՆ կառավարությունից։ Ընկերությունը սկսել է անձնակազմի զանգվածային կրճատումներ, աշխատակիցների թիվը 1987 թվականի 33,7 հազարից նվազել է 1993 թվականին՝ 21 հազարի։ 1994 թվականին ընկերությունը տիրելու հնարավորության համար պայքար ծավալվեց Martin Marietta-ի և Northrop Corporation-ի միջև; Արդյունքում այս տարվա ապրիլին հաղթող դուրս եկավ Northrop-ը, որը Grumman-ի համար վճարեց 2,17 միլիարդ դոլար։ Գործարքի արդյունքում ձևավորվել է Northrop Grumman կորպորացիան[5]։։

Նորաստեղծ ընկերությունը փակեց Լոնգ Այլենդի իր գրեթե բոլոր գործարանները և Beckpage գործարանը վերածեց բնակելի և գրասենյակային համալիրի, գլխամասային գրասենյակը դարձավ Cablevision-ի կենտրոնական գրասենյակը, իսկ Քալվերտոնի տարածքը տեղափոխվեց գրասենյակային-արդյունաբերական համալիր։ Ինքնաթիռների անգարները տեղափոխվել են Grumman Studios-ի տաղավարներ, որոնք մասնագիտացած են հեռուստատեսային և կինոարտադրության մեջ։ Օդանավակայանի գույքի մի մասը օգտագործվում է որպես Grumman Memorial Park: Մնացած Northrop Grumman հաստատությունը Battle Management և Engagement Systems Division կամպուսն է, որտեղ աշխատում է 2000 մարդ։

Ռազմական

C-2A Greyhound-ը վայրէջք է կատարում ավիակիրի վրա
  • Grumman FF1
  • Grumman F2F
  • Grumman F3F
  • Grumman XF5F Skyrocket
  • Grumman XP-50
  • General Dynamics-Grumman F-111B
  • Grumman G-118
  • Grumman AF Guardian
  • Grumman C-1 Trader
  • Grumman E-1 Tracer
  • Grumman S-2 Tracker
  • Grumman E-2 Hawkeye
  • Grumman C-2 Greyhound
  • Grumman OV-1 Mohawk
  • Grumman X-29

палубные истребители

Տախտակամածային կործանիչներ

F4F-3 1942 թվականի սկզբին
F-14D Tomcat - Պարսից ծոց (5 նոյեմբերի 2005 թ.)
  • Grumman F4F Wildcat
  • Grumman F6F Hellcat
  • Grumman F7F Tigercat
  • Grumman F8F Bearcat
  • Grumman F9F Panther
  • Grumman F-9 Cougar
  • Grumman XF10F Jaguar
  • Grumman F-11 Tiger
  • Grumman F11F-1F Super Tiger
  • Grumman F-14 Tomcat

Հիդրոինքնաթիռներ

Grumman HU-16 Albatross.
  • Columbia XJL
  • Grumman JF Duck
  • Grumman J2F Duck
  • Grumman G-21 Goose
  • Grumman G-44 Widgeon
  • Grumman G-73 Mallard
  • Grumman HU-16 Albatross

Տախտակամած հարձակման ինքնաթիռ

  • Grumman A-6 Intruder

Տորպեդո ռմբակոծիչներ

  • Grumman XSBF
  • Grumman TBF Avenger
  • Grumman XTB2F
  • Grumman XTSF

Ռադիոէլեկտրոնային պատերազմի և հետախուզական ինքնաթիռներ

  • Grumman EA-6B Prowler
  • General Dynamics/Grumman EF-111A Raven

Քաղաքացիական

Grumman G-159 Gulfstream I.
  • Grumman Gulfstream I
  • Grumman Gulfstream II
  • Grumman American AA-1 (1971-76)
  • Grumman American AA-1B Trainer (1971-76)
  • Grumman American AA-5 Traveler (1972-75)
  • Grumman American AA-5A Cheetah (1976-79)
  • Grumman American AA-5B Tiger (1975-79)
  • Grumman American Cougar
  • Grumman Ag Cat
  • Grumman Kitten
  • Grumman G-65 Tadpole

Տիեզերական ապարատներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Apollo 11 լուսնային մոդուլ։

Լուսնային մոդուլը (LM), որը նաև հայտնի է որպես LEM (Lunar Excursion Module), վայրէջքի մոդուլ է, որը եղել է Apollo տիեզերանավի մի մասը։

Այլ ապրանքներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Grumman Olson-ը բեռնատար և ֆուրգոն շասսի է։ Grummann-Olson ապրանքանիշի ներքո արտադրվել են P-600 և P-6800 ֆուրգոններ UPS-ի համար։

Grumman-ը արտադրեց հրշեջ մեքենաներ, որոնք կոչվում էին Firecat, իսկ աշտարակային մեքենաները կոչվում էին Aerialcat։ Ընկերությունը մտավ հրշեջ սարքավորումների բիզնես 1976 թվականին՝ գնելով Howe Fire Apparatus-ը և փակեց այդ բիզնեսը 1992 թվականին։

Կանոեի արտադրությունը սկսվել է 1944 թվականին՝ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ավարտին։ Գործադիր տնօրեն Ուիլյամ Հոֆմանի նախաձեռնությամբ ընկերությունն ավանդական փայտի փոխարեն օգտագործել է ինքնաթիռային ալյումին։ Կանոները ձեռք են բերել ավելի ամուր, թեթև և դիմացկուն լինելու համբավ, քան իրենց փայտե տիպերը և ունեին շուկայի զգալի մասնաբաժին։ 1952 թվականին նավակների արտադրությունը տեղափոխվեց Մարաթոն, Նյու Յորք։ 1990 թվականին կ անոեի ստորաբաժանումը գնեց Outboard Marine Corp.-ն, իսկ Grummann ապրանքանիշի վերջին նավը թողարկվեց 1996 թվականին։ Կարճ ժամանակ անց Grummann-ի նախկին ղեկավարները հիմնեցին Marathon Boat Group-ը՝ արտադրությունը շարունակելու համար։ 2000 թվականին Northrop Grumman-ի հետ համաձայնագիր կնքվեց Grummann-ի լոգոտիպն ու անունը օգտագործելու համար։ Կանոե Grummann-ն օգտագործվել է Deliverance ֆիլմում։

Flxible Metro - միջքաղաքային ավտոբուս (1978—1982):

Բեն Ֆրանկլինը (PX-15) գիտական խորը ծովային մեքենա է։

Grumman LLV `առաքման ֆուրգոն ԱՄՆ և Կանադայի փոստային ծառայությունների համար։

1984 թվականին Գրումմանը վարձակալեց Մանհեթենում առաջին MRI սարքը։

Ծանոթագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Testimony of Dr. Gordon Adams, Director, Defense Budget Project. / Department of Defense Authorization for Appropriations for Fiscal Year 1991 : Hearings on S. 2884. — May 4, 1990 — Pt. 6 — P. 466—1483 p.
  2. Statement of Willis J. Willoughby, Jr., OASN (RDA), Director for Product Integrity, U.S. Navy. / Department of Defense Authorization for Appropriations for Fiscal Year 1991 : Hearings on S. 2884. — April 2, 1990 — Pt. 6 — P. 205—1483 p.
  3. «History of Northrop Grumman Corporation – FundingUniverse» (անգլերեն). International Directory of Company Histories, Vol. 45. St. James Press, 2002. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 16-ին.
  4. «Northrop Grumman Corporation - American company» (անգլերեն). Britannica. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 16-ին.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 «Northrop Grumman Corporation - Company Profile, Information, Business Description, History, Background Information on Northrop Grumman Corporation» (անգլերեն). Advameg, Inc. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 16-ին.