Բուլղարիայի տարվա ֆուտբոլիստ

Բուլղարիայի տարվա ֆուտբոլիստ (բուլղար․՝ Футболист №1 на България), ամենամյա ֆուտբոլային մրցանակ, որը ըստ տարվա արդյունքների՝ տրվում է Բուլղարիայի լավագույն ֆուտբոլիստնին։ Առաջին անգամ մրցանակի շնորհումը տեղի է ունեցել 1961 թվականին։ Հաղթողը որոշվում է Բուլղարիայի գլխավոր զանգվածային լրատվության միջոցների լրագրողների միջև քվեարկության ճանապարհով։

Պատմություն

1961-1975 թվականներին քվեարկությունը անցկացվել է «Ֆուտբոլ» թերթի կողմից, 1975-1998 թվականներին՝ «Մեկնարկ» թերթի կողմից։ 1999 թվականից այս երկու հրատարակությունները երկրի լավագույն ֆուտբոլիստի որոշումը կազմակերպում են միասին։

Ամենից շատ մրցանակին արժանացել են Դիմիտար Բերբատովը (7 անգամ, 2002, 2004, 2005, 2007, 2008, 2009 և 2010 թվականներին), Խրիստո Ստոիչկովը (5 անգամ, 1989, 1990, 1991, 1992 և 1994 թվականներին), Խրիստո Բոնևը (3 անգամ, 1969, 1972 և 1973 թվականներին) և Իվելին Պոպովը (2015, 2016 և 2017 թվականներին)^[1]։ Ամենից հաճախ մրցանակակիր են դարձել Սոֆիա քաղաքի «Լևսկի» (11 անգամ) և «ԲԿՄԱ» (10 անգամ) ֆուտբոլային ակումբների ֆուտբոլիստները։

Բուլղարիայի տարվա ֆուտբոլիստների ցանկ

Տղամարդկանց

Տարի	Ֆուտբոլիստ	Դիրք	Ակումբ
1961	Գեորգի Նայդենով	դարպասապահ	ԲԿՄԱ Սոֆիա
1962	Իվան Կոլև	հարձակվող	ԲԿՄԱ Սոֆիա
1963	Ալեքսանդր Շալամանով	պաշտպան	Սլավիա Սոֆիա
1964	Նիկոլա Կոտկով	հարձակվող	Լոկոմոտիվ Սոֆիա
1965	Գեորգի Ասպարուխով	հարձակվող	Լևսկի
1966	Ալեքսանդր Շալամանով	պաշտպան	Սլավիա Սոֆիա
1967	Դիմիտր Պենև	պաշտպան	ԲԿՄԱ Սոֆիա
1968	Սիմեոն Սիմեոնով	դարպասապահ	Սլավիա Սոֆիա
1969	Խրիստո Բոնև	հարձակվող	Լոկոմոտիվ Պլովդիվ
1970	Ստեֆան Ալաջով	պաշտպան	Լևսկի
1971	Դիմիտր Պենև	պաշտպան	ԲԿՄԱ Սոֆիա
1972	Խրիստո Բոնև	հարձակվող	Լոկոմոտիվ Պլովդիվ
1973	Խրիստո Բոնև	հարձակվող	Լոկոմոտիվ Պլովդիվ
1974	Կիրիլ Իվկով	պաշտպան	Լևսկի
1975	Կիրիլ Իվկով	պաշտպան	Լևսկի
1976	Բոժիդար Գրիգորով	հարձակվող	Սլավիա Սոֆիա
1977	Պավել Պանով	կիսապաշտպան, հարձակվող	Լևսկի
1978	Ռումեն Գորանով	դարպասապահ	Լոկոմոտիվ Սոֆիա
1979	Ատանաս Միխայիլով	հարձակվող	Լոկոմոտիվ Սոֆիա
1980	Անդրեյ Ժելյազկով	հարձակվող	Սլավիա Սոֆիա
1981	Գեորգի Վելինով	դարպասապահ	ԲԿՄԱ Սոֆիա
1982	Ռադոսլավ Զդրավկով	պաշտպան	ԲԿՄԱ Սոֆիա
1983	Ստոյչո Մլադենով	կիսապաշտպան, հարձակվող	ԲԿՄԱ Սոֆիա
1984	Պլամեն Նիկոլով	պաշտպան	Լևսկի
1985	Գեորգի Դիմիտրով	պաշտպան	ԲԿՄԱ Սոֆիա
1986	Բորիսլավ Միխայիլով	դարպասապահ	Լևսկի
1987	Նիկոլայ Իլիև	պաշտպան	Լևսկի
1988	Լյուբոսլավ Պենև	հարձակվող	ԲԿՄԱ Սոֆիա
1989	Խրիստո Ստոիչկով	հարձակվող	ԲԿՄԱ Սոֆիա
1990	Խրիստո Ստոիչկով	կիսապաշտպան, հարձակվող	Բարսելոնա
1991	Խրիստո Ստոիչկով	կիսապաշտպան, հարձակվող	Բարսելոնա
1992	Խրիստո Ստոիչկով	կիսապաշտպան, հարձակվող	Բարսելոնա
1993	Էմիլ Կոստադինով	հարձակվող	Պորտու
1994	Խրիստո Ստոիչկով	կիսապաշտպան, հարձակվող	Բարսելոնա
1995	Կրասիմիր Բալակով	կիսապաշտպան	Սպորտինգ Լիսաբոն Շտուտգարտ
1996	Տրիֆոն Իվանով	պաշտպան	Ռապիդ Վիեննա
1997	Կրասիմիր Բալակով	կիսապաշտպան	Շտուտգարտ
1998	Իվայլո Յորդանով	պաշտպան, կիսապաշտպան, հարձակվող	Սպորտինգ Լիսաբոն
1999	Ալեքսանդր Ալեքսանդրով	կիսապաշտպան	Լևսկի
2000	Գեորգի Իվանով	հարձակվող	Լևսկի
2001	Գեորգի Իվանով	հարձակվող	Լևսկի
2002	Դիմիտար Բերբատով	հարձակվող	Բայեր Լևերկուզեն
2003	Ստիլիան Պետրով	կիսապաշտպան	Սելտիկ
2004	Դիմիտար Բերբատով	հարձակվող	Բայեր Լևերկուզեն
2005	Դիմիտար Բերբատով	հարձակվող	Բայեր Լևերկուզեն
2006	Մարտին Պետրով	կիսապաշտպան, հարձակվող	Ատլետիկո Մադրիդ
2007	Դիմիտար Բերբատով	հարձակվող	Տոտտենհեմ Հոտսպուր
2008	Դիմիտար Բերբատով	հարձակվող	Մանչեսթեր Յունայթեդ
2009^[2]	Դիմիտար Բերբատով	հարձակվող	Մանչեսթեր Յունայթեդ
2010^[3]	Դիմիտար Բերբատով	հարձակվող	Մանչեսթեր Յունայթեդ
2011	Նիկոլայ Միխայիլով	դարպասապահ	Տվենտե
2012	Գեորգի Միլանով	կիսապաշտպան	Լիտեքս
2013	Իվան Իվանով	պաշտպան	Պարտիզան Բելգրադ
2014	Վլադիսլավ Ստոյանով	դարպասապահ	Լուդոգորեց
2015	Իվելին Պոպով	կիսապաշտպան	Սպարտակ (Մոսկվա)
2016	Իվելին Պոպով	կիսապաշտպան	Սպարտակ (Մոսկվա)
2017	Իվելին Պոպով	կիսապաշտպան	Սպարտակ (Մոսկվա)
2018	Կիրիլ Դեսպոդով	հարձակվող	ԲԿՄԱ Սոֆիա
2019	Դիմիտար Իլիև	հարձակվող	Լոկոմոտիվ Պլովդիվ

Երիտասարդների

Տարի	Ֆուտբոլիստ	Դիրք	Ակումբ
2014	Բոժիդար Կրաև	կիսապաշտպան	Լևսկի
2015	Բոժիդար Կրաև	կիսապաշտպան	Լևսկի
2016	Պետկո Հրիստով	պաշտպան	Սլավիա Սոֆիա
2017	Կիրիլ Դեսպոդով	հարձակվող	ԲԿՄԱ Սոֆիա
2018	Վալենտին Անտով	պաշտպան	ԲԿՄԱ Սոֆիա

Կանանց

Տարի	Ֆուտբոլիստ	Դիրք	Ակումբ
2015^[4]	Սիլվիա Ռադոյսկա	կիսապաշտպան	ԲԿՄԱ Սոֆիա
2016	Եվդոկիա Պոպադինովա	հարձակվող	Racers Ohio
2017	Եվդոկիա Պոպադինովա	հարձակվող	Racers Ohio
2018	Եվդոկիա Պոպադինովա	հարձակվող	Florida Gulf Coast Eagles

Վիճակագրություն

Բազմաթիվ անգամ հաղթողներ

Հաղթող	Հաղթածների քանակ	Հաղթածների թվականներ
Դիմիտար Բերբատով	7	2002, 2004, 2005, 2007, 2008, 2009, 2010
Խրիստո Ստոիչկով	5	1989, 1990, 1991, 1992, 1994
Խրիստո Բոնև	3	1969, 1972, 1973
Իվելին Պոպով	3	2015, 2016, 2017
Կրասիմիր Բալակով	2	1995, 1997
Գեորգի Իվանով	2	2000, 2001
Կիրիլ Իվկով	2	1974, 1975
Դիմիտար Պենև	2	1967, 1971

Ներկայացվածություն ըստ լիգաների

Երկիր	Հաղթածների քանակ	Ակումբներ
Բուլղարիա	35	Լևսկի (11), ԲԿՄԱ Սոֆիա (11), Սլավիա Սոֆիա (5), Լոկոմոտիվ Պլովդիվ (3), Լոկոմոտիվ Սոֆիա (3), Լիտեքս (1), Լուդոգորեց (1)
Գերմանիա	5	Բայեր Լևերկուզեն (3), Շտուտգարտ (2)
Իսպանիա	5	Բարսելոնա (4), Ատլետիկո Մադրիդ (1)
Անգլիա	4	Մանչեսթեր Յունայթեդ (3), Տոտտենհեմ Հոտսպուր (1)
Պորտուգալիա	3	Սպորտինգ Լիսաբոն (2), Պորտու (1)
Ռուսաստան	3	Սպարտակ (Մոսկվա) (3)
Ավստրիա	1	Ռապիդ Վիեննա (1)
Նիդերլանդներ	1	Տվենտե (1)
Շոտլանդիա	1	Սելտիկ (1)
Սերբիա	1	Պարտիզան Բելգրադ (1)
	1	Բազել (1)

Մրցանակը ավելի վաղ

«Սպորտ» ամսագիր

Բուլղարիայի լավագույն ֆուտբոլիստին առաջին անգամ սկսել են որոշել 1931 թվականին։ Հարցումը անցկացրել է «Սպորտ» ամսագիրը իր ընթերցողների միջև։ Հարցումը անցկացվել է ևս երկու տարի՝ 1939 և 1942 թվականներին։

Տարի	Ֆուտբոլիստ	Դիրք	Ակումբ
1931	Ասեն Պեշև	հարձակվող	Լևսկի
1939	Ստոյան Օրմանջիև	պաշտպան	Վլադիսլավ
1942	Լյուբեն Ստամբոլիև	կիսապաշտպան	Լևսկի

«Свят» թերթ

1948 և 1949 թվականներին հարցումը անցկացրել է «Свят» թերթի կարդողնորի միջև։

Տարի	Ֆուտբոլիստ	Դիրք	Ակումբ
1948	Վասիլ Սպասով	հարձակվող	Լևսկի
1949	Բորիս Ապոստոլով	պաշտպան	Սպարտակ Սոֆիա

«Народен спорт» թերթ և «Սոֆիա» ռադիո

1955 և 1956 թվականներին Բուլղարիայի լավագույն սպորտսմենի հարցումը անցկացրել են «Народен спорт» թերթը և «Սոֆիա» ռադիոն։ Ստորև գտնվող աղյուսակում ներկայացված են միայն ֆուտբոլիստները։

Տարի	Ֆուտբոլիստ	Դիրք	Ակումբ
1955	Ստեֆան Բոժկով	կիսապաշտպան	ԲԿՄԱ Սոֆիա
1956	Իվան Կոլև	հարձակվող	ԲԿՄԱ Սոֆիա

«Народен спорт» թերթ

1958-ից 1971 թվականներին «Народен спорт» թերթը սկսել է հարցումը անցկացնել առանձին։ Սակայն 1960 թվականին հարցման մեջ ոչ մի ֆուտբոլիստ չի հայտնվել։

Տարի	Ֆուտբոլիստ	Դիրք	Ակումբ
1958	Մանոլ Մանոլով	պաշտպան	ԲԿՄԱ Սոֆիա
1959	Գեորգի Նայդենով	դարպասապահ	ԲԿՄԱ Սոֆիա

Ծանոթագրություններ

↑ Бербатов за седми път Футболист на годината news.bg
↑ «Бербатов за шести път е футболист №1 на България» (Bulgarian). Труд. 2010 թ․ հունվարի 14. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ հունվարի 19-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունվարի 17-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
↑ «Димитър Бербатов с нов рекорд - №1 за 2010 година и общо за седми път» (Bulgarian). sportal.bg. 2010 թ․ դեկտեմբերի 20. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ դեկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 20-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
↑ Това са най-добрите футболисти в "А" група по постове

Աղբյուրներ

Paytashev, Rumen (2001). Svetovna Futbolna Entsiklopediya. Sofia: KK Trud. էջեր p. 383. ISBN 954-528-201-0. {{cite book}}: |pages= has extra text (օգնություն)

Արտաքին հղումներ

Բուլղարիայի տարվա ֆուտբոլիստների ցանկը bulgarian-football.com կայքում

[1] Бербатов за седми път Футболист на годината news.bg

[trud-2] «Бербатов за шести път е футболист №1 на България» (Bulgarian). Труд. 2010 թ․ հունվարի 14. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ հունվարի 19-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունվարի 17-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

[sportal-3] «Димитър Бербатов с нов рекорд - №1 за 2010 година и общо за седми път» (Bulgarian). sportal.bg. 2010 թ․ դեկտեմբերի 20. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ դեկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 20-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

[4] Това са най-добрите футболисти в "А" група по постове

[1]

[2]

[3]

[4]